مشروطه

«شاه را آماده اعطای فرمان مشروطیت نماییم»

متن قسم‌نامه مشروطه‌خواهان شش ماه پیش از پیروزی + سند

تاریخ ایرانما امضاکندگان ذیل با یکدیگر متحد و... (هم مشی) شده و به (کلام‌الله) قسم یاد کردیم که از امروز با همدیگر صمیمی بوده، همه برای یکی، و یکی برای همه بوده به طوری با یکدیگر متصل و ملتصق باشیم...

تبارشناسی حیات اجتماعی ایرانیان از مشروطه تا اکنون

حیدری: تا اهداف مشروطه تحقق نیابد جامعه متوقف نمی شود/ حیات اجتماعی جریان اصلی است نه تضاد توییتری ها و خشک مقدس ها

اخبار اندیشهما در ایران از درون یک حیات دوقطبی به مسائل نظر می افکنیم که یک لحظه اش چریک توئیتری اینستاگرامی است، و لحظه دومش نوعی زهد خشک و محتسبیسم تهی شده است. این دولایه آن گونه جیغ می کشند که گویی هستی اجتماعی، به این دو محدود است. در صورتی که چنین نیست. مسئله بر سر ضرب آهنگ هایی است که هنوز در آن حیات اجتماعی جاری است و منتظر وضعیت را پایش می کند تا در وهله نهایی از تک تک دریچه هایی که برای زندگی بهتر باز می شود، همانند مشروطه استفاده کند.

روزنوشت ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۱

خاطرات هاشمی: به زیارت مقبره آخوند خراسانی از حامیان اصلی مشروطه رفتم

تاریخ ایرانبه اُردوگاه شهید رجایی - باغرود - در شمال‌ شهر رفتیم، خیلی باصفا و وسیع - ۶۰۰ هکتار - است. نیمی از آن در اختیار سپاه و نیمی در اختیار آموزش و پرورش است. خواهان تخلیه آن از سوی سپاه هستند.

سیر تطور گروه‌های تروریستی در ایران

چه کسی مبدع ترورهای سازمان‌یافته در ایران بود؟

تاریخ ایرانبا این حال، آغاز تروریسم مدرن و سازمان‌یافته در ایران را باید با ورود او به عرصه سیاست و مبارزه دانست؛ فردی که با تکیه بر تجربیات سیاسی و تشکیلاتی خود، روش‌های نوین ترور و بمب‌گذاری را در ایران پایه‌گذاری کرد.

ارزیابی غلامرضا کاشی از اکنون «خطیر ایران» محمدعلی اکبری

دو راهی ایران؛ سیاست اصیل یا رفتن به موقعیت ادباری/ فهم درست در گرو سیاست اصیل است/ نمی‌توان جامعه را به سیاق صد و اندی سال گذشته اداره کرد

اخبار اندیشهدرست است که در عرصه تصمیم‌گیری سیاسی بالاخره یکی باید تصمیم بگیرد. آن که تصمیم می‌گیرد ممکن است بیشتر چپ یا لیبرال یا ناسیونالیست یا مسلمان باشد. اما شرط درست بودن آن تصمیم آن است که جامعه از حیات سیاسی اصیل بهره‌ای ‌ داشته باشد. در بستر تعامل مدام صداهای کثیر، فهم به مثابه یک کلی انضمامی رسوب می‌کند و بستری برای تصمیم درست می‌سازد.

درباره هوارد باسکرویل

جوان آمریکایی که خود را سپر بلای ایرانیان کرد

تاریخ ایراناین روزها که بحث مذاکره ایران و آمریکا به یکی از داغ‌ترین مسائل روز تبدیل شده و همه می‌دانیم که نتیجه این مذاکرات در جزئی‌ترین مسائل زندگی ما هم اثرگذار خواهد بود، تقویم یادآور تولد و مرگ کسی است که در تاریخ مشهور به تنها شهید آمریکایی مشروطه شده.

آرمان سیاسی سلطنت طلبان از همین امروز مرده به دنیا آمده است

اخبار اندیشهآرمان کسانی که در نقد جمهوری اسلامی رویای نظام پهلوی را در سر می‌پرورند، به یک آرمان سیاسی بدون نقش اثرگذار مردم می‌اندیشند. این آرمان از همین امروز مرده به دنیا آمده است. اگر نیروی اثرگذار مردم، سازماندهی نظام جمهوری اسلامی را با بحران مواجه کرده، صورت خیالین احیای نظام پهلوی دو صد چندان دست به گریبان بحران است.

چهار تجربه ناکام؛

دموکراسی خواهی از آرمان تا واقعیت/ ایرانیان از دموکراسی فهم بهتری دارد تا مسئولان استعمار داخلی و خارجی مانع عمده دموکراسی ایرانی

اخبار اندیشهدر هر ۴ دموکراسی مورد بحث گروهی اقلیت بودند که با دموکراسی به‌طور کامل مخالف بودند. اما ساختارهای معیوب از آن ها حمایت می کردند. این گروه اقلیت را استعمار داخلی (تندروها و رادیکال ها) و خارجی نام گذاشتم. و متأسفانه قدرت زیادی هم داشته و هر ۴ دموکراسی را به‌ناکامی کشانده و در مقابل حرکت ملّت ایستاده‌اند. عامل خارجی هم همواره ضد تجربیات ملی ایران در حوزه دموکراسی خواهی و پیشرفت کشور گام برداشته است. اما دموکراسی برای همیشه در ایران زنده بوده و زنده خواهد ماند.

در مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه بررسی می شود

 نسبت ایران امروز با ایران آخوندزاده چیست؟/ بازخوانی انتقادی مکتوبات کمال الدوله

اخبار اندیشهمدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه نشست «بازخوانی انتقادی مکتوبات کمال الدوله؛ اثر شاخص فتحعلی آخوندزاده، یکی از نخستین موسسان فکری هویت جدید ایرانی» را برگزار می کند.

 در نشست «امکان و امتناع وفاق؛ به مثابه یک مسئله تاریخی» مطرح شد

شکست وفاق در سرنوشت ایرانیان از مشروطه تا کنون/ تاریخ فقدان؛ وفاق هم مثل مجلس مان است / چرا تلاش ها برای زیست مدرن در ایران به شکست انجامیده؟

اخبار اندیشهبه مجلس ها کنونی و ادوار گذشته و نمایندگان نگاه کنید. اغلب کارچاق کن هستند. وزرا را بیچاره کرده اند، که البته نه فقط امروز همیشه این گونه بوده است، و از آن طرف هم مردم را . یعنی اساسا نگاه و کار قانونگذاری وجود ندارد. از این رو وفاق هم از این دست از مسائل است.

این پادشاه از مردم ایران نفرت داشت/ او وسواس شدید داشت و همیشه دستکش دست می‌کرد!

احزاب و شخصیت‌هااحمد شاه آخرین شاه قاجار در ۹ اسفند ۱۳۰۸ در اروپا درگذشت.

درباره میرزا حسن رشدیه

یکی از عجیب‌ترین شخصیت‌های تاریخ ایران/ معلمی که تهدید به مرگ شد

تاریخ ایرانبارها و بارها آسیب دید. تهمت خورد. دستش شکست. پایش تیر خورد. اموالش غارت شد. کتاب‌هایش سوزانده شد، اما یک گام هم عقب ننشست. تا اینکه بالاخره تاثیر خود را در طول زمان گذاشت.

به مناسبت ۹ اسفند سالروز درگذشت سیدجواد طباطبایی؛

به جرم ملی‌گرایی از دانشگاه اخراج شد

تاریخ ایرانپس از پایان جنگ جهانی دوم وقتی هنوز نیروهای روس ایران را تخلیه نکرده بودند در شهر تبریز به دنیا آمد، همان زمانی که فرقه دمکرات با حمایت شوروی در آذربایجان پا گرفته بود.

سهراب یزدانی نویسنده کتاب «ترورهای سیاسی در ایران»

ترور ناصرالدین‌شاه ما را وارد فصل جدیدی از ترورهای سیاسی کرده است

تاریخ ایرانکتاب «ترورهای سیاسی در ایران» (۱۲۹۶-۱۲۸۶) از اولین سال مشروطیت آغاز می‌شود و تا اواخر جنگ جهانی اول می‌رسد. از عنوان کتاب مشخص است که به قتل‌های سیاسی این دوره اشاره می‌کند.

علیرضا ملائی توانی نویسنده کتاب «انقلاب مشروطه»

انقلاب مشروطه با بی‌مهری روبه‌رو شده است

تاریخ ایران انقلاب مشروطه بزرگ‌ترین انقلاب در قاره آسیا بعد از انقلاب میجی در ژاپن بود؛ بنابراین ایرانیان با انقلاب مشروطه، نخستین جنبش و تلاش برای استقرار دموکراسی، حقوق بشر، حاکمیت قانون و برابری ایرانیان در برابر قانون را در آسیا مطرح کردند و به ارمغان آوردند.

عناصر اجتماعی و سیاسی دوران مشروطه و پهلوی

اخبار دینشواهد تاریخی نشان می‌دهد اگرچه انقلاب مشروطه در زمان قاجار باعث تصویب قانون اساسی شد اما در طول تاریخ مشروطه و تا پایان سلطنت پهلوی این دو در خدمت شاه قرار داشت.

به بهانه انتشار کتاب «روایت پرویز پیران از مسأله توسعه در ایران»

مدرنیته تاریخ ایران را بی‌سروپا کرده/ کشور ما ۶۰۰ سال بیهوش بوده

تاریخ ایرانحدود ۱۵۰ سال پیش، علائم به هوش آمدن در این خانم [کشور ایران] دیده می‌شود که آن هم وزش باد دگرگونی و نسیم انقلاب مشروطیت است. اما جالب این است که این خانم که بیهوش است، پیش از به هوش آمدن، خوابی به زبان بیگانه می‌بیند که نمی‌داند چیست و به چه زبانی است ولی عجیب است که شدیداً عاشق این خواب می‌شود...

کوبیدن دولت بازرگان، و اشتباهات روشنفکران در انقلاب ۱۳۵۷ / ناتوانی روشنفکران در خروج از فضای منازعاتی / روشنفکران انقلاب 57 عقب تر روشنفکرانه مشروطه

اخبار اندیشهایران در دوران معاصر پیش از هر چیز یک کشور پیرامونی و در معرض نفوذ اندیشه‌های ناسیونالیستی، لیبرالیستی، و مارکسیستی بوده است. امری که به تعارض میان نظم گذشته و وضعیت جدید انجامیده است. وقوع سه نهضت و انقلاب نیز آشکارا از طولانی و پرهزینه شدن دوران گذار حکایت دارد. بر اساس معیارهای امروزین شاید روشنفکران دوران مشروطه نگاه دقیق‌تر و بینش عمیق‌تری از تحولات ایران معاصر در مقایسه با روشنفکران انقلاب ۵۷ داشتند.

به مناسبت دوم بهمن، سالروز درگذشت عارف

عارف قزوینی به روایت احمد کسروی/ عارف از بازار مشروطه تهیدست به در آمد

تاریخ ایراناین نوشته از آن جهت ارزشمند است که از نگاه یکی از هم‌عصران عارف، تصویری واقعی و بی‌پرده از او ارائه می‌کند، فردی که بدون تعارف و پرده‌پوشی زندگی کرد

گزارشی از ساواک

نظر بازرگان در دیدار با امام: شاه فقط سلطنت و دولت حکومت کند!

تاریخ ایرانبه پیش برویم: آیا به خاطر دارید یک شب قبل از سفرتان به پاریس یعنی اندکی پیش از فرار شاه... چه درد دلی از سخنان امام داشتید: ایشان هم که یکسره می‌فرمایند شاه باید برود، کجا برود دو ساعته کمونیست‌ها کشور را می‌بلعند. آیا این سخن عینا همان تلقینات پانزده ساله در کیش ارتجاع نبود؟

زیباکلام: ما برای آب و برق مجانی نریختیم بیرون!/ بیسواد و عقب‌مانده هستیم و در زمینه علوم انسانی کار نکرده‌ایم

احزاب و شخصیت‌هافعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفتگویی تاکید کرد:ما برای آب و برق مجانی نریختیم در خیابان، در هیچ کشوری مردم نمی‌پرسند آخرش چه می‌شود؟،

درباره‌ «مدرسه علوم سیاسی تهران»

مدرسه‌ای که منبع مالی‌اش معدن فیروزه‌ی خراسان بود/ فارغ‌التحصیلان این مدرسه آزادی‌خواه شدند

تاریخ ایرانتفرشی: در آن روزگار اساتید سرآمد جهان در آن زمان به مدرسۀ علوم سیاسی در ایران می‌آمدند. تحریم فقط باعث نمی‌شود که مردم فقیر شوند؛ بلکه باعث می‌شود مردم حقیر هم بشوند؛ به‌خاطر تحریم و مسائل جانبی آن، کیفیت جامعۀ نخبگانی روزبه‌روز تحلیل می‌رود و این، خطرناک است.

به روایت شهاب‌الدوله نماینده مجلس اول و دوم شورای ملی

خاطراتی از امضای فرمان مشروطه و به توپ بستن مجلس

تاریخ ایراننخستین جلسه‌ی شورای ملی در کاخ گلستان تشکیل گردید و بدان مناسبت مراسمی باشکوه ترتیب داده شد. شاه قاجار ذاتا علیل بود... هیچ‌کس احتمال نمی‌داد که با چنان ضعف و بنیه‌ی نحیف در آن مراسم شرکت جوید. لکن پس از تجمع وکلا، مظفرالدین‌شاه نیز با حالی خسته و ناتوان در تالار آینه‌ی گلستان حضور یافت.

آیا من یک جمهوری خواه و یا مشروطه خواه هستم

تحقق حکومت مشروطه در انگلیس ۶۰۰ سال به طول انجامید / در ایران، انقلاب مشروطه هنوز پیروز نشده / افتتاح اولین مجلس آسیا در ایران در ۱۱۸ سال قبل

اخبار اندیشهما توانستیم ۱۱۸سال قبل اولین مجلس آسیا را تشکیل بدهیم و فقط ۵۹ سال بعد از امضای فرمان مشروطه به زنان هم حق رای داده شد.قانون اساسی نوشتن برای ما کمتر از یکسال طول کشید و در تمام۱۱۸ سالی که از اولین قدم برای مشروطه شدنمان میگذرد فقط محمدعلی شاه واضحا مجلس را به توپ بست و صادقانه گفت میخواهد به قبل از مشروطه برگردد و یکسال بیشتر هم دوام نیاورد

 قانون یا فرمان؟ مسئله این‌است!

اخبار اندیشهاکنون با این پرسش مواجه شده‌ایم که لایحه حجاب و عفاف، فرمانی حکومتی است که در زرورق قانون پیچیده شده یا قانونی است که از اعتبار حقوقی برخوردار است؟

روایت یکی از شاهدان قتل مدرس؛

چای سمی دادند و شبانه دفن کردند

تاریخ ایرانصدا زدم، دیدم آقا جواب نمی‌دهد، او را تکان دادم، دیدم جواب نمی‌دهد، عبا روی صورتش بود، عبا را بلند کردم و دست گذاشتم به صورتش، دیدم مرده است و شال و عمامه‌اش هم که همیشه سرش بود، باز شده و پهلوی سرش افتاده بود…

مجموعه خاطرات میرزا حسن رشدیه تبریزی

دست‌نوشته‌هایی تازه‌یاب از پدر مدارس نوین ایران

تاریخ ایرانپیش‌نماز ۲۳ ساله مسجد محله چرنداب تبریز برای بهبود کیفیت تحصیل و تعلیم در ایران خون دل خورد، تکفیر و تبعید شد، کتک خورد و سرانجام پیر شد، ولی نگذاشت که مخالفان کج‌اندیش نهال نوپای معارف در ایران را لگدمال کنند.

محسن رنانی: دموکراسی در نظر مردم ایران به معنی شاه‌کشی است

تاریخ ایرانآن «سازگاری ایرانی» که مهندس بازرگان می‌گوید، جنس مدارایش متفاوت است. یعنی مردم ایران سازگار هستند. سازگاری که معنی دیکتاتوری می‌دهد.