کسانی که نه توقیف پیاپی روزنامه هایشان در دهه 70 آنها را از میدان به در کرد و نه برخوردهای قضایی دهه 80 سبب شد جلای وطن کرده یا دست کم عطای کار در تحریریه مطبوعات را به لقایش ببخشند.
روزنامه نگارانی که گاه شغلشان با تعابیر تخت حوضی ای چون «کیسه کش» یا «مرده شوی» به سخره گرفته می شود و حتی به برکت ادبیات فاخری که در 8 سال گذشته رواج یافت، گاه «فوضول باشی» یا «هرزه نگار» لقب گرفته اند. اما نه تا کنون روزنامه نگاری از این نسبت های ناروا شکایتی کرده و نه مدعی العموم برای اعاده حیثیت آنان وارد عمل شده است. اساسا روزنامه نگاری شغلی برای «دیده نشدن» و در عوض «نشان دادن» دیگران است. چه آنکه گاه خبرنگاران تا چهار ساعت سرپا می ایستند تا اظهارات سخنگوی فلان دستگاه که تازه به سوالاتشان گزینشی پاسخ می گوید را منتشر کنند و گاه به دلیل انتشار مواضع طرفینی در یک منازعه سیاسی یا اقتصادی، رسانه شان توقیف می شود!
روزنامه نگاری یعنی حلقه واسط افکار عمومی و صاحبان قدرت. حلقه ای که «همش» آگاهی افکار عمومی است و «غمش» فشار صاحبان قدرت که اگر به اولی توجه نکند، بی مخاطب می ماند و اگر به دومی کم توجهی کند، به محاق خواهد رفت. حفظ تعادل میان این دو، هم هنر می خواهد و هم دل شیر و به قول بزرگی «گاو نر می خواهد و مرد کهن». بوده و هستند کسانی که یکی را فدای دیگری می کنند و از این گذر یا قید حیات در جامعه روزنامه نگاری را می زنند و یا رسانه شان را تبدیل به اوراقی می کنند که فروششان محدود به توزیع در اماکن خاص است تا شاید کسی از سر کشتن وقت هم شده آنها را تورقی کند.
روزنامه گاری یعنی گاهی فریاد زدن و گاهی دم نزدن. روزنامه نگاری گاهی حرکت روی زمین «مین گذاری شده» است و گاهی همچون راه رفتن روی سطح آب. گرچه به ظاهر آنچنان ساده می نماید که هر انشا نویسی در خود توان «روزنامه نگار»ی می بینند اما چنان بار مسئولیتی دارد که گاه «نفس» نوشتن را محال می کند. از این رو برخی از نوشتن «خود شیفته» می شوند و برخی از ننوشتن «سر خورده».
روزنامه نگاری یعنی جسارت توام با متانت، تا هم «حقیقت» را به «روایت» درآوری و هم روایتت «سر سبزی» را بر باد ندهد. و البته گاه روزنامه نگاری یعنی «نردبان»ی برای ترقی دیگران. چه آنکه برخی «صاحبان» رسانه از این خوان به نوایی رسیده اند و البته برخی «کاسبان» رسانه هم به «نانی».
با همه این ذکر مصیبت ها، ماندن در این عرصه یعنی «کار دل» کردن و گرنه آن که دغدغه «نام» و «نان» دارد، در پی کار «گل» است که به دنیا یا عقبایش بیاید.
*معاون گروه سیاسی روزنامه ایران
نظر شما