مرکز پژوهش‌های فرهنگ و اندیشه اسلامی، انتشار مجموعه‌ای چند جلدی درباره ادبیات دفاع مقدس را با موضوع «جستاری در ادبیات سیاه دفاع‌مقدس» در دستور کار دارد. نگارش این مجموعه به احمد شاکری سپرده شده است. شاکری هدف از نگارش این مجموعه کتاب را بررسی چرایی ظهور ادبیات سیاه دفاع‌مقدس عنوان کرد و گفت: در این مجموعه چند جلدی مباحث و آسیب‌های وارده بر ادبیات داستانی دفاع‌مقدس از زوایایی مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرند.
وی که مشغول نگارش جلد نخست این مجموعه است، اظهار داشت: هنوز برای جلد نخست عنوانی را انتخاب نکرده‌ام. اما موضوع جلد نخست بررسی سیاه‌نمایی گونه‌های داستانی ادبیات دفاع‌مقدس است.
شاکری ادامه داد: سه محور «ارتباط ادبیات و موضوعات و مفاهیم»، «تقدس و نحوه نمود آن در داستان» و «مفهوم دفاع، جنگ و جهاد» از مباحث قابل بررسی در جلد نخست‌اند که تاکنون یک بخش آنکه به تعریف ادبیات دفاع‌مقدس و گونه‌های داستان می‌پردازد، به پایان رسیده است.
نویسنده این اثر درباره ضرورت‌های تالیف این پروژه تحقیقی تصریح کرد: بررسی آسیب‌های فعلی ادبیات داستانی دفاع‌مقدس و تاریخ آغاز این ادبیات بعد از انقلاب اسلامی ایران، دو نکته ضروری در بررسی چالش‌های ادبیات سیاه دفاع‌مقدس‌اند که از زوایایی مختلف مورد توجه قرار میگیرند.
وی ادامه داد: وجه تمایز ادبیات ایران در این این دوره، پرداخت به ارزش‌های انقلاب اسلامی و ظهور گونه‌ای نو از ادبیات به نام ادبیات دفاع‌مقدس است که خاستگاه بومی با ریشه و مضمونی اسلامی دارد و اهداف انقلاب را دنبال می‌کند.
شاکری با تاکید بر اینکه سیاه‌نمایی در ادبیات دفاع‌مقدس بعد از پایان جنگ آغاز شد، تصریح کرد: اگر ما ادبیات دفاع‌مقدس را ثمره انقلاب بدانیم سیاه نویسی مهم‌ترین اتفاق در جریان ادبیات دفاع‌مقدس است. این نوع ادبیات توسط برخی نویسندگان که ابتدا به عنوان متفاوت نویس یا نگارش ادبیات متفاوت مشغول به کار شدند وارد این حوزه شد و رویکرد‌های داستان‌نویسی را نسبت به آنچه که دفاع‌مقدس نامیده می‌شد، تغییر داد.
وی افزود: در بررسی شناخت ادبیات سیاه دفاع مقدس، پایه شکل‌گیری شبهات و ادبیات سکولار مورد بحث قرار میگیرند تا مشخص شود این ریشه فکری از کجا نشات گرفته؟ چرا نفی تقدس را هدف قرار می‌دهد؟ چه طیفی این کار را انجام دادند؟ علت این اتفاق به واسطه ضعف تعاریف یا مباحث نظری ادبیات دفاع‌مقدس بوده یا غفلت برخی رویکرد‌ها و ناآگاهی رسانه‌ها که نادانسته آن را تبلیغ کردند؟
این منتقد ادبیات تصریح کرد: نمونه این نگاه سیاه را می‌توان در آثار بعضی از نویسندگان دید هر چند در برخی آثار این رویکرد‌ها کم‌رنگ می‌شوند، اما آثار شاخص این مولفان با این دیدگاه نگاشته شده‌اند.
وی در ادامه گفت: در جلد دوم این مجموعه چند جلدی درباره ادبیات دفاع مقدس، به بررسی سیاه‌نمایی در این گونه ادبی به شیوه‌ای مصداقی و تطبیقی‌تر خواهم پرداخت که در آن نسبت این موضوع با ادبیات تراژیک، ادبیات سیاه جنگ در دنیا و ادبیات ضد جنگ و نسبت تاثیر پذیری آن مورد تامل و بررسی قرار می‌گیرد.
این داستان‌نوبس افزود: «بررسی شخصیت در آثار سیاه»، «بررسی علل اجتماعی و روانی شکل‌گیری ادبیات سیاه»، «نخستین مولفان سیاه نویس»، «چرایی نگارش این آثار» و «صحت بیان واقعیت در ادبیات سیاه» از موضوعات قابل بحث در جلد‌های بعدی این مجموعه کتابند.
291/60
نظر شما