به گزارش خبرآنلاین به نقل از روابط عمومی تئاتر شهر تبریز، فرهاد مهندس پور در نخستین کارگاه آموزشی، بیست و هشتمین جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی، با بیان اینکه از نظر شرایط حاکم بر دنیا و منطقه، ایران در حال حاضر بهترین جای دنیاست، اذعان داشت: به غیر از شرایط اقتصادی، ما از چندین جهت در وضع بسیار جالبی به سر می بریم، یک دراماتوژ نیز اگر بخواهد در رابطه با شرایط ایران تحقیق کند باید تمام پدیده ها را در کنار هم مطالعه کرده، بدون جانبداری و اکتفا به یکی دو نظریه محدود اوضاع را تحلیل کند.
وی دراماتورژی را مجموعه ای از توانایی هایی عنوان کرد که ممکن است بخشی از یک متن یا حوزه ای خاص را تعریف یا برعکس حذف کند و دراماتورژ از درون شرایط ملی و جهانی به قضایا و به طور اخص نمایشنامه ها نگاه می کند.
این استاد برجسته تئاتر کشور گفت: خیلی قبل از آن که واژه دراماتورژی وارد جامعه تئاتر جهانی شود، این کار به طور عملی صورت می گرفت، در اصل دراماتورژها، علاوه بر انتخاب و آماده سازي متن نمايشنامه براي اجرا، در مقام مشاوره با کارگردان و بازيگران قرار می گیرند.
وی افزود: دراماتورژها گاهی به طور همزمان در مقام متن خوان، مترجم، تاريخ تئاتر نويس، اقتباس کننده نمايشنامه يا حتي نمايشنامه نويس و دستيار کارگردان ظاهر می شوند و با تجزيه و تحليل متن نمایشنامه و حذف و اضافه در آن، متن را به نحوی تنظیم می کنند که برای مخاطب قابل درک و فهم باشد.
مهندس پور، این تصور را که نمایشنامه های تاریخی ما را به دل تاریخ می برند، اشتباه دانست و گفت: در حقیقت دراماتوژها تاریخ را به عصر حاضر می آورند و متناسب با فرهنگ، اجتماع و شرایط روز جامعه تنظیم می کنند، به عبارت دیگر آن ها تاریخ را امروزی می کنند.
این استاد پیشکسوت تئاتر افزود: دراماتورژها با دخل و تصرف در متن های گذشته، می توانند به نيازهاي جامعه مدرن پاسخ دهند و با علم به شرایط اجتماع، نيازها و سليقه هاي مخاطبان و با آگاهي از قدرت و توان گروه هاي نمايشي خود قادرند ضمن حفظ ارتباط با فرهنگ ها و زمان هاي ديگر، به خلق یک اثر هنری بپردازند.
وی در پاسخ به این سؤال که چه فرقی بین اقتباس و دراماتورژی وجود دارد، گفت: در تهيه متن بر اساس اقتباس از نسخه هاي قديمي، هیچ بخشی از نمایش تغییر نمی کند و اصل روایت تنها با جایگزین کردن اسامی قابل لمس برای مخاطب صورت می گیرد و به همین دلیل هم اقتباس عمر کوتاهی در تئاتر داشت، اما دراماتورژها محتوای متن را متناسب با نيازهاي جامعه تغییر می دهند.
دکتر فرهاد مهندس پور ادامه داد: دراماتورژها در انتخاب نمایشنامه به این امر دقت می کنند که متن موجود چه تناسبی با جامعه فعلی دارد، بافت نمایشنامه را از هم می شکافند و بعد از آنالیز، به مقایسه متن با نمونه های قبلی و حتی نمونه های حاضر پرداخته و در نهایت، آن را باب میل جامعه به پیش می برند.
به گفته دکتر فرهاد مهندس پور، در مرحله عمل دراماتورژها تنها به این مورد بسنده نمی کنند و حتی در مرحله اجرا نیز کارگردان و بازیگران را یاری می کنند.
مهندس پور در پاسخ به این سؤال که چه فرقی بین بازخوانی و دراماتورژی کردن وجود دارد، اظهار داشت: بازخوانی در اصل معادل فارسی همان دراماتورژی است که به دلیل وجود برخی حساسیت ها در دوره های قبل، به این نام وارد تئاتر ایران شد.
وی گفت: انسان موضوع تئاتر نیست، بلکه خود تئاتر محسوب می شود، چرا که این هنر در واقع روایتگر مناسبات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی بین انسان ها است.
استاد مهندس پور افزود: هنر تئاتر لاجرم همسو با مسائل و جریانات روز جامعه بشری پیش رفته و همزمان با بسیاری از باورها و هنجارهای انسانی در دنیا دستخوش تغییرات ساختاری و اساسی خواهد شد.
وی با بیان اینکه در جامعه امروزی با تضادهای حل نشده فراوانی مواجه هستیم که دموکراسی نمونه بارز آن است و افزود: باید اعتراف کنیم، تمدن امروز از عدالت و آزادی بویی نبرده است و واژه دموکراسی، یک شوخی بیش نیست.
مهندس پور تصریح کرد: بحران های موجود در ترکیه مصداق بارز تضادها در جامعه دموکرات آن است، چرا که بعد از 90 سال ترکیه علیرغم پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی، هنوز نتوانسته تضادهای چندین ساله اش را حل کند و برای دستیابی به منشأ این تضادها باید به تاریخ 90 سال قبل، دوران آتاتورک رجوع کرد. این رجوع به شرایط گذشته و حال با بررسی تک به تک پدیده ها در اجتماع، در تئاتر به مفهوم دراماتوژی تبدیل می شود.
46
نظر شما