به گزارش خبرآنلاین کوروش احمدی درباره سناریوهای احیای برجام گفت: برجام در چارچوب و محدوده سیاسی که برایش تعیین شده بود به بهترین نحو مذاکره شد. اما در دوره جدید، مقامات‌عالی نظام باید فکر کنند که همان محدوده را باید حفظ کنند یا آن‌را گسترده‌تر کنند؟ مهم‌ترین ویژگی آن محدوده این بود که به تیم مذاکره‌کننده اجازه می‌داد فقط در مورد برنامه هسته ای و تحریم‌هایی که به واسطه آن اعمال شده بود، مذاکره کند.
تحریم‌های دیگر از قبیل تحریم موشکی، حقوق بشری، مسایل منطقه‌ای نظامی و .. قرار نبود مورد مذاکره قرار گیرد. بنابراین برجام به توافقی تک موضوعی تبدیل شد. البته عمده تحریم‌های امریکا از جمله تحریم بانک مرکزی، تحریم نفت، بنادر پتروشیمی و ... مربوط به بحث هسته‌ای بود و بدین تریتب این تحریم‌ها در برجام تعلیق شد. علت اینکه لغو نشد این بود که لغو تحریم ها در اختیار کنگره بود. کنگره در مصوبات تحریمی خود یک حق تعلیق برای دولت تعیین کرده بود که بدون چنین مجوزی اصلا دولت امریکا اجازه مذاکره نداشت. به همین دلیل، دولت با حق لغو ۹۰ روزه و ۱۲۰ روزه وارد مذاکره شد و کار انجام شد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در صورت مذاکرات جدید باید موضوعات هسته‌ای اولویت اصلی باشد گفت: ظرف سال‌های گذشته مشخص شد که برجام به‌عنوان یک توافق تک موضوعی دارای ضعف‌هایی است. یکسری تحریم‌ها تعلیق شدند و یکسری دیگر باقی مانده‌اند. مثل تحریم های موشکی، حقوق بشری و ... تحریم‌های یک جانبه و ملی امریکا باقی ماند که اصلا قرار نبود راجع به آن مذاکره شود. این وضعیت که برخی از تحریم‌ها رفع و برخی دیگر باقی ماند، موجب ایجاد سردرگمی بین‌المللی شد. یک وضعیت هزارتویی ایجاد شد که شرکت‌ها نمی دانستند کجا تحریم‌ها لغو شده و کجا هست؟ مثلا فلان معامله شامل تحریم است یا نه؟ اینکه بانک ها و شرکت‌ها تا چه حد می توانند با ایران کار کنند، برای‌شان ابهام و سردرگمی ایجاد کرده بود.
وی در خصوص گستردگی مذاکرات گفت: حداقل باید به این وضعیت فکر شود. با توجه به تجربه مذاکرات منتهی به برجام باید در مورد آن تصمیم گرفته شود. یکسری موضوعات دیگر هم مرتبط به این مساله است. مسایل منطقه ای هیچ وقت ربط مستقیمی به برجام نداشته اما غیرمستقیم ربط داشته. برخی حساسیت‌ها در امریکا به مسایل منطقه ربط دارد. برخی تحفظات کنگره به مسایل منطقه برمی‌گردد. آیا باید سایر موضوعات را هم واردش کرد یا موضوعاتی که ربطی به برجام ندارند؟ مسایل منطقه باید به چه شکلی بررسی شود. طبیعی است که این مسایل با امریکا مورد مذاکره قرار نگیرد اما می‌تواند یک خط موازی به موازات مذاکرات اصلی شکل گیرد. دولت جدید باید به این موضوع فکر کند که به چه شکلی می‌تواند به حل مسایل منطقه‌ای کمک کند. این می‌تواند جزوی از مذاکرات جاری باشد. ایران به هیچ وجه الان جزو مذاکرات جاری نیست. مثلا مذاکرات در مورد آزادی گروگان‌های اسراییلی یا در مورد راه حل برای مساله فلسطین، راه حل دو کشوری .. آیا ایران می‌خواهد مواضعی داشته باشد که بتواند بخشی از این مذاکرات باشد یا خیر؟
۳۱۱۳۱۱
نظر شما