سارا معصومی: گوردون براون نخست‌وزیر انگلیس در پاکستان با استقبال سرد آصف‌علی زرداری رئیس‌جمهوری این کشور مواجه شد. زرداری هنوز از بابت دستگیری بی‌دلیل یازده دانشجوی پاکستانی به اتهام دخالت در فعالیت‌های تروریستی توسط نیروهای امنیتی انگلیس دلخور است. همین ناراحتی دیرینه از مقام اول دولت بریتانیا بود که باعث شد آقای رئیس‌جمهور پس از دیدار با براون از شرکت در مصاحبه مطبوعاتی مشترک با او سرباز زده و یوسف رضا گیلانی نخست‌وزیر را راهی اتاق مصاحبه کند. در نهایت هم اما یکی از سخنگوهای دفتر نخست‌وزیری انگلیس در راستای بی‌اهمیت خواندن این حرکت زرداری گفت: براون نخست‌وزیر انگلیس است و باید گیلانی به عنوان همتای او در این مصاحبه او را مشایعت می‌کرد.
این اظهارات هم اما نتوانست در نهایت دلیل واقعی این خودداری زرداری را پنهان کند. اوضاع امنیتی در افغانستان و پاکستان در حدی از وخامت قرار دارد که گوردون براون در مقام اصلی‌ترین متحد آمریکا در حمله به افغانستان در سال 2001 میلادی راهی نداشت جز حضور در منطقه و به نوعی اتمام حجت با رهبران هر دو کشور. باراک اوباما رئیس‌جمهوری ایالات متحده تنها چند روز پس از حضور در کاخ سفید به صراحت اعلام کرد که افغانستان و پاکستان دو اولویت اصلی او در جریان مبارزه با تروریسم هستند و بدین ترتیب متحدان آمریکا هم باید در این مسیر او را همراهی کنند. حالا اما امنیت تبدیل به حلقه مفقوده در پاکستان شده است و به نظر می‌رسید که غربی‌ها هم به اندازه کاخ سفید نگران اوضاع امنیتی در پاکستان و البته تسلیحاتی هستند که امکان دسترسی طالبان به آنها وجود دارد.
گوردون براون هم در این سفر کوتاه به هر دو کشور خواهان تبیین استراتژی جدید برای مهار خشونت و افراط‌گرایی در هر دو کشور شد. براون هم در دیدار با حامد کرزای و هم در ملاقات با زرداری بر ضرورت مهار خشونت در مرز میان افغانستان و پاکستان تأکید کرد.
در اسلام‌آباد اما در مصاحبه مطبوعاتی مشترک میان دو نخست‌وزیر، براون خواهان بازگشایی فصلی جدید در روابط میان دو کشور شد. در همین کنفرانس بود که براون متعهد شد برای مبارزه علیه افراط‌گری مبلغ ده میلیون پوند به اسلام‌آباد کمک کند.
تمامی این تلاش‌های براون برای عادی‌سازی روابط با اسلام‌آباد اما با استقبال سرد زرداری روبه‌رو شد. نیروهای امنیتی انگلیس در عملیات ضدتروریستی در اوایل ماه جاری یازده تبعه پاکستانی را بازداشت کردند. چند روز پس از این عملیات تمامی دانشجویان دستگیر شده آزاد شده اما هیچ‌اتهامی نیز علیه آنها قابل اثبات نبود. در حال حاضر هم تمامی دانشجوها در آستانه اخراج قرار گرفته‌اند. اسلام‌آباد از لندن می‌خواهد تا مانع از اخراج این دانشجویان در این شرایط شود.
مشاوران ارشد نزدیک به گوردون براون تاکنون بارها او را برای اعزام نیروی بیشتر به افغانستان به خصوص مناطق جنوبی این کشور تحت فشار قرار داده‌اند اما براون به جهت نارضایتی افکار عمومی انگلیس از این جنگ تاکنون در برابر این درخواست مقاومت کرده‌است. فرمانده ارتش بریتانیا ادعا می‌کند که این کشور باید حداقل 2 هزار نیروی دیگر به افغانستان اعزام کند. در حال حاضر 8300 سرباز انگلیسی در استان هلمند افغانستان مستقر هستند.
فرار پاکستانی‌ها از مناطق شمالی
درهمین حال با بالا گرفتن احتمال درگیری میان طالبان و ارتش پاکستان در شمال غربی این کشور، بیش از سی هزار شهروند پاکستانی از مناطق شمال غربی این کشور فرار کردند.
یکی از مقام‌های محلی منطقه شمال غربی پاکستان در این خصوص می‌گوید: بیش از سی هزار نفر تاکنون از منطقه دیر سفلی فرار کرده‌اند.
شهروندان غیرنظامی همزمان با حضور گسترده نظامی ارتش پاکستان در این منطقه بار و بندیل خود را جمع کرده و راهی مناطق امن‌تر شده‌اند. براساس آمارهای اعلام شده بیش از دو هزار نفر از ترس این ناآرامی‌ها بی‌خانمان می‌شوند.
در شرایطی که طالبان به بهانه حمله اخیر ارتش به اعضای این گروه مذاکرات صلح با دولت را به حالت تعلیق درآورده‌است، منتقدان زرداری همچنان بر این اصل پافشاری می‌کنند که هرگونه مذاکره با طالبان غیرقابل اطمینان است. ایالات متحده نیز همچنان از اسلام‌آباد می‌خواهد که تمام نیروی خود را برای مبارزه با طالبان به کار گیرد و از هر گونه امتیاز‌دهی به این گروه اجتناب کند.
لطفاً آمریکا نگران ما نباشد
از سوی دیگر در میان مقام‌های آمریکایی مایک مولن رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده بار دیگر نسبت به ناآرامی‌ها در پاکستان ابراز نگرانی کرد. سخنگوی مولن در این خصوص به خبرنگاران گفت: مولن در کمتر از سه هفته دو بار به پاکستان سفر کرده‌است و این به خوبی گویای نگرانی او از شرایط حاکم بر این کشور است.
مولن پیش از این نیز در این خصوص گفته بود: دولت پاکستان به جای مبارزه با طالبان با آنها وارد مذاکره شده است. طالبان هم به جای برزمین گذاشتن اسلحه، پس از مذاکره با دولت آنها را محکم‌تر از پیش گرفته‌اند.
دولت مرکزی در پاکستان اما همزمان با افزایش انتقادهای بین‌المللی و ناآرامی‌های داخلی به طالبان هشدار داد که اگر از منطقه بونر حدود 100 کیلومتری شمال غرب اسلام‌آباد خارج نشوند، ارتش مستقیماً وارد عمل خواهد شد. این تهدید البته تا اندازه‌ای کارگر افتاد و طالبان منطقه بوئر را ترک کرد.
با این همه رحمان مالک، وزیر کشور پاکستان دیروز بار دیگر از نفوذ حدود 450 نیروی طالبان به بونر خبر داد و تصریح کرد که به آنها هشدار می‌دهم که این منطقه را خالی کنند. ما قصد نداریم به آنها رحم کنیم.
این تهدید در حالی از سوی دولت پاکستان مطرح شد که در آخرین دور حملات ارتش علیه طالبان که اوایل هفته جاری رخ داد هفتاد شبه‌نظامی جان خود را از دست دادند.
وزیر امور خارجه پاکستان محمود قریشی نیز به جمع مقام‌هایی از این کشور پیوست که این روزها در راستای آرام کردن جو بین‌المللی علیه اسلام‌آباد گام برمی‌دارند. شاه محمود قریشی در گفت‌وگویی با آسوشییتدپرس در این خصوص گفت: اوضاع در پاکستان در کنترل کامل دولت و ارتش است و دلیلی برای نگرانی آمریکایی‌ها وجود ندارد. ما پیام خود به طالبان را بسیار شفاف و صریح اعلام کرده‌ایم. آنها چاره‌ای جز خلع سلاح ندارند. در این راستا از توسل به زور هم ابایی نداریم.
بیت‌الله محسود تأثیر گذارتر از باراک اوباما
درست در شرایطی که ایالات متحده برای هر کدام از رهبران عالی‌رتبه طالبان و القاعده هزاران دلار مژدگانی تعیین کرده‌است، مجله تایم در گزارشی نام تأثیرگذارترین شخصیت‌های جهان را اعلام کرده‌است. بر اساس همین گزارش بیت‌الله محسود رهبر طالبان در پاکستان رتبه چهارم از این لیست صد نفری را به خود اختصاص داده‌است. باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا رتبه سی و هفتم را در این رده‌بندی دارا است. دالایی لاما رهبر جدایی‌طلبان تبت هم در رتبه شصت و یکم قرار دارد. بیت‌الله محسود را بسیاری مغز متفکر طرح ترور بی‌نظیر بوتو نخست‌وزیری سابق و فقید پاکستان می‌دانند. او هم اینک رهبری طالبان پاکستان را برعهده دارد و به اشاره او بود که چند روز پیش طالبان دره سوات به خیال فتح اسلام آباد از قلمرو خود خارج شده بودند.
نظر شما