شناسایی مکانیزم مسیریابی با استفاده از حس بویایی

در این تحقیقات با استفاده از بوی موز و کاج، یک شبکه دو بعدی در فضا ساخته و از داوطلبان خواسته شد بر اساس حس بویایی خود، مسیری را از نقطه شروع تا نقطه پایان شبکه بپیمایند. واکنش مغز این داوطلبان به شکل یک الگوی فعالیت با تقارن شش ضلعی بود که به عنوان یک نقشه بویایی بالفعل از مسیر عمل می‌کرد. این الگو شباهت زیادی به ساختار نقشه‌های شبکه‌ای دارد که توسط جانوران برای مسیریابی فضایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
پیش از این تحقیقات زیادی انجام شده است که نشان می‌دهد این ساختارهای شبکه‌ای در مغز انسان نیز یافت می‌شوند. اکنون محققان مفهوم مسیریابی بر اساس حس بویایی را با مدل‌های شبکه‌ای ترکیب کردند تا با استفاده از بو بتوانند یک فضای دو بعدی ایجاد کنند. این فضا با استفاده از بوی موز و کاج با 6 شدت مختلف ترسیم شد و 25 داوطلب با آن آزمایش شدند. این فضا متشکل از 36 مربع است که یک محور آن را بوی موز و محور دیگر را بوی کاج شکل می‌دهد و داوطلبان باید از یک بوی خاص که ترکیبی از غلظت‌های مختلف بوی کاج و موز است مسیر را آغاز کرده و به نقطه پایان که بویی با غلظت دیگر است برسند. 
در نتیجه این بررسی‌ها مشخص شد در مسیریابی بر اساس بو، سه بخش از مغز که با سیستم حرکتی، حسی و بویایی در اتباط هستند، نقش دارند. این بخش‌ها عبارتند از قشر entorhinal که بر قدرت حافظه اثرگذار است، قشر ventromedial prefrontal که بر واکنش‌های احساسی اثرگذار است و قشرanterior piriform که در سیستم بویایی نقش دارد. همچنین مشخص شد افرادی که فعالیت شبکه در قشر entorhinal از مغز آن‌ها بیشتر است، با موفقیت بیشتری مسیر را طی می‌کنند. 
گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Neuron منتشر شده است.

5656