شفیعان در روز قیامت چه کسانی هستند؟

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، از آیات قرآن مجید، استفاده می شود: شفیعان در روز قیامت متعددند، (و دایره شفاعت آنان متفاوت است) از مجموع روایاتی که از منابع شیعه و اهل سنت، نقل شده ـ و این روایات بسیار زیاد است ـ استفاده می شود.

بنابر روایت شیعه نیوز، شفیعان در قیامت برای گنهکارانی که زمینه های شفاعت در آنها موجود است، شفاعت می کنند:

۱ ـ نخستین شفیع شخص پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) است، چنان که در حدیثی می خوانیم رسول اللّه فرمود: «أَنَا أَوَّلُ شافِع فِی الْجَنَّةِ». (۱)

۲ ـ تمام انبیاء از شفعاء روز قیامتند، چنان که در حدیث دیگری از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) آمده است: «یَشْفَعُ الأَنْبِیاءُ فِی کُلِّ مَنْ یَشْهَدُ أَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ مُخْلِصاً فَیُخْرِجُونَهُمْ مِنْها»؛ (پیامبران درباره تمام کسانی که از روی اخلاص به وحدانیت خداوند گواهی می دهند، شفاعت می کنند، و آنها را از دوزخ خارج می سازند). (۲)

۳ ـ فرشتگان از شفیعان روز محشرند، همان گونه که از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نقل شده: «یُؤْذَنُ لِلْمَلائِکَةِ وَ النَّبِیِّیْنَ وَ الشُّهَداءِ أَنْ یَشْفَعُوا»؛ (در آن روز به فرشتگان و انبیاء و شهداء اجازه داده می شود که شفاعت کنند). (۳)

۴ و ۵ ـ ائمه معصومین و شیعیان آنها نیز شفاعت می کنند چنان که علی(علیه السلام) می فرماید: «لَنا شَفاعَةٌ وَ لاِ َهْلِ مَوَدَّتِنا شَفاعَةٌ»؛ (برای ما شفاعت است و برای دوستان ما نیز مقام شفاعت است). (۴)

۶ و ۷ ـ علماء و دانشمندان و همچنین شهیدان راه خدا از شفیعانند چنان که در حدیثی از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می خوانیم: «یَشفَعُ یَوْمَ الْقِیامَةِ الأَنْبِیاءُ ثُمَّ الْعُلَماءُ ثُمَّ الشُّهَداءُ»؛ (روز قیامت نخست انبیاء شفاعت می کنند سپس علما، و بعد از آنها شهداء). (۵)

حتی در حدیثی از همان حضرت(صلی الله علیه وآله) آمده است: «یَشْفَعُ الشَّهِیْدُ فِی سَبْعِیْنَ اِنْساناً مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ»؛ (شفاعت شهید درباره هفتاد نفر از خانواده اش پذیرفته می شود). (۶)

و در حدیث دیگری که مرحوم «علامه مجلسی» در «بحار الانوار» آورده: «شفاعت آنها درباره هفتاد هزار نفر پذیرفته می شود»!. (۷)

و با توجه به این که: عدد هفتاد، و هفتاد هزار، هر دو از اعداد تکثیر است منافاتی بین این دو روایت نیست.

۸ ـ قرآن، نیز در روز قیامت شفاعت می کند چنان که علی(علیه السلام) فرمود: «وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ (القُرْآنُ) شَافِعٌ مُشَفَّعٌ»؛ (بدانید قرآن شفاعت کننده ای است که شفاعتش پذیرفته می شود). (۸)

۹ ـ کسانی که عمری در اسلام صرف کرده اند، چنان که در حدیثی از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می خوانیم: «اِذا بَلَغَ الرَّجُلُ التِّسْعِیْنَ غَفَرَ اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ ما تَأَخَّرَ وَ شُفِّعَ فِی أَهْلِهِ»؛ (هنگامی که انسان به نودسالگی برسد [و در مسیر ایمان سیر کند] خداوند گناهان گذشته و آینده او را می بخشد، و شفاعت او در خانواده اش پذیرفته می شود). (۹)

۱۰ ـ عبادات نیز شفاعت می کنند، چنان که در حدیثی از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) آمده است: «الصِّیامُ وَ الْقُرْآنُ یَشْفَعانِ لِلْعَبْدِ یَوْمَ الْقِیامَةِ»؛ (روزه و قرآن برای بندگان در قیامت شفاعت می کنند). (۱۰)

۱۱ ـ از بعضی از روایات استفاده می شود: اعمال نیک مانند امانتی که انسان در حفظ آن کوشیده است، نیز در قیامت از انسان شفاعت می کند. (۱۱)

۱۲ ـ جالب این که: از بعضی روایات استفاده می شود: خود خداوند هم گنهکاران را شفاعت می کند، چنان که در حدیث دیگری از رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) آمده است: «یَشْفَعُ النَّبِیُّونَ وَ الْمَلائِکَةُ وَ الْمُؤْمِنُونَ فَیَقُولُ الْجَبّارُ بَقِیَتْ شفاعَتِی»؛ (در قیامت پیامبران و فرشتگان و مؤمنان شفاعت می کنند، و خداوند می گوید شفاعت من باقی مانده است). (۱۲)

روایات در این زمینه، بسیار فراوان است و آنچه ذکر کردیم گوشه ای از آن می باشد. (۱۳)

پی‌نوشت‌ها:
(۱). «صحیح مسلم»، جلد ۲، صفحه ۱۳۰.
(۲). «مسند احمد»، جلد ۳، صفحه ۱۲.
(۳). «مسند احمد»، جلد ۵، صفحه ۴۳.
(۴). «خصال صدوق»، جلد ۲، صفحه ۶۲۴.
(۵). «سنن ابی ماجه»، جلد ۲، صفحه ۱۴۴۳.
(۶). «سنن ابی داود»، جلد ۲، صفحه ۱۵.
(۷). «بحار الانوار»، جلد ۱۰۰، صفحه ۱۴.
(۸). «نهج البلاغه»، خطبه ۱۷۶.
(۹). «مسند احمد»، جلد ۲، صفحه ۸۹.
(۱۰). «مسند احمد»، جلد ۲، صفحه ۱۷۴.
(۱۱). «مناقب ابن شهر آشوب»، جلد ۲، صفحه ۱۴.
(۱۲). «صحیح بخاری»، جلد ۹، صفحه ۱۴۹.
(۱۳). برای توضیح بیشتر می توانید به کتاب «مفاهیم القرآن»، جلد ۴، صفحات ۲۸۸ تا ۳۱۱ مراجعه فرمائید.