به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ،اکرم قربانی قمی پژوهشگر در یادداشتی به تبیین جایگاه زنان در حوزه‌های علمیه و رویکردی که حوزه در مواجهه با زنان در پیش گرفته را تبیین کرده است که متن یادداشت به شرح ذیل است.« الگوی زن طلبه از زمان بانو مجتهده امین تا سده باز تأسیس حوزه، به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی ایران، تحول شگرفی را پشت سر گذشته است.
بنا بر روایت فارس،گذار از دوره حافظه محوری به کنشگری که نشان‌دهنده تغییراتی عمیق در نقش، جایگاه و عملکرد زنان در عرصه‌های دینی، علمی و اجتماعی است. در سال‌های ابتدایی تأسیس حوزه‌های علمیه حتی سال‌های اولیه پس از انقلاب ایران، زنان طلبه عمدتاً در نقش حافظان و انتقال‌دهندگان دانش دینی به نسل بعدی فعالیت می‌کردند. در این دوره، دروس غالباً محدود به فقه، اخلاق و تفسیر بود و روش‌های آموزشی بیشتر مبتنی بر حفظ و تکرار متن‌های دینی مانند قرآن و احادیث بود.از دیگر ویژگی‌های این دوره، حضور زنان طلبه عمدتاً در مدارس علمیه خواهران یا جلسات خصوصی بود. در این دوره بانوان طلبه در عرصه عمومی و اجتماع حضور کم‌رنگ داشتند و معمولاً در فعالیت‌های اجتماعی یا سیاسی وارد نمی‌شدند و نقش آنها بیشتر متمرکز بر تربیت خانوادگی یا تدریس در محیط‌های بانوان بود.
با تحولات اجتماعی و سیاسی ایران و گسترش آموزش‌های حوزوی برای زنان، الگوی زن طلبه به سمت فعالیت‌های اجتماعی، علمی و حتی سیاسی حرکت کرد. تأسیس مراکزی مانند جامعه الزهرا (ع) و دیگر مدارس علمیه مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران و امکان تحصیلات تخصصی از عواملی است که بستر این تحول را فراهم نمود.
زنان طلبه در رشته‌هایی مانند فقه خانواده، فلسفه، کلام و حتی علوم‌انسانی اسلامی به پژوهش پرداختند که منجر به تولید آثار پژوهشی مانند پایان‌نامه، مقالات و کتاب‌هایی در حوزه‌های داتشی مختلف شد.از طرفی بانوان طلبه با حضور در شبکه‌های اجتماعی، تولید محتوای دینی و پاسخگویی به شبهات، نقش فعال‌تری در هدایت جامعه ایفا کردند. برخی زنان طلبه به تبلیغ دین در خارج از کشور پرداختند یا در مجامع علمی بین‌المللی شرکت کردند. مشارکت در امور سیاسی، از دیگر نمونه‌های بارز تحول بانوان طلبه در صدسالگی حوزه است، حضور در نهادهای حکومتی مانند نمایندگی مجلس یا وزارت دولت.
تحول الگوی زن طلبه به کنشگر علمی، اجتماعی و سیاسی در صدسالگی حوزه، نشان‌دهنده پویایی حوزه‌های علمیه خواهران در راستای پاسخ به نیازهای جامعه است. بانوان طلبه با ترکیب دانش دینی و آگاهی از مسائل روز، توانستند به نیازهای جامعه دینی به‌ویژه بانوان پاسخ بدهند و با مشارکت در فعالیت‌های تبلیغی و علمی، پاسخگوی شبهات روز جامعه باشند.»
نظر شما