ایمان ربیعی- مسعود کرباسیان در حالی وزارت امور اقتصادی و دارایی را ترک کرد که از حضورش در این سمت یک سال بیشتر نگذشته بود، بحران‌های اقتصادی در سال‌های اخیر، بارها پای وزرای اقتصادی دولت را به مجلس باز کرده است اما کرباسیان عنوان اولین وزیر اقتصاد که با رای نمایندگان مسئولیت را ترک کرد، به خود اختصاص داده است.
پیش از وی نیز شمس الدین حسینی،وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت دهم در این جایگاه قرار گرفت اما مجلس شورای اسلامی رای دوباره به حضور وی در این سمت داده است.
مسعود کرباسیان حالا در سالروز خداحافظی‌اش با ردای وزارت، در صفحه شخصی اش در اینستاگرام نوشت: یک سال از تاریخ استیضاح در مجلس می‌گذرد. امروز در مرور روزنامه‌ها گزارشی دیدم که برای خودم جالب توجه بود. اشاره وی به گزارشی است که روزنامه سازندگی از کارنامه یک ساله عملکرد وی منتشر کرده است.
در بخشی از این گزارش آمده است:
*در دوره حضور کرباسیان رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بعد از مدت ها مثبت و برابر با ۱.۴ درصد شد. همچنین، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ساختمان نیز بعد از دو سال، مثبت و برابر با ۰.۹ درصد شده بود. هر دو این اعداد در ماه های بعدی روندی منفی به خود گرفتند و رشد اقتصادی کشور در پایان سال به منفی سه درصد رسید.
*وزیر امور اقتصادی و دارایی در سال های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ به طور خاص بر موضوع بهبود فضای کسب‌وکار کشور تمرکز داشت. در دوره پس از او با عدم برگزاری جلسات شورای گفت‌وگو و تعطیلی نسبی هیات مقررات زدایی فضای حاکم بر اقتصاد کشور نیز تغییر کرد.
*در ماه‌های پس از حضور کرباسیان گمرک حتی از انتشار اطلاعات تجاری هم صرف نظر کرد. این درحالی است که کرباسیان برای اولین بار گمرک را مکلف کرده بود که به صورت هفتگی و به تفکیک کالاها، آمارهای تجاری را در سایت خود منتشر کند.
*یکی از ریشه های فساد در دولت تعدد حساب های بانکی دستگاه‌های اجرایی بود. در این دوره ۱۹۰ هزار حساب بانکی شناسایی و بسته شد. این روند هم در ماه‌های بعدی وزارت اقتصاد کاملا متوقف شد.
*وزیر سابق اقتصاد رویکرد حمایت‌گرانه از تولید داشت. به همین دلیل در دوره او سهم مالیات بر مصرف از کل مالیاتها از ۴۳% در سال ۱۳۹۲ به ۵۴% در سال ۱۳۹۶ افزایش و در مقابل سهم مالیات ها بر تولید در دوره مذکور از ۵۲% به ۴۳% کاهش یافته است. این درحالی است که در حال حاضر یکی از موانع مهم تولیدکنندگان و بخش خصوصی مالیات‌گیری پیچیده سازمان امور مالیاتی است.
*در دوره کرباسیان تمامی اختیارات وزارت امور اقتصادی و دارایی به سازمان‌های استانی واگذار شد تا فرآیندهای مربوط به امور جاری مردم تسهیل شود. این اختیارات در دوره بعدی به وزارت اقتصاد بازگشت.
*در همان دوره زمانی از هر ۴ ریالی که دولت هزینه می‌کرد، ۳ ریال توسط وزارت اقتصاد تامین می‌شد.
*سهم بخش خصوصی واقعی از واگذاری‌ها در سال ۱۳۹۶ برابر با ۱۰۰ درصد بوده که بیانگر واگذاری ۱۶.۸ هزار میلیارد ریال عرضه و فروش سهام و دارایی به متقاضیان بخش خصوصی بود. این سهم در سال ۱۳۹۵ برابر با ۶۱.۵ درصد بود. میزان واگذاری‌ها تا ۲۶ مردادماه سال گذشته برابر با ۱۹.۶ هزار میلیارد ریال بود که ۱۰۰ درصد به بخش خصوصی واقعی واگذاری انجام شد. حداقل طی نیمه اول امسال واگذاری‌ها به بخش‌خصوصی واقعی به کمترین حد رسیده‌است.
ضربات کاری در بهار؛ خداحافظی در تابستان
هر چند کرباسیان در روزهای گذشته از استیضاح کمتر در این زمینه سخن گفته است اما مروری بر نوشته هایش در صفحه شخصی اش در اینستاگرام نشان می دهد وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی برای این اعتقاد بوده است که سال ۱۳۹۶ یکی از دوره های درخشان اقتصاد ایران تلقی می شد و طبیعی بود دشمنانی مانند آمریکا و مخالفان منطقه ای بخواهند طعم شیرین رشد، تورم تک رقمی ، مبارزه جدی با فساد و کاهش نسبی بیکاری را با ضربه هایی که در بهار وارد کردند، به کام مردم و کشور تلخ کنند .
وی با تاکید بر اینکه نمایندگان مجلس به شرح مسئولیت های وزارتخانه را می دانند و حتما به آن واقف هستند استیضاح بنده ربطی به مسئولیت هایم نداشت؛ تشریح کرده است هنوز مفهوم جنگ اقتصادی را درک نکرده ایم و اشاره وی به تعطیلات مجلس در دهه پایانی شهریور ماه سال گذشته است. وی در لابلای نوشته هایش به این موضوع نیز تاکید دارد که پاسخگوی عملکرد دیگران در دوره استیضاح بوده است.
شاید عجله؛ شاید ...
بررسی وضعیت اقتصادی ایران در شهریور ماه سال گذشته، درست همزمان با برگزاری نشست استیضاح در مجلس نشان می دهد هیجانات اقتصادی ایران ناشی از تشدید تحریم‌ها بسیار بالا بود.
اقتصاد ایران در این دوره زمانی با شوک ارزی و ریزش ارزش پولی ملی روبرو بود.ترامپ اردیبهشت ماه همان سال خروج کشورش از برجام را امضا کرده بود و همین تصمیم سیاسی کافی بود تا بنیان های اقتصادی که هنوز از فشار قبلی به درستی کمر صاف نکرده بود، تحت تاثیر قرار گیرد.
دلواپسانی که از برجام ناخوشنود بودند، در این دوره در قامت پیشگویانی ظاهر می‌شدند که تلاش خود را برای آنچه رخ داده نادیده می‌گرفتند و یک سره می‌تاختند به چرایی خروج آمریکا از معاهده‌ای بین‌المللی.
درست یک ماه پیش از استیضاح کرباسیان، رییس کل بانک مرکزی، مغز متفکر برنامه‌ریزی ارزی ایران از سمت خود خداحافظی کرده و اتاق ریاست به عبدالناصر همتی رسیده بود، بحران ارزی و اقتصادی ایران اما از پس تحولات رخ داده در این دوره حل نشده باقی ماند تا درست یک سال بعد، دلار به کانالی بازگردد که سال گذشته در آن حضور داشت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد هر دلار در چهارمین روز شهریور ماه سال گذشته ۱۰ هزار و ۶۴۰ تومان بود و در این دوره یک ساله از پس ورود به کانال ۱۸ هزار تومانی و ماندگاری طولانی در کانال ۱۴ و ۱۵ هزار تومانی بار دیگر به کانال ۱۰ هزار تومان برگشته است.
حالا از لابلای شاخص‌ها می‌توان چنین گفت که اقتصاد ایران از پس روزهای سخت گذشته در جایگاهی ایستاده است که سال گذشته ایستاده بود.
۲۲۳۲۲۳
نظر شما