به گزارش خبرآنلاین، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی مفصل به تمام تحولات روزهای اخیر که منتهی به حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران انجامیده پرداخته و می‌نویسد: بر اساس این پیام، به دلیل «احتمال قابل توجه مذاکرات» با ایران که می‌توانست آمریکا را از آستانه ورود به جنگ در خاورمیانه بازگرداند، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، تصمیم‌گیری دربارهٔ حمله به ایران را به «دو هفته آینده» موکول کرده بود.
بنا بر گزارش یورونیوز، آقای ترامپ تحت فشار شاخهٔ غیرمداخله‌گرای حزب خود برای دوری از درگیری نظامی قرار داشت و همان روز با استیو بنن، یکی از مخالفان سرسخت حمله هوایی، ناهار می‌خورد؛ اتفاقی که گمانه‌زنی‌ها درباره عقب‌نشینی او را تقویت می‌کرد.
اما این تقریبا به‌طور کامل یک فریب بود. ترامپ عملا تصمیمش را برای بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران گرفته بود و آمادگی‌های نظامی برای یک حملهٔ پیچیده به‌سرعت در حال انجام بود. کمتر از ۳۰ ساعت پس از بیانیه لویت، او دستور حمله را صادر کرد و آمریکا را درگیر جدیدترین بحران یکی از ناپایدارترین مناطق جهان کرد.
بیانیه «دو هفته‌ای» ترامپ تنها بخشی از یک تلاش گسترده سیاسی و نظامی برای انحراف افکار عمومی در هشت روز شلوغ و پرآشوب بود؛ از اولین حملات اسرائیل به ایران تا پرواز بمب‌افکن‌های رادارگریز B-2 از ایالت میزوری برای اجرای نخستین حملهٔ نظامی آمریکا در خاک ایران از زمان انقلاب ۱۹۷۹.
مصاحبه با مقام‌های دولت، مشاوران ترامپ، مسئولان پنتاگون و دیگر افراد مطلع نشان می‌دهد که در این دوره، جناح‌های مختلف در اطراف ترامپ برای جلب نظر او رقابت می‌کردند؛ در حالی‌که او بین جنگ، دیپلماسی یا ترکیبی از هر دو مردد بود.
مفسران بیرونی تلاش می‌کردند بر اساس دیدارهای روزانه ترامپ، تشخیص دهند که کدام جناح بر او تأثیر گذاشته است.
او با نوعی لذت به خبرنگاران می‌گفت که می‌تواند «حتی یک ثانیه مانده به موعد تصمیم‌گیری کند، چون شرایط به‌ویژه در زمان جنگ به‌سرعت تغییر می‌کند.»
در همین حین، ترامپ پیام‌هایی تند و هشدارآمیز منتشر می‌کرد که نشان می‌داد احتمال ورود آمریکا به جنگ زیاد است. در ۱۶ ژوئن، او در شبکهٔ Truth Social نوشت: «همه باید تهران را تخلیه کنند!» و روز بعد گفت که نشست سران گروه ۷ را برای میانجی‌گری صلح ترک نکرده، بلکه برای چیزی «خیلی بزرگ‌تر» رفته است. او خطاب به دنیا گفت: «منتظر باشید!»
این موضع‌گیری‌های علنی باعث نگرانی در پنتاگون و ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا شد. طراحان نظامی بیم آن داشتند که ترامپ با این حرف‌ها، به ایران هشدار زودهنگام دربارهٔ حمله بدهد.
برای ایجاد سردرگمی، مقامات نظامی نقشه‌ای طراحی کردند: یک گروه از بمب‌افکن‌های B-2 از میزوری به سمت اقیانوس آرام پرواز کردند به‌طوری‌که مسیرشان قابل ردیابی بود، در حالی که گروه دوم، متشکل از ۷ بمب‌افکن با بمب‌های واقعی و ترانسپوندر خاموش، در مسیری دیگر به سمت ایران رفتند؛ اقدامی که کاملاً مخفیانه صورت گرفت.
در واقع، نقشه حمله تقریباً نهایی شده بود زمانی‌که ترامپ در ۱۹ ژوئن اعلام کرد که ممکن است تا دو هفته دیگر تصمیم بگیرد. تانکرهای سوخت‌رسان و جنگنده‌ها به موقعیت‌های لازم منتقل شده بودند و تدابیری برای حفاظت بیشتر از نیروهای آمریکایی در منطقه در حال اجرا بود.
در حالی‌که آن بیانیهٔ «دو هفته‌ای» فرصت بیشتری برای دیپلماسی آخرین لحظه ایجاد می‌کرد، برخی مقامات نظامی گفتند که این فریب به پاک‌کردن اشتباهی کمک کرد که خود رئیس‌جمهور مرتکب شده بود — یعنی لو دادن حمله.
وقتی از خانم لویت دربارهٔ جزئیات این گزارش سوال شد، گفت رئیس‌جمهور و تیمش «یکی از پیچیده‌ترین و تاریخی‌ترین عملیات‌های نظامی را با موفقیت کامل اجرا کردند.» او افزود: «رؤسای جمهور زیادی دربارهٔ این موضوع حرف زدند، ولی فقط ترامپ شجاعت انجامش را داشت.»
تغییر موضع ترامپ: از هشدار به نتانیاهو تا تمجید از حملات اسرائیل
ترامپ در ماه‌های ابتدایی دولتش به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هشدار داده بود که از حمله به ایران پرهیز کند. اما صبح روز ۱۳ ژوئن، تنها چند ساعت پس از اولین حملات اسرائیل، نظرش تغییر کرده بود.
آگهی
او در گفت‌وگو با مشاوران، عملیات نظامی اسرائیل را «درخشان» توصیف کرد. عملیاتی که شامل حملات دقیق به رهبران کلیدی نظامی ایران و مراکز استراتژیک تسلیحاتی بود.
ترامپ در تماس‌های تلفنی با خبرنگاران، این عملیات را «عالی» و «بسیار موفق» خواند و طوری صحبت می‌کرد که گویی نقش مهم‌تری از آنچه عموم می‌دانستند در آن داشته است.
او در همان روز از یکی از متحدانش پرسید که واکنش‌ها نسبت به حملات اسرائیل چگونه بوده‌اند، و گفت «همه» به او می‌گویند باید درگیرتر شود. از جمله با استفاده از بمب‌های ۱۳٬۶۰۰ کیلویی GBU-57 بر سر تأسیسات غنی‌سازی فردو، که در دل کوه پنهان شده‌اند.
روز بعد، او به یکی دیگر از مشاوران گفت که احتمالاً از همان بمب‌های سنگرشکن برای زدن فردو استفاده می‌کند و هم از قدرت مخرب بمب و هم از این‌که تنها آمریکا چنین سلاحی را در اختیار دارد، ابراز غرور کرد.
مشاور یادشده پس از این گفتگو مطمئن شد که ترامپ عملاً تصمیمش را برای حمله گرفته است.
در همان زمان، تیم ترامپ واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون را زیر نظر داشت به‌ویژه آن دسته از متحدان بانفوذشان که با ورود آمریکا به جنگ مخالف بودند.
آن‌ها به اظهارات تاکر کارلسن، مجری پیشین فاکس نیوز و پادکستر محبوب، توجه زیادی داشتند. کارلسن به‌شدت مخالف ورود آمریکا به درگیری ایران و اسرائیل بود. ترامپ از حرف‌های او عصبانی شده بود و هم در جمع‌های خصوصی و هم عمومی از او انتقاد می‌کرد.
مشاوران سیاسی ترامپ، نتایج نظرسنجی‌های عمومی و خصوصی درباره حمایت مردم از حمله به ایران را بررسی می‌کردند. نتایج نشان می‌داد اگرچه بیشتر آمریکایی‌ها خواهان جنگ نبودند، اما هم‌زمان نمی‌خواستند ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.
ترامپ به‌شدت اخبار فاکس‌نیوز را دنبال می‌کرد؛ شبکه‌ای که در آن زمان به‌طور کامل از عملیات اسرائیل تمجید می‌کرد و مهمانانی را دعوت می‌کرد که ترامپ را به مداخلهٔ بیشتر تشویق می‌کردند. برخی مشاوران ترامپ ابراز تأسف می‌کردند که کارلسن دیگر در فاکس نیست، چون ترامپ دیگر حرف‌های جناح مخالف را نمی‌شنید.
تصمیم نهایی در میان تهدیدها و فریب‌های تاکتیکی
شب ۱۵ ژوئن، هم‌زمان با سفر ترامپ به اجلاس گروه ۷ در کانادا، بحث درباره حمله آمریکا به ایران در میان مقامات به اوج خود رسید. برخی مشاوران می‌گفتند که او در حال نزدیک شدن به تصمیم نهایی است، گرچه هنوز هشدار می‌داد که هدف نباید حذف رهبر عالی جمهوری اسلامی، باشد.
او تأکید داشت اگر قرار به حمله باشد، باید تأسیسات هسته‌ای نابود شوند، نه کل حکومت.
در همین زمان، تیمی از ژنرال‌های ارشد پنتاگون و فرماندهی مرکزی آمریکا در فلوریدا برنامه‌ریزی برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران را کامل می‌کردند. ژنرال مایکل اریک کوریلا، فرمانده سنتکام، و ژنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش، هدایت عملیات را برعهده داشتند.
تنها جنگنده‌هایی که می‌توانند بمب GBU-57 را بدون شناسایی توسط رادارهای ایرانی حمل کنند، بمب‌افکن‌های رادارگریز B-2 مستقر در پایگاه وایتمن میزوری هستند. خلبانان این هواپیماها بارها چنین ماموریت‌های دوربردی را تمرین کرده بودند. عبور از اقیانوس اطلس، سوخت‌گیری در آسمان، و هماهنگی با جنگنده‌ها برای ورود نهایی به ایران.
با این حال، در حالی‌که عملیات در نهایت پنهان‌کاری برنامه‌ریزی می‌شد، هر پست ترامپ در شبکه‌های اجتماعی انگار به جهان می‌گفت که چه چیزی در راه است.
یکی از مقامات نظامی گفت: «بزرگ‌ترین تهدید علیه امنیت عملیاتی، خود رئیس‌جمهور بود.»
برای ایجاد انحراف، تصمیم گرفتند دو گروه بمب‌افکن هم‌زمان پرواز کنند: یکی با ترانسپوندر روشن به سمت غرب و گوآم، و دیگری با محموله کامل، در سکوت کامل راداری به‌سوی شرق و ایران.
در نشست خبری ۲۲ ژوئن، ژنرال کین این انحراف را یک «نقشهٔ فریب» توصیف کرد.
مهندسی فضای سیاسی پیش از حمله
تا ۱۷ ژوئن، ترامپ عملاً تصمیم خود را برای حمله گرفته بود. اما در اقدامی تازه، دیپلماسی تهدیدآمیزش را شدت داد و پیام‌هایی تند در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد.
او در Truth Social نوشت: «الان کاملاً کنترل آسمان ایران را در دست داریم» و افزود:«تسلیم بی‌قید و شرط!»
در این زمان، مشاوران ضدجنگ ترامپ می‌دانستند که احتمالاً دیگر نمی‌توانند جلوی حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران را بگیرند. بنابراین تمرکزشان را بر این گذاشتند که نگذارند جنگ به یک درگیری گسترده با هدف «تغییر رژیم» تبدیل شود.
در ۱۷ ژوئن، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور، در رشته‌پست‌هایی در شبکه‌های اجتماعی، حمله احتمالی را از پیش توجیه کرد. این اقدام از سوی بسیاری از اعضای جناح ضدمداخله به‌عنوان زمینه‌سازی برای عملیات نظامی تعبیر شد.
او نوشت: «ممکن است رئیس‌جمهور تصمیم بگیرد برای پایان دادن به غنی‌سازی ایران اقدام بیشتری انجام دهد. این تصمیم در نهایت با رئیس‌جمهور است. بله، مردم حق دارند نگران درگیری خارجی باشند بعد از ۲۵ سال سیاست احمقانه، ولی به نظر من، رئیس‌جمهور در این زمینه شایستهٔ اعتماد است.»
در همین حال، فعالان سیاسی برجسته سعی می‌کردند جهت بحث‌های عمومی را تغییر دهند. دو روز پیش از حمله، چارلی کرک، فعال محافظه‌کار تأثیرگذار، نوشت: «تغییر رژیم به‌سرعت به هدف اعلامی این عملیات تبدیل شده. آمریکا باید از گذشته درس بگیرد و وارد جنگ برای تغییر رژیم نشود.»
در حالی‌که ترامپ همچنان پیام‌های جنگ‌طلبانه می‌نوشت، از انتشار گزارش‌هایی ناراحت شد که جزئیات برنامه حمله را فاش کرده بودند. او از دیدن گزارش وال‌استریت ژورنال که گفته بود مقدمات حمله فراهم شده، ولی هنوز دستور نهایی صادر نشده، به‌شدت عصبانی شد.
روز ۱۹ ژوئن، ترامپ با استیو بنن، منتقد برجستهٔ ورود آمریکا به جنگ ایران، در کاخ سفید ناهار خورد. بعضی از چهره‌های ضدجنگ این دیدار را نشانه‌ای از تردید ترامپ تعبیر کردند.
کارولین لویت پس از حضور بنن در کاخ سفید، بیانیه‌ای خواند مبنی بر این‌که رئیس‌جمهور تصمیم خود را تا دو هفتهٔ آینده خواهد گرفت. همان بازه زمانی که ترامپ معمولاً در موضوعات پیچیده وقتی هنوز تصمیم نهایی نگرفته بود، از آن استفاده می‌کرد.
اما واقعیت این بود که ترامپ متن بیانیه را پیش از دیدار با بنن دیکته کرده بود. هدف این نمایش، ایجاد فضای تنفس برای رئیس‌جمهور و فریب افکار عمومی بود تا همه تصور کنند فعلاً حمله‌ای در کار نیست.
در آن مقطع، ترامپ همچنان حاضر بود به منتقدان حمله گوش دهد و درباره پیامدهای آن فکر کند. روز ۲۰ ژوئن، او برای شرکت در یک مراسم جذب سرمایه راهی کلوب خود در نیوجرسی شد. اتفاقی که ظاهراً نشان می‌داد فعلاً خبری از حمله نیست.
اما تنها چند ساعت بعد، حوالی ساعت ۵ بعدازظهر، ترامپ دستور آغاز عملیات نظامی علیه ایران را صادر کرد. با توجه به این‌که پرواز B-2ها از میسوری تا ایران ۱۸ ساعت زمان می‌برد، او هنوز زمان داشت که مثل سال ۲۰۱۹ در لحظهٔ آخر عقب‌نشینی کند. ولی این بار، تقریباً هیچ‌کس در دولت باور نداشت که منصرف شود.
حملهٔ پیچیده: آغاز عملیات و واکنش‌ها
عملیات نظامی پیچیده و هماهنگی آغاز شد. چند ساعت پس از پرواز بمب‌افکن‌ها در دو مسیر متفاوت، آن‌هایی که به‌سوی ایران می‌رفتند، با جنگنده‌ها هماهنگ شدند و وارد حریم هوایی ایران شدند.
زیردریایی‌های آمریکایی ۳۰ موشک کروز تاماهاوک به سمت تأسیسات هسته‌ای نطنز و اصفهان شلیک کردند.
به گفتهٔ ژنرال کین در نشست خبری ۲۲ ژوئن، جنگنده‌ها پیش از بمب‌افکن‌ها وارد میدان شدند تا سامانه‌های پدافند هوایی احتمالی ایران را هدف قرار دهند.
ساعت ۲:۱۰ بامداد به وقت ایران، اولین بمب‌افکن، دو بمب GBU-57 را بر فراز سایت فردو رها کرد. تأسیساتی که زیر کوه و لایه‌های ضخیم بتن پنهان شده‌اند. در مجموع، ۱۴ بمب سنگرشکن برای نخستین‌بار در نبرد واقعی مورد استفاده قرار گرفت.
به گفته مقام‌های پنتاگون، هیچ‌یک از جنگنده‌ها یا بمب‌افکن‌های آمریکایی در طول عملیات با آتش دشمن روبه‌رو نشدند.
چند ساعت بعد از خروج هواپیماها از حریم هوایی ایران، ترامپ در کاخ سفید سخنرانی کرد و گفت این عملیات «ظرفیت هسته‌ای ایران را به‌طور کامل و مطلق نابود کرد». او پیشنهاد کرد اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد و وارد مذاکره شود، جنگ می‌تواند با همین عملیات یک‌باره به پایان برسد.
با این حال، عصر همان روز، مقام‌های آمریکایی لحن خود را تعدیل کردند و گفتند که هرچند تأسیسات ایران به‌شدت آسیب دیده، اما نابود نشده‌اند.
جی‌دی ونس اذعان کرد که درباره محل نگهداری ذخایر اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی ایران هنوز ابهام وجود دارد. او و مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، تأکید کردند که هدف آمریکا از این عملیات «تغییر رژیم» در تهران نبوده چرا که چنین هدفی به معنای درگیری طولانی‌مدت خواهد بود.
اما ترامپ، که عملیاتش مورد تمجید بسیاری قرار گرفته بود حتی از سوی برخی منتقدان به‌سرعت به مرحلهٔ بعدی رفت. او در Truth Social نوشت: «شاید اصطلاح تغییر رژیم از نظر سیاسی درست نباشد....
اما از آنجایی که تغییر موضع‌های ترامپ تمامی ندارد، او کمتر از ۲۴ ساعت بعد و پس از اعلام آتش‌بس میان ایران و اسرائیل از رهبران ایران تشکر کرد و از خدا خواست که ایران را حفظ کند.
315 315
نظر شما