چوب سیاست لای چرخ صنعت خودرو

محمد صالحی: بعد از تفاهم نامه ای که در ژنو به امضای تیم مذاکره کننده ایرانی و نمایندگان گروه 5+1 رسید. بخش اقتصادی کشور جز اولین بخش هایی بود که نسبت به این توافق روی خوش نشان داد و از آن استقبال کرد. بسیاری از فعالان اقتصادی بعد از امضای این تفاهم نامه ابراز خوش بینی کردند که آن بخش از فعالیت های اقتصادی که به سبب تحریم ها با کاهش روبرو شده بود یا بخش هایی که عملا متوقف شده بود، دوباره فعالیت خود را ازسر بگیرند. در میان صنایعی که به سبب تحریم های اقتصادی در روند فعالیت شان اختلال ایجاد شده بود، شاید صنعت خودرو سازی کشور یکی از شاخص ترین ها بود. صنعت خودروسازی کشور که بخش عمده ای از فعالیت آن وابسته به شرکت های خارجی، علی الخصوص دو برند پژو و رنو، بود هنگامیکه به دلیل تحریم های اقتصادی با کوچ ناخواسته این دو برند از بازار ایران مواجه شدند، در روند تولید محصولات خود با مشکلاتی عدیده ای روبرو شدند. پژو فرانسه بعد از انقلاب از اوایل دهه 70 فعالیت خود را در ایران به صورت جدی آغاز کرد و فعالیت رنو هم به قبل انقلاب بر می گردد، حال سوال این است که با توجه به مدت فعالیت دو خودروساز فرانسوی در بازار خودروی ایران، چرا هنوز در تولید خودرو به این دو شرکت فرانسوی وابستگی داریم؟ چرا در این مدت نتوانسته ایم روند تولید خودرو را در داخل کشور بومی کنیم؟

وضعیت سایت های خودروسازان، در خارج از کشور اسف بار است

سعید لیلاز متعقد است : صنعت خودرو سازی کشور این توانایی را دارد تا از ابتدا تا انتهای تولید خودرو را در داخل کشور انجام دهد، حتی این قابلیت وجود دارد تا به شرط خرید تکنولوژی های نو، خودروهای نسل جدید، مانند خودروهای هیبریدی را در کشور تولید کنیم. وی اضافه می کند: به این دلیل که ما  در زمینه تولید تکنولوژی چه در بعد نرم افزاری، چه در بعد سخت افزاری، ما خالق تکنولوژی نیستیم. مجبور هستیم که ابتدا این تکنولوژی را وارد کنیم، اما این قابلیت را داریم که بعد از ورود تکنولوژی به داخل کشور، آن را تولید کنیم. وی در پاسخ به این سوال که چرا هنوز در تولید به شرکت ها و برند های بین المللی وابسته هستیم می گوید: آنچه سبب می شود تا شرکت های تولید کننده خودرو در داخل همچنان برای تولید محصولات خود با برندهای خارجی همکاری کنند این است که به دلیل محدودیت های بازار که برای خودروسازان داخلی وجود دارد، صرف با این است تا به جای اینکه خود اقدام به طراحی و تولید خودرو و قطعات آن بکنیم، با شرکت ها و برند های بین المللی همکاری داشته باشیم.زیرا برخی از قطعات به دلیل همان محدویت های بازار تولید انبوشان صرفه اقتصادی ندارد.  به طور مثال، در شرکت پژو فرانسه، خودروی مانند 206 زودتر به آن حد اقتصادی که باید برسد، می رسد و این قابلیت را به شرکت پژو می دهد تا تولید آن را متوقف کند و به سراغ طراحی ها و مدل های جدید برود. اما این اتفاق در داخل و برای تولید کننده داخلی نمی افتد. خودروی مانند 206 باید تا سال ها در داخل تولید شود تا این قابلیت را به شرکت تولید کنند بدهد تا آن خودرو را از چرخه تولید خارج کند و خودروی دیگر را جایگزین آن کند.

این کارشناس صنعت خودرو راهکار این مسئله را که بتوانیم در طراحی و تولید خودرو بدون وابستگی به شرکت های بین المللی فعالیت کنیم را گسترش بازار برای تولید کنندگان داخلی می داند. لیلاز تاکید می کند تا زمانی که بازار، برای خودروسازان ما در داخل مرزهای بین المللی تعریف می شود، نمی توانیم به تولید محصولات به صورت مستقل و بدون وابستگی به برند های خارجی فکر کنیم. وی افزود: باید اندیشه جهانی داشته باشیم تا بتوانیم در این صنعت به صورت مستقل عمل کنیم. لیلاز با انتقاد از سیاست هایی که در گذشته در قبال ایجاد بازارهای جدید برای صنعت خودرو سازی کشور، گفت: متاسفانه در ایجاد بازارهای جدید برای صنعت خودرو سازی کشور به جای اینکه به مسائل اقتصادی توجه کنیم به مسائل سیاسی توجه کرده ایم. اگر سری به سایت هایی که در خارج از کشور ایجاد شده است بزنیم مشاهده خواهیم کرد که در بخش عمده ای از این سایت ها هیچ فعالیتی انجام نمی شود. وی خاطر نشان کرد: امروز چه اتفاقی برای سایت های خودروسازی ایران در سوریه افتاده است؟ وضعیت سایت های خودروسازی کشور در ونزوئلا و بلاروس به چه صورتی است؟ وی تصریح کرد: باید این مسئله به سرعت آسیب شناسی شود و به جای اینکه تفکرات سیاسی را در صنعت خودرو وارد کنیم باید این تفکرات را با تفکرات اقتصادی جایگزین کنیم .

مدیران ارشد خودروسازی کشور نیازمند نگاه منطقی هستند

نجفی منش در  رابطه با وضعیت انتقال تکنولوژی به داخل کشور گفت: خوشبختانه در این زمینه اتفاقات خوبی افتاده است و در حال حاضر حدود 80 درصد از قطعات محصولات تولید شده در کشور، داخلی سازی می شوند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا داخلی سازی قطعات خودروهای تولید شده در داخل به صورت 100 درصدی نیست، اظهار داشت: این مسئله به دلیل ناتوانی قطعه سازان داخلی نیست، بلکه آنچه سبب می شود تا حدود 20 درصد از قطعات خودروهای تولید در داخل از خارج وارد شود این است که تولید آن قطعات صرفه اقتصادی ندارد. این فعال قطعه سازی در صنعت خودرو تصریح کرد: البته باید به این نکته هم توجه کنیم که بخشی از واردات هم مربوط می شود به سیاست هایی که توسط مدیران ارشد خودرو سازی کشور اتخاذ می شود. مدیران ارشد صنعت خودروسازی کشور تا پیش از تحریم های اقتصادی اراده چندانی برای خودکفایی در صنعت خودرویی کشور نداشتند. وی در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر و بعد تجریه تحیم ها آیا این اراده بوجود آمده است یا خیر؟، گفت: اگر مدیران ارشد خودروساز در کشور بر اساس منطق و تفکر عقلانی به این گونه مسائل بنگرند بی تردید باید به این سمت حرکت کنیم.

دولت یازدهم و صنعت خودرو

یکی از اتفاق هایی که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم در صنعت خودروی کشور افتاد، برگزاری همایش بین المللی خودرو بود که در اوایل آذرماه در تهران برگزار شد. در این همایش برندهای مطرح خودروسازی دنیا حضور داشتند. حال باید منتظر باشیم و ببینیم که بعد از برگزاری این همایش، سیاست های دولت یازدهم در بخش صنعت و بویژه صنعت خودرو، این بخش را به کدام سو رهنمون می کند؟ آیا این امکان برای تولید کننده داخلی بوجود می آورد تا علاوه بر همکاری با برندهای مطرح دنیا، با توجه به گسترش بازارهای بین المللی، البته بازارهای که توجیه اقتصادی دارند نه توجیه سیاسی! نیم نگاهی هم به بحث خودکفایی در صنعت خودرو داشته باشند یا همچنان خودروسازان کشور بر همین مدار فعلی حرکت خواهند کرد.

31222