محبوبه عمیدی: سالهاست که برای محققان، حفظ تعادل در دلفینها، نهنگها و بعضی جانوران ساکن خشکی که اندامهای حفظ تعادل بسیارکوچکی دارند، معمایی لاینحل باقیمانده است، اما به نظر میرسد تحقیقات انجامشده توسط محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنتلوییس، پاسخ دور از انتظاری برای این معما داشته باشد.
به نظر می رسد این جانوران برای حفظ تعادل، دائما سر را با قدرت تکان میدهند و به این شکل نقص اندامهای حفظ تعادل را در این گونهها جبران میکنند.
به گزارش ساینسدیلی، این گروه به رهبری تیموتی هولار، متخصص گوش و حلق و بینی در دانشگاه واشینگتن و با کمک مسئولان باغ وحش میدوسترن توانستند الگوی حرکات سر را در دلفینها تهیه و آنرا با الگوی حرکات سر در گاومیشها - که از معدود جانوران ساکن خشکی هستند که اندامهای تعادلی کوچکی دارند- مقایسه کنند. در این آزمایش لولهای پلاستیکی که درون آن یک ژیروسکوپ و دستگاههای ثبت حرکت نصبشده بودند، به دلفینها داده شد تا آنرا در دهان بگیرند و تا مقصد معینی شنا کنند. همین ابزارها به حلقهای متصل شد که به گردن گاوهای نر بسته شده بود. نتیجه بسیارجالب بود، با اینکه نسبت به جثه، اندامهای حفظ تعادل در گاومیشها بزرگتر بودند، اما الگوی حرکات سر در هر دو حیوان بسیارنزدیک به یکدیگر بود.
در انسان و بسیاری از جانوران، مجاری نیمدایره گوش داخلی مسئولیت حفظ تعادل را به عهده دارد، اما در دلفین پوزهکوتاه که بیش از 2 متر طول دارد، ابعاد این مجاری از ابعاد آن در موش -حیوانی که میتواند به راحتی روی پوزه این دلفین سوار شود- بیشتر نیست.
بررسی آناتومی این جانداران نشان میدهد بخشی از این تغییرات به تکامل برمیگردد. حدود 35 میلیون سال پیش، اجداد نهنگها و دلفینها از خشکی به دریاها و اقیانوسها وارد شدهاند، این تغییر اقلیم و ادامه روند تکامل باعثشده، گوش داخلی و به تبع آن مجاری نیمدایره در این جانوران کوچک و کوچکتر شود.
دانشمندان احتمال میدهند، این تکان دادنهای دائمی سر در دلفینها و سایر جانوران مشابه باعث میشود حساسیت اندامهای کوچک تعادلی افزایش پیدا کند و به این وسیله ابعاد کوچک آنها نسبت به جثه جانور جبران شود.
هولار میگوید: «آزمایشهای ما نشان میدهند هر چقدر این مجاری کوچکتر باشد، حساسیت آن نسبت به حرکت کمتر خواهد شد. در نتیجه میتوانیم بگوییم این مجاری در دلفینها نمی تواند اطلاعات حرکتی را انتقال دهد، اما اینکه چرا پس از میلیونها سال هنوز مجاری نیمدایره در دلفینها باز باقیمانده، پرسش دیگری است».
نظر شما