به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، مرحوم علامه مصباح یزدی در یکی از جلسات اخلاق به موضوع «تکلیف انسان در آزمون های الهی» اشاره کردند که تقدیم شما فرهیختگان می شود.
بنابر روایت حوزه، سنت الهی بر امتحان است و هر روز این امتحانات پیچیده‌تر خواهند شد؛ بنابراین باید منتظر آزمون‌های سخت‌تری باشیم. در چنین شرایطی، وظیفه هر یک از ما چیست؟
شرایط مختلف اجتماعی تکالیفی را برای جامعه ایجاد می‌کند که این تکالیف در نهایت به تکالیف فردی تبدیل می‌شوند، زیرا جامعه وجود حقیقی مستقلی از افراد ندارد.
بر همین اساس، هر امتحان یا تکلیفی که برای یک جامعه پیش می‌آید، در واقع امتحان و تکلیف برای افراد آن جامعه است.
با توجه به اینکه افراد از لحاظ فهم، شناخت، مراتب ایمان، موقعیت اجتماعی و برخورداری از امکانات متفاوت هستند، هر یک از آنها وظایف خاصی خواهند داشت.
* درس گرفتن از گذشته و تقویت نقاط قوت
بدون شک، این سختی‌ها و دشواری‌ها در آینده نیز برای ما تکرار خواهد شد و ما باید از تجربیات گذشته برای آینده استفاده کنیم. باید نقاط ضعفمان را شناسایی و اصلاح کنیم و نقاط قوت را تقویت نماییم.
تجربه‌ای که این فراز و نشیب‌ها به ما آموخته و قرآن نیز آن را تأیید می‌فرماید این است که شرایط جامعه به قدری تغییر و نوسان پیدا می‌کند که گاهی حتی مؤمنان خاص هم مشرف به یأس و ناامیدی می‌شوند.
قرآن کریم می‌فرماید: «حَتَّی إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُواْ؛ تا آنگاه که رسولان مأیوس شدند، و (مردم) گمان کردند که به آنان دروغ گفته شده است.» (یوسف، ۱۱۰).
همچنین در آیه دیگری خطاب به پیامبر (ص) و یارانش آمده است: «أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا یَأْتِکُم مَّثَلُ الَّذِینَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِکُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء وَزُلْزِلُواْ حَتَّی یَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ مَعَهُ مَتَی نَصْرُ اللّهِ» (بقره، ۲۱۴).
این آیه می‌فرماید: آیا گمان می‌کنید صرفاً با ادعای ایمان، کار تمام شده است؟! تمام سختی‌هایی که به پیشینیان رسیده، به شما هم خواهد رسید، تا جایی که متزلزل می‌شوید و می‌گویید: «پس خدا کی ما را یاری خواهد کرد؟» زمانی که کار به اینجا رسید، آن زمان است که می‌فرماید: «أَلا إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَرِیبٌ؛ آگاه باشید، یاریِ خدا نزدیک است!» (بقره، ۲۱۴).
ما نیز باید توجه داشته باشیم که در پیش رو، امتحانات و آزمون‌هایی داریم که ما را هم به چنین موقعیت‌هایی خواهد رساند؛ شرایط به قدری زیر و رو می‌شود و ما را به جایی می‌رساند که فریادمان بلند می‌شود: «مَتَی نَصْرُ اللّهِ؟!»
زمانی که امیدمان از همه جا قطع شد و چشم امید به چیزی غیر از خدا نداشتیم، به نیروی خودمان، به فکر و پولمان، و به قدرت و تجربه‌مان نبالیدیم و از همه چیز قطع امید کردیم، آنگاه خدا می‌گوید: «أَلا إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَرِیبٌ».
* اعتماد کامل به خدا سرچشمه پیروزی
اگر کسانی بتوانند از ابتدا تمرین کنند که به چیزی غیر از خدا اعتماد نکنند، برای چنین کسانی همیشه «إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَرِیبٌ» خواهد بود.
اشکال کار ما این است که در «ایمان، معرفت و اعتمادمان به خدا» ضعف داریم. به زبان می‌گوییم که رزق و روزی ما دست خداست، اما در دل می‌گوییم باید برای روز مبادا پول را نگه داریم! پس خدا کجاست؟!
باید سعی کنیم در هر حالی به گونه‌ای باشیم که به هیچ چیز غیر از خدا اعتماد نداشته باشیم.
البته خداوند وظایفی را برای ما قرار داده که باید آنها را انجام دهیم؛ باید شبانه‌روز تلاش کنیم. اما نباید فراموش کنیم که خداوند می‌فرماید زمانی که مؤمنان از همه جا مأیوس شدند، ما ملائکه را برای کمکشان فرستادیم.
اما مبادا تصور کنید که ملائکه مؤمنان را پیروز می‌کنند؛ بلکه «وَمَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَی لَکُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُکُم؛ ولی اینها را خداوند فقط بشارت، و برای اطمینان خاطر شما قرار داده» (آل عمران، ۱۲۶).
یعنی فرشته‌ها را فرستادیم تا شما آرامش پیدا کنید؛ [لذا در ادامه می فرماید:] «وَمَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ» (آل عمران، ۱۲۶).ش
منبع: بیانات مرحوم علامه مصباح یزدی، ۱۳۹۰/۱۲/۲۲
نظر شما