صنعت پتروشیمی و دولت نهم

در سخنان انتخاباتی رئیس‌جمهور شنیدیم که تولید محصولات پتروشیمی در دولت نهم به بیش از 47 میلیون تن در سال رسیده که جهشی عظیم و حاصل تلاش‌های دولت نهم در مقایسه با عملکرد دولت‌های قبل به حساب می‌آید. این آمار در کنار آمارهای مشابهی در رابطه با دیگر صنایع همچون سیمان، فولاد، آلومینیوم، مس و. . . ذکر می‌گردید که در صورت صحت، هر ایرانی را بسیار خوشحال و مشعوف می‌کرد.

بحث مربوط به سایر صنایع و میزان صحت و سقم آمارهای ارائه شده و سهم دولت نهم در نامه وزیر محترم سابق صنایع، جناب آقای مهندس جهانگیری با ذکر دقیق آمار و اطلاعات پاسخ روشن داده شده که فاصله بین ادعاها و واقعیت آنچنان عظیم است که تأسف عمیق هر ایرانی را به همراه داشته و دارد چرا که از زبان بالاترین مقام اجرایی کشور آمارهایی این چنین نادرست و غیر واقعی ارائه می‌گردد.

در این مقاله اما تلاش گردیده تا به صورت کاملا" کارشناسی سهم هر یک از دولت‌های قبلی و دولت نهم را در تحولات مربوط به صنایع پتروشیمی و با فرض صحت تمامی مطلب مطابق با آنچه ایشان بیان داشته باز شناخته و از این رهگذر به قضاوت نشسته، به شناخت خدمتگزاران واقعی مردم رسیده، در دنیای بی‌حرمتی به ارزش‌ها و حقیقت جویی‌ها به گوشه‌هایی از حقیقت دست یافته و آن را پیش کش مردم نماییم.

دولت‌های ششم و هفتم ظرفیت واقعی تولید پتروشیمی کشور را از حدود 3 میلیون تن اولیه به حدود 11 میلیون تن رساندند و دولت هشتم این عدد را به 15/1 میلیون تن در پایان سال 1383 رساند. اما در سال 1379 با روشن شدن وضعیت تولید میدان گازی پارس جنوبی با عقد قراردادهای فازهای اول تا هشتم و تهیه خوراک اتان برای واحد‌های بزرگ و بسیار بزرگ پتروشیمی، آن دولت را در شرایطی قرار داد تا اقدام به حرکتی انقلابی در توسعه بسیار گسترده و سریع این صنعت مهم کشور نماید، در این راستا وزارت نفت و صنایع پتروشیمی در دولت هشتم اقدام به تعریف، عقد قرارداد، تأمین فاینانس و اجرای 23 طرح بزرگ پتروشیمی با حجم ظرفیت حدود 36 میلیون تن نمود که با اجرای آنها طی برنامه‌های سوم و چهارم تولید کشور از مرز 51 میلیون تن در سال بگذرد. فهرست و ویژگی‌های این طرح‌ها در گزارش وزیر نفت در پایان سال 1383 آمده است.

بررسی این گزارش نکات بسیار مهمی را روشن می‌سازد که به طور خلاصه به شرح زیر می‌تواند ارائه گردد:
1. تولید قابل ارائه به بازار در پایان سال 1383 برابر 15/1 میلیون تن بوده است.

2. کل طرح‌های در حال اجرا در پایان سال 1383 برابر 36/04 میلیون تن بوده است که مجموعاً به جمع 51/14 میلیون تن می‌رسید.

3. طرح‌های تکمیل شده توسط دولت هشتم بالای 96درصد در پایان سال 1383 برابر 7/690 میلیون تن بوده است.

4. طرح‌های تکمیل شده بالای 90درصد تا 96درصد در پایان سال 1383 برابر9/450 میلیون تن بوده است.
معمولاً طرح‌های بالای 90درصد را تکمیل شده تلقی می‌نمایند چون این واحدها دیگر در حال راه‌اندازی و تست نهایی هستند. به این ترتیب می‌توان گفت که علاوه بر 15/1 میلیون تن ظرفیت در حال تولید در ابتدای سال 1384، 17/140میلیون تن هم طرح در حال راه‌اندازی تحویل دولت نهم گردیده که مجموعاً برابر 32/240 میلیون تن می‌شود.

5. طرح‌های تکمیل شده بیش از 80درصد و کمتر از 90درصد در ابتدای سال 1384 معادل 2/357 میلیون تن بوده.

6. طرح‌های تکمیل شده بیش از 60درصد و کمتر از 80درصد در ابتدای سال 1384 معادل 4/356 میلیون تن بوده.

7. طرح‌های تکمیل شده بیش از 50درصد و کمتر از 60درصد در ابتدای سال 1384 معادل 1/650 میلیون تن بوده.

8. طرح‌های تکمیل شده بیش از 35درصد و کمتر از 50درصد در ابتدای سال 1384 معادل 4/565میلیون تن بوده.

9. طرح‌های تکمیل شده زیر 35درصد در ابتدای سال 1384 معادل 2/238 میلیون تن بوده.

 10. طرح‌های عقد قرارداد شده ولی به اجرا نرسیده در ابتدای سال 1384 معادل 3/500 میلیون تن بوده.

حال با توجه به اینکه در عمل تغییراتی را دولت نهم اعمال نموده است که در نتیجه از عدد ردیف 6 حدود 270 هزار تن، ردیف 7 یک فاز طرح به میزان 820 هزار تن حذف، ردیف 8 تنها دو طرح نیم میلیون تنی یعنی 1 میلیون اجرا، ردیف 9 نیز 1 میلیون تن اجرا و ردیف 10 نیز در حال اجرا ولی حدود 50درصد تکمیل گردیده است، لذا اطلاعات فوق جهت مراجعه راحت در نمودار شماره 1 ضمیمه تهیه که خلاصه این موارد شامل سهم هر یک از دولت‌ها در این فرآیند مشخص گردیده است را ارائه می‌نماید. ملاحظه می‌گردد که:

1. سهم دولت نهم در کل تولید و طرح‌های توسعه‌ای تنها 6/85 میلیون تن است.

(دولت نهم طرح جدیدی جز یک واحد با مشارکت ژاپنی‌ها به نام پتروشیمی مهر را شروع نکرده و تنها در دریای طرح‌های دولت هشتم شنا نموده است).

2. سهم دولت قبلی از تولید تحویلی و طرح‌های اجرایی معادل 334/39 میلیون تن بوده است.

3. سهم طرح‌های اجرا نشده و باقیمانده معادل 5/717 میلیون تن می‌باشد.

بنابراین همان‌گونه که ملاحظه می‌شود سهم دولت نهم از کل تولید پتروشیمی و آنهم محدود به تکمیل طرح‌های دولت هشتم که انقلاب تولید پتروشیمی را آغاز و متعلق به اوست برابر با تنها حدود 6 میلیون تن یعنی 9/11درصد است در حالی که سهم دولت قبل 39/3میلیون تن یعنی 76/9درصد یعنی 6/5 برابر دولت نهم می‌باشد. حال اگر سهم 11 میلیون تنی دولت‌های ششم و هفتم را نیز حذف نماییم، سهم دولت هشتم به تنهایی 28 میلیون تن و دولت نهم 6 میلیون تن است که مقایسه عمکرد این دو دولت را به‌طور مطلق به ما می‌دهد و برابر است با 4/76 لذا ملاحظه می‌گردد که ارقام چگونه سخن می‌گویند و خدمتگزاران واقعی کدام‌ها هستند.

منبع: edia. ir