به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ،خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به بندگانی که با اسراف بر ظرفیت‌های وجودی خویش بر خود ستم نموده‌اند، می‌فرماید:
«یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَیٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ.»
ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده‌اید! از رحمت خداوند نومید نشوید.
شرح:در فرهنگِ قرآن، اسراف معنای وسیعی دارد که علاوه بر اسراف در مال، شامل اسراف در نفس و جان نیز می‌شود؛ بدین معنی که انسان در بهره‌گیری از استعدادها و ظرفیّت‌های وجودی خود از حدّ اعتدال خارج شده و دچار افراط و تفریط گردد.
اسراف در هر امری مذموم است، اما شاید بتوان از «اسراف در ظرفیت‌های وجودی انسان» به عنوان بالاترین نوع اسراف یاد نمود؛ چرا که خداوند متعال پیرامون انسان می‌فرماید: «وَسَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مِنْهُ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ او آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است همه را از سوی خودش مسخّر شما ساخته؛ در این، نشانه‌های (مهمّی) است برای کسانی که اندیشه می‌کنند.».
حال، چگونه این انسانی که می‌تواند هستی را به تسخیر خویش درآورد، ارزش و منزلت جایگاه خویش در عالم را به فراموشی سپرده و ظرفیت‌های عظیم وجودی‌اش را در مسیری غیر از مسیر تعیین‌شده صرف نماید؟
ارزشِ بودن در مسیر الهی و رسیدن به اهداف تعیین‌شده در خلقت و نیز به کارگیری ظرفیت‌های وجودی، تا حدی است که دعاهای فراوانی از معصومین علیهم‌السلام را به خود اختصاص داده است.
«وَ اِسْتَعْمِلْنِی فِی طَاعَتِکَ؛ (خدایا!) من را در مسیر اطاعت خویش به کار گیر.»
«وَ اِسْتَعْمِلْنِی بِمَا تَسْأَلُنِی غَداً عَنْهُ؛ (خدایا!) مرا در آنچه که فردای قیامت از آن سؤال خواهی نمود، به کار گیر.»
«وَ اِسْتَفْرِغْ أَیَّامِی فِیمَا خَلَقْتَنِی لَهُ؛ (خدایا!) در ایام عُمرم فراغتی به من عطا کن تا به کاری که برای آن مرا آفریده‌ای بپردازم.»
«و فَرِّغنی لِما خَلقتَنی لَه؛ فراغتی به من عطا کن تا به آنچه که برای آن مرا خلق کرده‌ای بپردازم.»
و... .
خلاصه اینکه باید خطاب به خداوند متعال عرض کنیم که خدایا! می‌خواهیم از اسراف بر نفس خویش دور بمانیم. خدایا! می‌دانیم که ما را بیهوده و عبث نیافریده‌ای. می‌دانیم که از خلقت ما هدفی داری. از سویی هم می‌دانیم که هوای نفس، شیاطین جن و انس، زینت‌ها و تعلّقات دنیوی و...، همگی موانعی هستند در مسیر اظهار بندگی ما به ساحتِ قدسی و ملکوتیِ تو.
لذاست که از تو می‌خواهیم که امور ما را به دست بگیری. علائق ما، سلایق ما، تصمیم‌ها و انتخاب‌های ما را در مسیری که خودت صلاح می‌دانی هدایت کن.
خدایا! توفیق ده تا جوانِح و جوارِح ما در آنچه که محبوبِ توست صرف گردند و نه در مسیری که مورد رضایت تو نیست.
نظر شما