فاطمه محمدی‌نژاد: گروه‌های تحقیقاتی ژاپنی به ژن‌های خاصی در انواع مقاوم برنج دست یافته‌اند که می‌تواند به گسترش شالیزارها و دفع آفات قارچی کمک کند. وجود این ژن‌ها در انواع آسیب‌پذیرتر برنج می‌تواند علاوه بر میلیاردها دلار صرفه‌جویی، میلیون‌ها نفر از مردم زمین را سیر کند.
مایکل جکسون، گیاه‌شناس در دانشگاه بریستول انگلستان معتقد است یافتن این ژن‌ها در شرایط بسیار سخت پرورش برنج خوشحال‌کننده است. در نخستین مقاله این گروه که در نشریه نیچر منتشر شد، ماتویوکی آشیکاری و همکارانش از دانشگاه ناگویای ژاپن، دو ژن جدید را معرفی کردند که به گیاه کمک می‌کند تا پس از قرار گرفتن در آب، برگ‌های خود را بالای آب پهن کند. در مقاله بعدی که یک روز بعد در نشریه ساینس به چاپ رسید، گروهی تحت سرپرستی شوئیچی فوکوئوکا از موسسه ملی علوم خاک‌شناسی در سوکوبای ژاپن، ژن دیگری را معرفی کردند که به گیاه در مبارزه با آفات قارچی کمک می‌کرد.
ژن‌های آبی
مطالعه نیچر بر خطرات ناشی از آبیاری بیش از حد تمرکز داشت که بیش از 25% برنج جهان را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. برخی از انواع برنج‌ها در صورتی‌که چند روز کامل در آب غوطه‌ور باشند، از بین می‌روند. اما برخی از انواع این گیاه با قد کشیدن سریع می‌توانند جان سالم به در برند. این محصولات کمتر تولید می‌شوند، اما محققان ژن‌های مخصوص مقاومت در برابر سیل را یافته‌اند و امیدوارند آنها را در تولید برنج‌های مرغوب به‌کار گیرند.
در سال 2006 / 1385، گروهی تحت سرپرستی دیوید مک‌کیل در موسسه بین‌المللی تحقیقاتی برنج در فیلیپین ژن‌های مشابهی را برای مقاومت در مورد سیل‌زدگی کشف کرد که به گیاه اجازه می‌دهد با وارد شدن به یک دوره خواب، بیش از دو هفته دوام آورد.
گروه آشیکاری هر سه بخش ژنتیکی کشف شده را مورد بررسی قرار داد. در بخشی که به سرعت رشد گیاه می‌افزود، آنها یک جفت ژن یافتند که در کنار هم می‌توانند در صورت مواجهه با آب، رشد گیاه را تا 8 متر افزایش دهند.
جولیا بیلی-سرس، ژنتیک‌دان مولکولی در دانشگاه کالیفرنیا، معتقد است ژن‌های تنفس زیر آب و فرورفتن در آب، می‌توانند در انواع معمول برنج به‌کار گرفته شوند تا محصولات بی دفاع در برابر سیل را حفاظت کنند. هنگامی که آبیاری سریع و عمیق باشد، ژن‌های فرورفتن در آب به کمک گیاه می‌آیند؛ اما وقتی آب به‌شکل تصاعدی و با تاخیر بالا می‌آید، ژن تنفس در آب ممکن است موثر باشد. وی می‌گوید «این مسئله دو راه‌حل به ما ارائه می‌دهد که هر دو مهم هستند.»
در عین حال، هورمون اتیلین هر دو راه فرار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به گفته آشیکاری، برخی از انواع وحشی برنج از ژن‌های تنفس در آب برخوردارند، در حالی که تنها انواع اهلی این گیاه دارای ژن فرورفتن در آب هستند.
مبارزه با آفات
در مورد بزرگ‌ترین رژیم غذایی انسان در جهان، سیل تنها تهدید نیست. انواع بیماری‌های برنج حدود 10 تا 30 درصد برنج جهان را از میان می‌برد که این مقدار سالانه برای غذارسانی به 60 میلیون نفر کافی است. برخی از انواع برنج در مقابل آفات کشنده مقاومند، اما برنج‌های این گیاهان غالبا کیفیت مطلوبی ندارند و از این‌رو به عنوان گروه بزرگ مصرف برنج معرفی نشده‌اند. برخی از دانشمندان معتقد بودند که ژن‌های مقاوم در برابر آفات ممکن است به صورت مستقیم با طعم این گیاهان در ارتباط باشد. اما فوکوئوکا و همکارانش ثابت کردند که مقاومت و طعم بد می‌توانند جدا از یکدیگر باشند.
این گروه ژن مربوط به مقاومت را کپی کرده و نشان دادند گیاهان حاوی این ژن‌ها 10 برابر کمتر از انواع دیگر دچار آسیب شدند. اما طعم این گیاهان همچنان بد بود. سپس گروه فوکوئوکا این ژن را در انواع دیگر برنج با طعم بهتر جایگزین کردند و ثابت شد که این ژن در طعم برنج تاثیری ندارد
نظر شما