مطابق قانون نانوشته ای همیشه روشنفکران، صاحبنظران ، قلمزنان و منتقدان از کاستیها و ضعفها نوشته و گفته اند تا بلکه نقاط ضعف جامعه دیده شده و دلسوزان و مردم در رفع آن بکوشند. البته این رویه ای معمول و معقول بوده و هست که باید تداوم داشته باشد. اما بسیاری از ما فراموش میکنیم که اصلاح جامعه از طریق برجسته کردن خوبیها و نقاط قوت در کنار ذکر نقاط ضعف شاید راه حلی مناسبتر و بهتری برای اصلاح افراد و جوامع بوده باشد. لذا یک منتقد منصف نقاط ضعف و قوت را یکجا ذکر میکند تا شنونده ضمن برجسته کردن نقاط قوتش به کاهش نقاط ضعف خود همت گمارد.
یادش بخیر آنروزها که داشتیم انقلاب میکردیم سالهای 56 ، 57 را میگویم یکی از نکات برجسته ای که تفاوت حکومت اسلامی را با حکومت طاغوت مرز بندی میکرد ساده زیستی، تواضع و فروتنی و یکرنگی حکومتگران و مقامات کشوری و لشگری با مردم، و بالعکس قدرت گستاخی و درشت گوئی زیر دستان با بالا دستان بود.
یادش بخیر داستان تحمل و مدارای حضرت علی(ع) در برابر توهین خوارج. یادش بخیر داستان برخورد مالک اشتر با سبزی فروش در بازار، داستان استیضاح یک شهروند مسلمان از خلیفه دوم.
یادش بخیر نقل میشد وقتی تازه واردی به حلقه یاران پیامبر(ص) وارد میشد از جایگاه نشستن افراد نمیتوانست پیامبر را تشخیص دهد و میپرسید محمد کیست؟ و دهها مثال و نمونه دیگر که از جمله شواهد نبودِ فاصله بین مردم و حاکمان قلمداد میشد.
نگارنده قضاوت درباره تناسب روح حاکم بر این رفتار ها با رفتار برخی از مدیران میانی و دست چندم ملی یا منطقه ای را به خوانندگان وامیگذارد. چه بسیار مردمی که پشت درب بسته مدیران ریز و درشتی که چه بسا اصل ضرورت وجودی خود و سازمان آنها محل تردید است به صف میشوند و برای گرفتن یک پاراف یا امضا با پاسخ «آقای مهندس جلسه دارند» مواجه میشوند. بخشی از این سازمانها و ادارات نه تنها کمکی در رشد کشور نیستند بلکه باری برای توسعه کشور محسوب میشوند و جز افزایش بروکراسی اداری نقش دیگری ندارند.
اما امروز من قصد معرفی این مدیران را ندارم که شما خود هزاران از آنها را در هر یک از جناحهای سیاسی کشور سراغ دارید. بلکه بالعکس میخواهم مدیری را معرفی کنم که درب او همیشه بر روی مردم گشوده است. برای وقت گرفتن از او نه نیاز به پارتی و نه نیاز به سفارش دارید. ملاقات او نه توسط منشی و برای یک یا چند ساعت خاص در هفته و نه بلکه برای عموم ارباب رجوع و در تمام ساعات اداری آزاد است. تمام اوقات اداری روز او تخصیص به ساعت ملاقات عمومی و رسیدگی به درخواست ارباب رجوع دارد. (جلسات اداری خارج از ساعات اداری و عصرها برگزار میشود). روزانه دهها نفر مستقیما با وی تماس گرفته و مشکلاتشان را در حد مقدور رفع و یا با پاسخ منطقی رد میشود.
با ورود او به این سمت، دکان دلالان و واسطه هایی که به یمن عدم دسترسی به مسئولین، مردم را سر کیسه میکردند تخته شده است. او مهندسی جوان، گشاده رو، تیزهوش و در عین حال آگاه به مقررات و قوانین سازمان خود است. در ملاقات اتفاقی و چند دقیقه ای که با او داشتم هر چند درخواستم مورد اجابت واقع نشد اما خاطره آنروزها و شعارهای انقلابی که دیر زمانی است به بوته فراموشی سپرده شده برایم زنده شد. در بررسی های بیشتر معلوم شد نامبرده در بسیاری مواقع بجای نشستن در اتاقش در اتاق منشی یا اتاق انتظار ارباب رجوع می نشیند و روزانه دهها ارباب رجوع بدون هماهنگی قبلی وارد و به نوبت همه آنها را ملاقات میکند. یادم آمد که امام علی(ع) ظهر ها در بیرونی منزل به استراحت میپرداخت تا راحتتر در دسترس عموم باشد و اگر مظلومی دادرسی بخواهد بتواند خلیفه امپراطوری اسلامی به وسعت همه خاورمیانه امروز را سریعتر ملاقات کند.
البته من هیچ شناخت بیشتری از آنچه گفتم نسبت به گذشته و حال و آینده این مدیر جوان و خطوط و جناح سیاسی احتمالیش ندارم تنها مطلعم که با نحوه رفتار وی دست بخش اعظمی از کارمندان فاسد مجموعه و نیز واسطه گران بسته شده و همین برای تقدیر از او کافیست. آیا این معاون جوان شهردار منطقه 2 مصداق آفتابی است که از مغرب آسمان شهرداری تهران طلوع کرده است؟
امیدوارم نه تنها او از رفتار خویش خسته و پشیمان نشود بلکه هزاران مدیر ریز و درشت دیگر به تاسی از او باری از دوش مردم رنجدیده این مرز و بوم برداشته و در جهت رشد و شکوفائی میهن گام بردارند.
ای کاش طرح نظر سنجی از ارباب رجوع در مورد همه کارکنان و مدیران مجددا به اجرا در آید و از این نظرسنجیها در ارتقاء کارکنان و مدیران یا انفصال آنها بهره برداری شود. و مردم در کنار اعلام عدم رضایت از مدیران و کارکنان خاطی، از مدیران و کارکنان خدوم نیز تقدیر به عمل آوردند.
به عنوان مثال در بخش اداری یکی از دانشگاههای خارج از کشور برای تسهیل و تسریع در امر نظر سنجی ارباب رجوع، در برابر هر کارمند یا مدیری یک صندوق شفاف دارای چند قسمت گذاشته اند. هر مراجعه کننده شماره نوبتی را که از دستگاه دریافت میکند در پایان، بجای انداختن در سطل زباله در صندوق نظر سنجی می اندازد که میزان رضایت یا عدم رضایتش را نشان میدهد. با این کار، کارکنان و مدیران خود را در معرض قضاوت مردم میبینند و تلاش میکنند در انبان رضایتمندی توشه بیشتری نسبت به انبان نارضایی جمع کرده باشند.
به دولت تدبیر و امید پیشنهاد میشود طرح تکریم ارباب رجوع که در دولت اصلاحات آغاز و با تغییر دولت به محاق رفت را با جدیت بیشتری بازنگری، بروز رسانی و در تمام ادارات و سازمانهای و حتی شرکتهای دولتی به اجرا در آورد و از این نظرسنجی ها در ارتقاء کارکنان و مدیران یا انفصال آنها بهره برداری شود. و مردم در کنار اعلام عدم رضایت از مدیران و کارکنان خاطی از مدیران و کارکنان خدوم نیز تقدیر به عمل آوردند. و به این روش در کنار سایر روشهای شفاف سازی معمول دنیا بتوان از دیوان سالاری حاکم و فساد شدید اداری موجود (به عنوان یکی از موانع توسعه کشور) اندکی کاست.
شاه محمدی- 30 خرداد ماه 1394
h_r_shahmo@yahoo.com
نظر شما