کدام اولویت،توافق با تهران یا تفاهم با کنگره؟

جمهوريخواهان قول داده اند با آغاز ماه ژانویه و شروع فعایت کنگره و سنای تحت سیطره آنها،آقای رئیس جمهور را به صليب بكشندو جان كري را جلوي عمارت كپيتول كباب کنند. گروه متحد لیندسی گراهام ، کلی آیوت، مارکو روبیو، رابرت مندزو مک کین به عنوان محورمخالفت با ايران میگویند لازم است به آنچه خود گفتگوی بی هدف با تهران می خوانند،خاتمه یابد. آنها آقای اوباما را بی کفایت ترین رئیس جمهور کشور توصیف ومی گویند مذاکرات را متوقف یا آن را با تصویب تحریم های بیشتر وافزایش فشار های اقتصادی به تهران همراه کنید. باب کراکر رئیس احتمالی آينده کمیته روابط خارجی كنگره آينده نیز آشكارا وعده كارشكني داده و مي گويد آقای اوباما اکنون مانند پادشاهان رفتار میکند وسخن می گوید .شدت مخالفت و روياروئي ها ی مجالس قانون گذاری با رئيس جمهور در تاريخ ایالات متحده کاملا بي سابقه است. رویاروئی که الزاما محدود به مسئله ایران نیست وطيف وسيعي تري از مخالفت ها پيرامون سياست هاي رئیس جمهور را در بر میگیرد. از اختلاف بر سر بودجه و لایحه استقراض سالانه گرفته تا موضوع بیمه و خدمات اجتماعی و بحث مربوط به مهاجران.البته موضوع ایران اگر چه مهمترین آنها، اما منشاء همه اختلافات نیست.محور شدن ایران بیشتر به این دلیل صورت گرفته که پرونده اتمی این کشور براي اعمال فشاربه رئيس جمهوربه مثابه يك نقطه ضعف بزرگ با همراهی متحدان منطقه ای ایالات متحده در منطقه عربی و اسرائیل برای برجسته کردن این ضعف، از قابلیت ویژه ای برخوردار است. به همين دليل صداي آنها برسر رئیس جمهوری روز بروز در حال بلند تر شدن است.اما با همه این اوصاف و آرایش نیروهای مخالف رئیس جمهور در واشنگتن، چندان معتقد نیستم مخالفت اعضای مجالس با متد رئیس جمهور برای حل پرونده هسته ای ایران با همه کارشکنی که انجام یا تهدید به آن می کنند،مبنائي ايدئولوژيك و پایه ای قسم خورده داشته باشد.اما متقابلا نمی توان کنگره و سنا را نادیده گرفت وسناتور هارا بازیگران نقش پایاتی سناریو تصور کرد.
فعلا که در زمان حال زندگی می کنیم وتا آنجا که به شرایط امروز مربوط می شود، فعالیت های هسته ای ایران زمينه مستعد وخوبي براي حمله به آقاي رئيس جمهوري و تسويه حساب با حزب دمکرات فراهم کرده است . ازآنجا که ما با حواریون سنت پاتریک در میان اعضای مجالس روبرو نیستیم، دلیلی ندارد توقع داشته باشیم آنها متواضعانه همچون یک قدیس از این فرصت استفاده نکنند.همانگونه که از فرصت انتخابات 4 نوامبر بهره لازم را بردند و جواب مثبت از رای دهندگان آمریکائی در یافت کردند.این شاید الزاما ربطی به محبوبیت جمهوریخواهان نزد افکار عمومی نداشته باشد، اما مسلما واکنشی منفی بود به نارضایتی ازسیاست های آقای رئیس جمهور.زمینه ای که برای تداوم انتقام گیری در انتخابات 2016 ریاست جمهوری کاملا برای جمهوریخواهان فراهم فراهم است.اما آیا تهدید های اعضای کنگره و سنا در برابر ایران با توجه به موقعيت بسيار دست بالائي كه جمهوريخواهان دراین مجالس پيدا كرده اند، واقعا اجرائي خواهد شد؟تمی توان گفت خیر،اما اجازه دهيد فعلا به اين سوال پاسخ مثبت هم ندهیم. مخالفان کاخ سفید مي دانند تا کید بر حصول" توافق خوب " البته از ديد آنها ،بدون توجه به توافق جامعی که ممکن است و احتمالا میان ایران و قدرت های جهانی شکل بگیرد،می تواند به مخاطره ایجاد شکاف(صرف نظر از ابعاد آن) میان برخی اعضاي 3+3 با ایالات متحده ونیز توسعه نگاه شرقی در سیاست خارجی ایران منجر شود. ریسکی که نه از جانب تهران،بلکه از سوی متحدان اروپائی ممکن است متوجه ایالات متحده شود. با این حال فکر میکنم اگر نگویم اطمینان دارم، چنانچه ایران و قدرت های جهانی بتوانندتا ماه مارس 2015 و یا آنگونه که وزیر خارجه ایران وعده داده زودتر از 7 ماه آینده، به یک موضع مشترک ونسبتا قابل قبول و نه الزاما مورد رضایت کامل در 3 محور"میزان غنی سازی و بانک سوخت ،تعداد سانتریوفیوژ های فعال و جدول زمانی تعدیل و در نهایت رفع تحریم ها"دست یابند،بی شک کاربرای کنگره و سنای تحت نفوذ جمهوریخواهان در داخل کشور قدری سخت تر خواهد شد. البته این بستگی مستقیم به نحوه برخورد آقای رئیس جمهور با نمایندگان دارد که چگونه بتواند آنها را قانع کند توافق احتمالی با تهران منطبق با منافع و امنیت ملی کشور است. این سخت ترین کار اوست،نه توافق با تهران.
يك ديپلمات فرانسوي نزديك به تيم مذاكره كننده كشورش در گفتگو هاي وين مي گويد" نكته بسيار مهم در مذاكرات اخير بر خورد نسبتا واقع گرايانه ودر نتیجه پیشرفتی بود كه همه طرف هاي مذاكره كننده به آن دست یافتند و پرزیدنت روحانی هم در تهران به آن اشاره کرد.اكنون نكته پنهاني نداريم.اتفاقا به همين دليل ادامه مذاكرات براي 7 ماه آينده ضروری شد و ما هم اینکاررا کردیم. اما اینکه پرزیدنت اوباما این پیشرفت ها و موارد مشابه آینده را چگونه در کنگره خواهد فروخت، یک دغدغه جدی ست".
بخش مهمی از ماجرا ی حل پرونده ایران به همین نکته اشاره شده دیپلمات فرانسوی مربوط می شود که آقای اوباما در مصاحبه دوم نوامبر با شبکه (ای - بی - سی)خود به آن اشاره مستقیمی کرد.او توانائی اقناع افکار عمومی و سناتورهای عصبانی را دارد؟شاید!اما تا قبل از توافق با تهران عبور از چنین مانعی الزامی ست.اما تا آن زمان به قول فنلاندی ها هرگونه نشانه گذاری زیر سایه ابر اشتباه است.matinmos@gmail.com