به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از روزنامه اعتماد، «مهدی غیوران» از مبارزان دوران نهضت اسلامی در سن ۹۰سالگی دارفانی را وداع گفت. او در دوره مبارزه، بیشترین شکنجهها را تحمل کرد و جانبار انقلاب اسلامی به شمار میرفت. او از اعضای اولیه هیاتهای موتلفه بود که در دوران مبارزه با آقایان طالقانی و منتظری نیز رابطهای صمیمی داشت و اقدامات خود را با آنها هماهنگ میکرد.
مهدی غیوران در سال ۱۳۱۴ در تهران متولد شد. در سال ۱۳۲۹ با «طاهره سجادی» ازدواج کرد. همسر وی نیز از مبارزان با رژیم طاغوت بود. غیوران از بنیانگذاران مدرسه رفاه بود. مدیریت مدرسه رفاه به عهده شهید رجایی بود. مدرسه رفاه مدرسهای سیاسی بود و در آن، کارهای سیاسی بسیاری صورت میگرفت. از میان اعضای هیاتامنا، برخی همچون شهید باهنر و شهید رجایی، وقت بیشتری صرف مدرسه میکردند و امور آموزشی مدرسه با این دو نفر بود. این موسسه را افرادی ازجمله محمدجواد باهنر، محمدعلی رجایی، سید محمد بهشتی، اکبر هاشمیرفسنجانی و برخی دیگر از شخصیتهای سیاسی و فرهنگی مخالف با دولت پهلوی تأسیس کردند تا با عنوان کار فرهنگی، کارهای سیاسی نیز تحت پوشش آن انجام شود. غیوران دلیل تاسیس «مدرسه رفاه» را چنین توضیح میدهد: «شهید بهشتی، شهید باهنر، آقای توکلی و چند نفر دیگر از بازار و چند نفر هم افراد عادی بودند که هیاتمدیره مدرسه رفاه را تشکیل میدادند. دکتر بهشتی تاکید داشتند که بر روی مدارس دختران بیشتر کار کنید چون مدارس اسلامی دخترانه کم است. مقامات دولتی میخواستند مدرسه را ببندند. دکتر بهشتی در جلسه هیاتمدیره گفته بودند هرکس کاری میتواند بکند که مدرسه را نبندند. همه اقدام کردند من هم اقدام کردم. مدرسه رفاه یک مدرسه انقلابی بود و امام هم با همه آقایانی که در مدرسه رفاه بودند آشنا بود به همین خاطر به مدرسه رفاه و علوی آمد.»
غیوران با جریانات مبارزه، با سازمان مجاهدین خلق پیوند خورد. وی ارتباطات گسترده و عمیقی با رهبران اولیه سازمان مجاهدین داشت. پس از دستگیری وحید افراخته و همکاریهای وسیع او با ساواک، غیوران و همسرش و بسیاری از مبارزین دستگیر شدند. اتهام این دو نفر، مشارکت در ترور سرتیپ زندیپور بود. زندیپور جمعا ۲۲ ماه ریاست کمیته مشترک را به عهده داشت و در ۲۶ اسفند ۱۳۵۳ توسط چند نفر از اعضای سازمان ترور شد. افراخته در همکاری وسیع خود با ساواک حتی از زندانیان بازجویی میکرد و دست به شبگردی برای شناسایی رفقای چریک خود میزند. او تا اسفند سال ۵۴ سرنخهای زیادی در اختیار ساواک قرار داد که منجر به دستگیری تعداد زیادی از مبارزین شد.
افراخته کمکهای ذیقیمتی به ساواک برای از بین بردن مبارزین کرد. افراخته در لو دادن چند خانه سازمانی که مهمترین آن، جاسازی کاملا نامرئی در منزل غیوران بود، لو دادن افراد مبارز بهویژه روحانیون و مذهبیها ازجمله دستگیری آقایان طالقانی، لاهوتی، رفسنجانی و مهدوی کنی، حاج تجریشی اشاره کرد. افراخته که همکاری وسیعی با ساواک داشت در ۴ بهمن ۱۳۵۴ همراه با ۸ نفر دیگر که خود هویت آنها را به پلیس شناسانده بود، اعدام شد. سالهای ۵۴ و ۵۵ که عده بسیاری از مبارزین به وسیله مامورین ساواک دستگیر و قلع و قمع شدند، بازجوهای ساواک مغرور شده، احساس قدرت میکردند. گمانشان این بود که با کابل زدن میشود حکومت پهلوی را حفظ کرد. آنها در هر فرصتی این احساس را به زبان میآوردند، به وسایل شکنجه که در دست داشتند مباهات میکردند و قدرت خود را به رخ زندانیان میکشیدند.
غیوران در دوران زندان، بهسختی شکنجه شد و در اثر شکنجههای زیادی که به او داده بودند، مدتی از ناحیه کمر فلج شد. غیوران و همسرش هر دو ۴ سال در زندان به سر میبرند. غیوران بر اثر شکنجههای رژیم پهلوی ۴ ماه در حال اغما بود. وی در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شد اما در دادگاه تجدیدنظر با یک درجه تخفیف حکم وی به حبس ابد تقلیل یافت. در مدت حضور غیوران در زندان، مسئول شکنجههای وی «آرش» (فریدون توانگری) بود. وی غیوران را با شکنجههای خود نیمه فلج کرد. «آرش در سنین جوانی در ساواک مسئولیت داشت. خیلی خشن و قسیالقلب بود. او آدمی تابع و سرسپرده بود. در شکنجه دادن مبارزین افراط میکرد. قساوت عجیبی داشت و وحشیانه شکنجه میکرد. او از چشمانش هم به عنوان یک وسیله شکنجه استفاده میکرد. در کمیته مشترک ضد خرابکاری از او به عنوان خشنترین بازجو یاد میشد.»
غیوران که با اعضای اصلی سازمان مجاهدین در زمان مبارزه همکاری داشت بعد از تغییر ایدئولوژی سازمان رابطه خود را با آنها چنین به یاد میآورد:
اعضای اول مجاهدین خلق مسلمان بودند اما وقتی که تغییر ایدئولوژی دادند من نمیدانستم. در زندان بودم که فهمیدم. مثلا آیتالله طالقانی نمیدانست و یک بار مجاهدین خلق من را دیدند و گفتند میشود آیتالله طالقانی را ببینیم که من گفتم با ایشان صحبت میکنم. وقتی به آقای طالقانی گفتم ایشان گفتند مانعی ندارد. آیتالله طالقانی از دیدار با مجاهدین خلق برگشت. از من پرسید «اینها تغییر ایدئولوژی دادهاند؟» من گفتم نمیدانم. آنجا بود که آیتالله طالقانی متوجه موضوع شد و بعد از چند وقت ایشان به من گفتند «کمک به مجاهدین خلق دیگر خلاف شرع است؛ کمکهایی هم که تا به حال کردهایم تا قبل از این بود که بدانم تغییر ایدئولوژی دادهاند.
غیوران که به حبس ابد محکوم شده بود در بهمن ۵۷ آزاد شد و به سیل خروشان مردم پیوست. آرش، شکنجهگر غیوران، در آستانه انقلاب اسلامی دستگیر شد و در نامههای که برای غیوران و طاهره سجادی نوشت از هر دو حلالیت خواست.
۲۵۹
نظر شما