"گزارش کارایی در تغییرات اقلیمی" برای سال 2012 که روز سه شنبه از سوی مؤسسه German Watch انتشار یافته، نشانگر سقوط هشت پله ای ایران نسبت به سال قبل در کارآیی سیاست ها و راهکارهای مواجهه با تغییرات اقلیمی در کشور است. در بین 61 کشور که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند، ایران رتبه 60 را به خود اختصاص داده و تنها عربستان سعودی است که از ایران یک پله عقب تر بوده و در جایگاه 61 قرار گرفته است.
طبق این گزارش که در دوربان آفریقای جنوبی و همزمان با هفدهمین دور از "مذاکرات بین المللی برای تغییرات اقلیمی" (UNFCCC, COP17) انتشار یافته ، ایران در رتبه هفتم در تولید دی اکسید کربن در جهان قرار دارد. ایران در حالی رتبه هفتم در تولید دی اکسید کربن و 60ام در کارایی سیاست هایش در مبارزه با تغییرات اقلیمی را به خود اختصاص داده که چین با رتبه یک در تولید دی اکسید کربن ، در گزارش کارایی در تغییرات اقلیمی سه پله بالاتر از ایران و در جایگاه 57 ایستاده است. ایران تنها 1.84 درصد از گاز دی اکسید کربن در جهان را تولید می کند و این در حالی است که چین 23.71 درصد از این آلودگی را تولید می نماید. انگلستان با تولید 1.61 درصد از گاز دی اکسید کربن تنها سه پله از ایران پایین تر است در حالیکه فاصله انگلستان و ایران در "نمایه کارایی در تغییرات اقلیمی" 55 پله متفاوت بوده و این کشور در جایگاه پنجم در جهان قرار گرفته است.
بررسی سهم آلایندگی ده کشور اول جهان در تولید گاز دی اکسید کربن و رتبه هر یک از آن ها در "گزارش کارایی در تغییرات اقلیمی" بیانگر آن است که ایران نسبت به حجم تولید دی اکسید کربن خود از مسئولیت پذیری برخوردار نبوده و ناکارآمدی مشهودی در سیاستهای اجرایی کشور در مواجه با تغییرات اقلیمی مشاهده می گردد. کشوری کاملا صنعتی چون آلمان، با تولید 2.59 درصد از گاز دی اکسید کربن جهان ، مسئولیت پذیری خود را در قبال تغییرات اقلیمی با قرار گرفتن در جایگاه 6ام در کارایی در تغییرات اقلیمی نشان می دهد. بر همین اساس کشور هایی چون کره جنوبی و هند نیز در مجموعه مسئولیت پذیر ها در مقابل کانادا، روسیه و ژاپن با مسئولیت پذیری پایین تر قرار می گیرند.
"گزارش کارایی در تغییرات اقلیمی" بیانگر آن است که شاخص های "صنعت" و "فعالیت های بین المللی" ایران در پایین ترین سطح خود قرار گرفته و سیاست های کنونی در این دو بخش نیاز به بازنگری کلی دارد. شاخص "حمل و نقل زمینی" شاید تنها شاخص رو به رشد در ایران باشد که نسبت به سال گذشته جایگاه بهتری را به خود اختصاص داده است. این شاخص با قرار گرفتن در رتبه 37ام، جایگاه حمل و نقل زمینی ایران را در این نمایه، 8 پله بهبود بخشیده است. گسترش استفاده از سوخت CNG در کنار هدفمند سازی یارانه حامل های سوخت، دو عامل مهم در بهبود جایگاه شاخص حمل و نقل شهری ایران در این نمایه بوده است. برغم این، جایگاه ایران در شاخص "واحدهای مسکونی" در این نمایه در ضعیف ترین حالت خود قرار داشته و رتبه این شاخص 54 اعلام شده است.
مطالعه شاخص های سیزده گانه "گزارش کارایی در تغییرات اقلیمی" نشان می دهد که کارایی سیاست های کنونی ایران در عرصه مواجهه با تغییرات اقلیمی، کشور را در گروه "بسیار ضعیف" قرار داده است. حجم بالای تولید دی اکسید کربن در ایران به هیچ وجه در ارتباط منطقی با حجم توسعه صنعتی کشور و صادرات ایران نیست. بلکه بیانگر فرسودگی و بهره وری پایین صنایع ایران است که به تولید افسار گسیخته دی اکسید کربن منجر شده. هیچ توجیه صنعتی ای، غیر از بهره وری پایین و فرسودگی سیستم، وجود ندارد که قادر به توضیح تولید دی اکسید کربن توسط ایران، در رقمی بالاتر از کشوری کاملا صنعتی چون کره جنوبی یا کشوری پهناور و صنعتی چون کانادا باشد.
پژوهشگر مرکز مطالعات سیاستگذاری محیط زیست، برلین
/2727
نظر شما