به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از ایبنا، به نقل از آسوشیتدپرس صومعه هزار ساله پانونیهالما یکی از قدیمی‌ترین مراکز علمی مجارستان و یکی از سایت‌های میراث جهانی یونسکو است. گروه مرمت‌گران تاکنون حدود ۱۰۰ هزار کتاب دست‌ساز را از قفسه‌ها برداشته و با نهایت دقت در جعبه‌هایی قرار داده‌اند تا فرآیند گندزدایی و ضدعفونی برای از بین بردن سوسک‌های پنهان شده در میان آن‌ها آغاز شود.
این آفت که به نام «سوسک داروخانه‌ای» یا «سوسک نان» نیز شناخته می‌شود، معمولاً در مواد غذایی خشک مانند غلات و آرد یافت می‌شود، اما به چسب‌های ژلاتینی و نشاسته‌ای مورد استفاده در صحافی کتاب‌ها نیز علاقه‌مند است. وجود این سوسک‌ها در بخشی از کتابخانه که حدود یک‌چهارم از ۴۰۰ هزار جلد کتاب صومعه را در برمی‌گیرد، گزارش شده است.
زُسوفیا ایدیت هاژدو، مرمت‌گر ارشد پروژه، می‌گوید: «با یکی از پیشرفته‌ترین آلودگی‌های حشرات مواجه هستیم که در چندین بخش کتابخانه شناسایی شده است؛ بنابراین کل مجموعه آلوده تلقی می‌شود و باید همزمان تحت درمان قرار گیرد. هرگز با چنین سطح بالایی از آلودگی روبه‌رو نبوده‌ایم.»
گنجینه‌ای تاریخی در معرض خطر
اولین نشانه‌های حضور سوسک‌ها هنگام نظافت معمول کتابخانه کشف شد. کارکنان ابتدا متوجه لایه غیرمعمولی از گردوغبار و سپس سوراخ‌هایی در عطف کتاب‌ها شدند. با ورق زدن کتاب‌ها، تونل‌هایی که سوسک‌ها ایجاد کرده بودند، مشاهده شد. صومعه پانونیهالما در سال ۹۹۶ میلادی، چهار سال پیش از تأسیس پادشاهی مجارستان، بنیان گذاشته شد و بر روی تپه‌ای بلند در شمال‌غرب این کشور قرار دارد. این صومعه قدیمی‌ترین مجموعه کتاب‌ها و برخی از مهم‌ترین اسناد مکتوب مجارستان را در خود جای داده است. در طول بیش از یک هزار سال، این مجموعه مهم مذهبی و فرهنگی از جنگ‌ها و حملات بیگانگانی همچون اشغال عثمانی در قرن شانزدهم جان سالم به در برده است.
ایلونا آشوآنی، مدیر کتابخانه، می‌گوید: «هر بار که وارد این مجموعه می‌شوم، عظمت و اهمیت تاریخی و فرهنگی آن مرا دچار حس تواضع می‌کند. فکر کردن به اینکه هزار سال پیش هم اینجا کتابخانه‌ای وجود داشته و اکنون ما نگهبانان نخستین فهرست کتاب‌های مجارستان هستیم، سرگیجه‌آور است.»
این کتابخانه دارای ۱۹ کدکس ارزشمند است که از جمله آن‌ها، نسخه‌ای کامل از انجیل قرن سیزدهم دیده می‌شود. همچنین چند صد نسخه خطی پیش از اختراع چاپ و ده‌ها هزار جلد کتاب مربوط به قرن شانزدهم نیز در این مجموعه نگهداری می‌شود. اگرچه قدیمی‌ترین و نایاب‌ترین آثار کتابخانه به صورت جداگانه نگهداری می‌شوند و فعلاً آلوده نشده‌اند، آشوآنی معتقد است هرگونه آسیب به این مجموعه، ضربه‌ای به میراث فرهنگی، تاریخی و مذهبی است: «وقتی می‌بینم کتابی توسط سوسک آسیب دیده یا به شکل دیگری آلوده شده است، احساس می‌کنم حتی اگر تعداد زیادی نسخه از آن وجود داشته باشد، بخشی از فرهنگ ما از دست رفته است.»
ضدعفونی با روش محیط فاقد اکسیژن
برای نابودی سوسک‌ها، جعبه‌های کتاب در کیسه‌های بلند و کاملاً سربسته وکیوم شده قرار می‌گیرند و اکسیژن آن‌ها به طور کامل حذف می‌شود. پس از شش هفته نگهداری در محیطی مملو از نیتروژن، امید است که تمام آفات از بین بروند. پیش از بازگرداندن کتاب‌ها به قفسه‌ها، هر جلد به طور جداگانه بررسی و جاروبرقی می‌شود و آثار آسیب‌دیده برای مرمت بعدی کنار گذاشته خواهند شد.
نقش تغییر اقلیم در آلودگی آفات مسئولان صومعه معتقدند افزایش دمای میانگین در مجارستان و تغییرات اقلیمی جدید، نقش قابل توجهی در گسترش این آفت داشته است. هاژدو، مرمت‌گر ارشد، می‌گوید: «دمای بالاتر باعث می‌شود سوسک‌ها بتوانند در طول سال چند چرخه رشد بیشتری داشته باشند. تا امروز عمدتاً با آسیب ناشی از قارچ سروکار داشتیم، اما اکنون بر این باورم که با گرم‌شدن زمین، آلودگی‌های حشرات نیز افزایش خواهد یافت.»
مدیر کتابخانه تأکید می‌کند که زندگی در یک صومعه بندیکتین بر اساس مجموعه قوانینی شکل می‌گیرد که راهبان را موظف می‌کند هر کاری برای حفظ این مجموعه عظیم انجام دهند: «در آئین سنت بندیکت آمده است که تمام اموال صومعه باید همان ارزشی را داشته باشند که ظروف مقدس مذبح دارند. من اکنون معنای واقعی مسئولیت پاسداشت و حفاظت را احساس می‌کنم.»
216216
نظر شما