کارشناس مسائل امنیتی در مؤسسه واشنگتن معتقد است که آمریکا لازم نیست یک حمله همه جانبه علیه سوریه ترتیب دهد، بلکه یک حمله تنبیهی جدی برای وارد کردن زخمی کاری بر پیکر حکومت اسد، برای حال حاضر کفایت میکند.
به گزارش مؤسسه واشنگتن جفری وایت، کارشناس مسائل امنیت در این اندیشکده معقتد است که حمله تنبیهی، به منظور وارد آوردن خسارت بر نهادهای سیاسی و نظامی مهم در سوریه فعلاً برای گره گشایی از کار شورشیان کفایت میکند و روایت استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه، پشتوانه توجیهی لازم برای این حمله را فراهم کرده است.
واشنگتن شاید به این تصمیم نزدیک میشود که اقدام نظامی مستقیمی علیه حکومت سوریه ترتیب دهد، با این دلیل که در 21 آگوست با استفاده از تسلیحات شیمیایی به مناطق حوالی دمشق حمله کرده است. هر گونه اقدامی به این شکل باید با نگاه به تحصیل چندین هدف نظامی محدود اما مهم، شکل گیرد، که عبارتند از پاسخگو نگاه داشتن حکومت در برابر استفاده از تسلیحات شیمیایی، هشدار دادن به حکومت مبنی بر این که استفاده بیشتر منجر به گسترش احتمالی حملات خواهد شد و کاهش توانمندی حکومت برای انجام حملات شیمیایی.
تحقق این اهداف در توان آمریکا و نیروهای متحد قرار دارد و میتواند از طریق اقداماتی محدود و با ریسک اندک، محقق شود. این اهداف حملهای همه جانبه به تمامی ساختار حکومت و نیروهای آن را مطالبه نمیکند، هر چند که فراهم آوردن تدارکات برای حملات متعاقب و حملات متقابل حکومت، ضرورت خواهد داشت. همزمان هر گونه اقدام برنامه ریزی شده نظامی باید به اندازه کافی قدرتمند باشد تا این اهداف را محقق کند، چرا که حملات ناکارآمد تنها حکومت را تشجیع کرده، مخالفان را دلسرد میکند و توانایی واشنگتن را برای انجام اقدامات بیشتر در صورت لزوم، سلب میکند.
ارزیابیها و کسب آمادگی
از زمان حمله هفته پیش تا کنون، دولت اوباما ارزیابیهای جدی را ترتیب داده است تا دریابد واقعاً چه اتفاقی افتاده، چه کسی مسئول آن بوده است و چگونه آمریکا باید پاسخ دهد. بر اساس گزارشهای مختلف رسانهای، کاخ سفید به این نتیجه رسیده است که یک حمله شیمیایی رخ داده که احتمالاً توسط نیروهای حکومت صورت گرفته است. این رویداد این چشم انداز را به وجود میآورد که آمریکا اقدام نظامی مستقیمی را علیه حکومت و/ یا نیروهای آن انجام خواهد داد که به احتمال بسیار متحدین اروپایی خود را که به نتیجهای مشابه رسیدهاند نیز با خود همراه خواهد ساخت. ممکن است متحدین منطقهای به این ائتلاف بپیوندند یا حداقل از آن پشتیبانی کنند. بنابر گزارشها واشنگتن در حال استقرار نیروهای نظامی خود در منطقه است تا حملهای را ترتیب دهند،از جمله چهار ناوشکن مجهز به موشکهای هدایت شونده کلاس آرلی بورک.
تشکیل و تکمیل پروندهای علیه حکومت
بنا بر برخی گزارشها حداقل چند صد نفر کشته و چند هزار نفر زخمی از پی حمله هفته گذشته بر جای مانده است. بر اساس اطلاعات پزشکان بدون مرز، ماهیت عاملی که در این حمله استفاده شده، گاز اعصاب میباشد. در حالی که جمع آوری شواهد و مدارک همچنان ادامه دارد و هنوز نتیجه تکنیکی قطعی حاصل نشده است (یا حداقل عمومی نشده است) روز به روز آشکارتر میشود که حکومت یا عناصری در داخل آن دستور این حمله را صادر و نیروهای حکومت آن را اجرا کردهاند.
تسلیحات شیمیایی در سوریه همواره به طور جدی تحت کنترل بوده است از جمله در زمان جنگ. هیچ گزارش یا نشانهای در دست نیست که اعلام کند حکومت کنترل بر این تسلیحات را از دست داده است یا اینکه شورشیها توانمندی جدی شیمیایی به دست آوردهاند. علاوه بر این حمله هفته پیش با عملیاتهای متعارف ارتش علیه مناطق تحت حمله، همزمان شد. همه این مناطق محل استقرار سنیها و عمده فعالیتهای نیروهای شورشی بوده است. در واقع حکومت به طور روز افزونی در مناطق حوالی دمشق با مشکلات نظامی مواجه شده است؛ نمیتواند این مناطق را از نیروهای شورشی پاکسازی کند و با فشار زیادی در آن منطقه مواجه است. بنابراین در حالی که نمیتوان به طور کامل مسئولیت را از گردن شورشیها ساقط کرد، این امکان بسیار اندک است.
اهداف سیاسی و نظامی
هرگونه حملهای به سوریه باید اهداف مهمی را در دستور کار خود داشته باشد، اما نیازی نیست که همه اهداف را در بر بگیرند (برای مثال تغییر رژیم). یک حمله «تنبیهی» میتواند محدود به یک منطقه کوچک شوند در حالی که همچنان تأثیرات مهمی را بر موقعیت فعلی میگذارد.
همانطور که در بالا دکر شد، اهداف سیاسی چنین حملهای میتواند از این قرار باشد که حکومت را در برابر حمله شیمیایی هفته گذشته در موضع پاسخگویی قرار دهد و ممانعتی جدی در برابر استفاده از تسلیحات شیمیایی در آینده به وجود آورد. یک چنین حملهای همچنین از قاطعیت حامیان حکومت میکاهد، شکاف در داخل حکومت را تشدید میکند و اپوزیسیون مسلح و سیاسی را تقویت میکند.
اهداف نظامی میتواند کاهش توانمندی حکومت برای انجام حملات شیمیایی در آینده را نیز در بر گیرد و به نیروهای خود پیام دهد که اگر از چنین تسلیحاتی استفاده کنند به طور مستقیم در معرض خطر هستند. علاوه بر این یک چنین حملهای میتواند واحدهای کلیدی حکومت را تضعیف کند (به ویژه در منطقه دمشق)، آسیب پذیریها را افزایش دهد و موضع نظامی نیروهای شورشی در حوالی پایتخت را بهبود بخشد. همچنین در فهرست این اهداف میتواند واحدهای موشکی زمین به زمین و واحدها/ تأسیسات نیروی هوایی با توانمندی شیمیایی را نیز جای داد.
یک حمله تنبیهی به معنای انجام یک حمله ضعیف یا سمبلیک نیست. چنین حملهای باید یک حمله مجازات گونه باید که توانایی کافی برای ایجاد خسارات جدی بر اهداف مد نظر خود داشته باشد. همچنین باید به طریقی کاملاً آشکار صورت پذیرد تا مطمئن باشد که اثر آن توسط حکومت و اپوزیسیون، دیده، شنیده و احساس میشود. اهداف مشخص باید مراکز فرماندهی منطقه دمشق، سربازخانهها و تأسیسات پشتیبانی چهارمین لشکر گارد مسلح ریاست جمهوری را در بر گیرد، به علاوه هر گونه واحد توپخانهای میدانی که با حمله شیمیایی مذکور مرتبط بودند. نیروهای متحد همچنین باید به مراکز فرماندهی عالیتر اطلاعاتی و تأسیسات فرماندهی و کنترل مرتبط به عملیاتهای نظامی در اطراف پایتخت، حمله کنند. این به معنای آن است که تسلیحاتی کافی را علیه اهداف مذکور به کار بگیریم تا مطمئن شویم خسارت جدی بر آنها وارد شده است.
خطرات و نگرانیها
هیچ عملیات نظامی نیست که ریسک در آن وجود نداشته باشد و یک حمله تنبیهی به نیروهای حکومت سوریه نیز خطراتی را به همراه دارد. تسلیحات میتوانند اهداف ناخواستهای را مورد حمله قرار دهند و شاید شماری از غیرنظامیان را بکشند. برخی از اهداف ممکن است به قدر کفایت آسیب نخورند یا به طور کلی دیده نشوند و حمله مجدد را ضروری سازند. حکومت ممکن است به طرق غیر منتظرهای به منافع آمریکا و متحدینش حمله کند یا حملات شیمیایی بیشتری را در داخل سوریه ترتیب دهد. هر کدام از هواپیماهای فعال بر فراز سوریه ممکن است ساقط شوند یا دچار مشکلات فنی گردند، که این به تلفات خدمه هوایی یا زندانی شدن ایشان منتهی میشود. روسیه نیز ممکن است حمایتهای نظامی خود را از حکومت افزایش دهد و سیستمهای دفاع موشکی پیچیده اس300 یا دیگر سیستمهای نظامی را در اختیار سوریه قرار دهد.
هر چند که این خطرات را نمیتوان از بین برد، اما میتوان آنها را مدیریت کرد ـ اینها هیچ کدام دلایل کافی برای پرهیز از اقدام نظامی نیستند. همچنین باید این موارد را در برابر پیامدهای عدم مداخله توزین کرد، پیامدهایی همچون از بین رفتن اعتبار آمریکا و چراغ سبز نشان دادن به حکومت برای انجام حملات بیشتر علیه شورشیان.
نتیجهگیری
گزینههای بالقوه بسیاری برای اقدام نظامی مستقیم در سوریه وجود دارد، که از یک حمله نمادی با استفاده از تعداد معدودی ادوات نظامی آغاز میشود و تا عملیاتهای بسیار گستردهتری همچون انجام حمله به نهادهای راهبری یا ایجاد مناطق پرواز و تحرک ممنوع، ادامه مییابد. علاوه بر این، آمریکا میتواند با فراهم آوردن کمکهای نظامی عمده برای شورشیان به صورت غیر مستقیم واکنش نشان دهد. همه این گزینهها منافع و خطرات خاص خود را دارند؛ برخی از این گزینهها در مقایسه با دیگر موارد محتملتر هستند به ویژه با توجه به عدم تمایل دولت اوباما در استفاده از قدرت نظامی در سوریه و دشواریهای ایجاد یک اجماع بر سر اهداف و روشها. یک حمله تنبیهی که با استفاده از تسلیحات شیمیایی مرتبط میشود به نظر منافع و خطرات بالقوه را تعادل میبخشد.
به هر حال یک چیز کاملاً مشخص است و آن اینکه با توجه به استفاده تقریباً ثابت شده حکومت از تسلیحات شیمیایی در هفته گذشته، آمریکا باید یک حمله تنبیهی انجام دهد، حملهای سخت. این حمله به منظور حذف حکومت یا یک عملیات گسترده برای «تصحیح» سوریه نیست؛ اقدام نیروهای متحد را میتوان به محدودهای کوچک محدود کرد. اما این حمله باید نیرومند بوده و تأثیر جدی بر جای گذارد. همچنین باید به گونهای باشد که به حکومت نشان دهد اگر بار دیگر حکومت از این تسلیحات استفاده کرد، یا حتی تهدید به استفاده از چنین تسلیحاتی کرد، حمله گستردهتر و جدیتری صورت خواهد گرفت.
52261
نظر شما