اگر نخواهیم چرتکه بیندازیم و محاسبه کنیم که در توافق ژنو3 چه دادیم و چه گرفتیم میتوان از یک منظر فراتر به این توافق، زمینه‌های اجرایی و عواقب و اثرات آن نگاه کرد. متاسفانه تحریم‌های ظالمانه که قسمت عمده آن بر اثر سوءظن بی‌مورد آمریکا به ایران در زمینه‌های سیاسی- امنیتی بود و قسمتی هم بی‌تدبیری خودمان، شرایطی را ایجاد کرده بود که بیشترین و عمده‌ترین مساله در ارتباط با توافق ژنو را در مسائل اقتصادی دیدیم. در حالی که در دنیایی که مهم‌ترین مشخصه‌های آن استفاده از زور و قدرت بوده و تئوری اصلی آن نیز هرج و مرج است خود نفس جمع کردن تبعات روند بهمن‌گونه خصومت غرب علیه ایران و جلوگیری از تخریب سیل‌گونه زیرساخت‌های مادی و معنوی کشور یک پیروزی بزرگ محسوب می‌شود. اما مترادف با دستاوردهای سیاسی- اقتصادی گوناگون برای هر دو طرف بی‌شک اگر در این مرحله فقط نوع نگاه آنها نسبت به یکدیگر و نیز مقولات تاثیرگذار تغییر کرده باشد میتوان انتظار داشت که دستاوردهای مهم‌تر از آنچه تا به‌حال برشمرده شده در صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی شکل گیرد. یعنی اگر دید ایران به روابط بین‌المللی و تحولات آن، سیاست جهانی و جایگاه و میزان تاثیر هر کشور در آن و نیز نحوه تعامل با جامعه بین‌المللی و عناصر ذی‌نفوذ بر آن و نحوه تعامل با نظام سلطه از یک‌طرف عوض شده باشد و از طرف دیگر نیز دیدگاه غرب و مخصوصا آمریکا به نقش و اثرات منطقه‌ای سیاستهای ایران تغییر کرده باشد و به تحرکات سیاست خارجی ایران جنبه امنیتی ندهد و حاضر به شناسایی سطح قدرت ملی و فرامنطقه‌ای ایران باشد، این تغییرات باعث فراهم شدن زمینه ذهنی این توافق و مذاکرات ژنو و تبیین مسائل و نحوه وصول به مصالحه و اعتماد‌سازی و از بین بردن احساس بی‌اعتمادی در پرتو یک فعالیت حرفه‌ای دیپلماتیک و اتخاذ تصمیمات شجاعانه براساس مصالح کشور خواهد شد. فراهم شدن زمینه ذهنی و عینی مصالحه ایران و غرب در درازمدت و با شرایطی که در بالا ذکر شد از جهات گوناگون زمینه‌های رشد و توسعه کشور را فراهم میکند. این امر مستلزم تحقق مولفه‌های داخلی اعم از مدیریتی، سیاسی و شاخص‌های تاثیرگذار اجتماعی از قبیل فعالیت‌های سازمان‌های مدنی ناظر یا شرکت‌کننده در تحولات کشور است که باید این جهت‌گیری نگاه جدید به جایگاه بین‌المللی ایران را به سمت اجرای سیاست‌هایی برای ایجاد وفاق و همدلی سوق دهد. از آنجا که این اقدام خود عامل مهمی برای کسب امتیاز بیشتر در مذاکرات بعدی از غرب است میتوان گفت آرامش و ثبات داخلی و احساس اطمینان و اعتماد به شرایط متحول سیاسی اجتماعی -که از مهم‌ترین عناصر تصمیم‌گیری برای ریسک سرمایه‌گذاری اعم از داخلی یا جذب سرمایه خارجی است- فقط در پرتو این وفاق و همدلی سیاسی- اجتماعی قابل حصول است. البته این امر خود نیازمند اتخاذ سیاست جدیدی توسط دولت به نام راهبرد نگاه به درون است.
منبع: روزنامه آرمان مورخ 9/9/1392
نظر شما