می شود جهنم نرفت (قسمت دوم)

در یادداشت قبلی گفتیم اگر آیاتی از قبیل فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره و من یعمل مثقال شرا یره ملاک عمل باشد خیلی از انسانها جهنمی هستند ولی خداوند راههائی پیش پای بنده خودش گذاشته تا با استفاده از آنها از آتش جهنم رهائی یابد ، یکی از این راهها که بسیار عجیب و غریب است استفاده از فرصتهای ماه مبارک رمضان است که در این یاد داشت فضائل آنرا از زبان رسول اعظم (ص) که متصل به وحی است نقل میکنم.

گل سر سبد عالم ورسول مکرم اسلام در آخرین روزهای ماه شعبان خطبه ای ایراد فرمودند که معروف به خطبه شعبانیه است نکات ومطالب خیلی عمیق و جالبی در این خطبه هست که متن و ترجه خطبه را به دو طریق در معرض دید خوانندگان محترم قرار میدهم تا با توجه و آمادگی بیشتری سر سفره رحمت الهی بنشینند .

این خطبه آنقدر زیباست که ارزش دارد هر سال آنرا قبل و هنگام ماه مبارک رمضان بخوانیم وتفسیرش را یاد بگیریم

خطبه شعبانیه پیامبر اکرم

عَنِ الرِّضا عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وآله خَطَبَنَا ذَاتَ یَوْمٍ فَقَالَ:

ایُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِى وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ.

اى مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوى شما رو کرده است.
ماهى که نزد خدا، بهترین ماههاست و روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعتهایش بهترین ساعتهاست.

هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکُمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکُمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِهِ.

ماهى که در آن شما را به مهمانى خدا دعوت کرده اند و شما در آن از اهل کرامت خدا شده اید. نفسهاى شما در آن ثواب تسبیح و ذکر خدا دارد و خواب شما ثواب عبادت.
اعمال شما در آن پذیرفته است و دعاهاى شما مستجاب، پس، از پروردگار خویش با نیت هاى راستین و دلهاى پاک، بخواهید که توفیق روزه این ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنایت فرماید.

فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِى هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ عَطَشَهُ وَ تَصَدَّقُوا عَلَى فُقَرَائِکُمْ وَ مَسَاکِینِکُمْ وَ وَقِّرُوا کِبَارَکُمْ وَارْحَمُواصِغَارَکُمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکُمْ.

پس شقى و بدبخت، آن کسى است که در این ماه بزرگ، از آمرزش خدا بى بهره شود. در این ماه باگرسنگى و تشنگى خود، گرسنگى و تشنگى روز قیامت را بیاد آورید. به فقیران و درماندگان کمک ویاری کنید.

به پیران و کهنسالان احترام و به کودکانتان ملاطفت و مهربانى نموده و با خویشاوندان رفت و آمد داشته باشید.

وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ غُضُّوا عَمَّا لَا یَحِلُّ النَّظَرُ إِلَیْهِ أَبْصَارَکُمْ وَ عَمَّا لَا یَحِلُّ الِاسْتِمَاعُ إِلَیْهِ أَسْمَاعَکُمْ وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَیْتَامِ النَّاسِ یُتَحَنَّنْ عَلَى أَیْتَامِکُمْ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکُمْ.

زبان خود را از گفتار ناشایست نگاه دارید. دیدگان خود را از دیدن ناروا و حرام بپوشانید و گوشهاى خود را از شنیدن آنچه نادرست است، باز دارید. با یتیمان مردم مهربانى کنید تا بعد از شما با یتیمان شما مهربانى کنند. از گناهان خود به سوى خدا توبه و بازگشت کنید.

وَ ارْفَعُوا إِلَیْهِ أَیْدِیَکُمْ بِالدُّعَاءِ فِى أَوْقَاتِ صَلَاتِکُمْ‏فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهَا بِالرَّحْمَةِ إِلَى عِبَادِهِ یُجِیبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَ یُلَبِّیهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَ یُعْطِیهِمْ إِذَا سَأَلُوهُ وَ یَسْتَجِیبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْهُ.

در اوقات نماز، دستهاى خود را به دعا بردارید، زیرا که وقت نماز بهترین ساعتهاست و در این اوقات، حق تعالى با رحمت، به بندگانش مى نگرد و اگر با او مناجات کنند، پاسخشان دهد و چنانچه او را ندا کنند لبیکشان گوید و اگر از او بخواهند عطا کند و چون او را بخوانند مستجابشان گرداند.

أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا یُعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لَا یُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ.

اى مردم! جانهایتان در گرو اعمال شماست. پس با طلب آمرزش از خدا، آنها را از گرو، خارج کنید. پشت شما از بار گناهان سنگین است، پس با طولانی کردن سجده ها، آن را سبک گردانید و بدانید که حق تعالى به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت آنها را از آتش دوزخ در امان دارد.

أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْکُمْ صَائِماً مُؤْمِناً فِى هَذَا الشَّهْرِ کَانَ لَهُ بِذَلِکَ عِنْدَ اللَّهِ عِتْقُ نَسَمَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ، قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَلَیْسَ کُلُّنَا یَقْدِرُ عَلَى ذَلِکَ فَقَالَ ص اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاء.ٍ

اى مردم! هرکه از شما روزه دار مؤمنى را در این ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته اش را خواهد داشت.

برخى از اصحاب گفتند: یا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نیستیم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزه داران، از آتش جهنم بپرهیزید اگرچه به نصف دانه خرما و یا به یک جرعه آب باشد.

أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکُمْ فِى هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کَانَ لَهُ جَوَازاً عَلَى الصِّرَاطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ وَ مَنْ خَفَّفَ فِى هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ حِسَابَهُ وَ مَنْ کَفَّ فِیهِ شَرَّهُ کَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ أَکْرَمَ فِیهِ یَتِیماً أَکْرَمَهُ اللَّهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ.

اى مردم! هرکس اخلاق خود را در این ماه نیکو کند، از صراط، آسان بگذرد، آن روز که قدمها، بر آن بلغزد. هرکس در این ماه کارهاى غلامان و مستخدمان خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان کند.
هرکس در این ماه از آزار رساندن به مردم خوددارى کند، حق تعالى، روز قیامت،خشم خود را از او بازدارد.

هرکس در این ماه یتیم بى پدرى را گرامى دارد، خدا او را در قیامت عزیز گرداند.

وَ مَنْ وَصَلَ فِیهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ قَطَعَ فِیهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللَّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ تَطَوَّعَ فِیهِ بِصَلَاةٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ أَدَّى فِیهِ فَرْضاً کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَدَّى سَبْعِینَ فَرِیضَةً فِیمَا سِوَاهُ مِنَ الشُّهُورِ.

هرکس در این ماه صله رحم کند و با خویشان بپیوندد، خدا او را در قیامت به رحمت خود واصل گرداند و هرکس در این ماه رابطه اش را با خویشان خود قطع کند،خداوند در قیامت رحمت خود را از او دریغ نماید.
هرکس در این ماه نماز مستحبى بپا دارد، خداوند او را از آتش جهنم برهاند و کسى که نماز واجبى بجا آورد، خداوند ثواب هفتاد نماز واجب در ماههاى دیگر را به او عطا کند.

وَ مَنْ أَکْثَرَ فِیهِ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَیَّ ثَقَّلَ اللَّهُ مِیزَانَهُ یَوْمَ تَخِفُّ الْمَوَازِینُ وَ مَنْ تَلَا فِیهِ آیَةً مِنَ الْقُرْآنِ کَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِى غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ.

هرکس در این ماه بسیار بر من صلوات فرستد، خداوند کفه سبک اعمال او را سنگین گرداند.

وهرکس که در این ماه یک آیه از قرآن تلاوت کند، ثواب کسى را دارد که در ماههاى دیگر قرآن را ختم کرده باشد.

أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِى هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُغَلِّقَهَا عَنْکُمْ وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُفَتِّحَهَا عَلَیْکُمْ وَالشَّیَاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکُمْ أَنْ لَا یُسَلِّطَهَا عَلَیْکُمْ.

اى مردم! درهاى بهشت در این ماه گشوده است، از پروردگار خود بخواهید که آنها را بر روى شما نبندد.

و درهاى جهنم در این ماه بسته است، از خدا بخواهید که آنها را بر روى شما نگشاید.
شیاطین در این ماه در غل و زنجیرند. از خدا بخواهید که آنها را بر شما مسلط نگرداند.

قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فَقُمْتُ فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِى هَذَا الشَّهْرِ؟ فَقَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِى هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ.

على علیه السلام مى فرماید: در این حال از جا برخاسته و عرض کردم، اى پیامبر خدا! برترین اعمال در این ماه چیست؟ حضرت فرمود: اى ابا الحسن! برترین اعمال در این ماه پرهیز از محرمات است.

این هم متن خطبه است ولی به صورت موضوعی مطرح شده وتیتر زده شده

- فضیلت ماه رمضان:

ایها‌الناس قداقبل الیکم شهرالله بالبرکه و الرحمه و المغفره...

ای مردم! به درستی که ماه خدا به برکت و رحمت و آمرزش به شما روی آورده ماهی که نزد خدا بهترین ماه‌ها و روزهای آن بهترین روزها وشب‌های آن بهترین شب ها و ساعات آن بهترین ساعت‌ها است.

در این خطبه فضیلت ماه مبارک رمضان به دیگر ماه‌ها برتری داده شده است که بعضی از برکات این ماه عبارتند از:

ماه برکت، رحمت و آمرزش، بهترین ماه‌ها در نزد خداوند، ساعاتش بهترین ساعات، خواب مؤمنان عبادت، ضیافت الهی، ماه میهان خدا، یک شب برابر هزار شب، دعاهای مؤمنان مستجاب، نزول قرآن، تلاوت یک آیه از قرآن ثواب یک ختم قرآن، آمرزش گناهان، تسبیح نفس‌ها، ماه سربلندی و سرافرازی مؤمنین در پیکار با خواسته‌های نفسانی و جبران غفلت‌ انسان‌هاست.

2- ضیافت الهی:

هو شهر دعیتم فیه الی ضیافه‌الله و جعلتم فیه من اهل کرامه‌الله...

و آن ماهی است که به مهمانی خدا خوانده شده و از جمله گرامی‌ داشته شدگان خداوند محسوب شده‌اید.

3- ثواب بر اعمال ولو غیر ارادی

انفاسکم فیه تسبیح و نومکم فیه عباده...

نفس‌هایتان در آن تسبیح است، خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن پذیرفته، و دعایتان در آن مورد اجابت است.

4- شرط حضور در مهمانی خدا

فسئلوالله ربکم بینات صادقه و قلوب طاهره...

پس با نیت‌های درست و دل‌های پاک، از پروردگارتان بخواهید تا برای روزه‌داری آن و تلاوت کتاب خویش، توفیقتان دهد. چرا که بدبخت، کسی است که در این ماه بزرگ، از آمرزش الهی محروم بماند.

5- یاد قیامت

و اذکروا بجوعکم و عطشکم فیه جوع...

با گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را یاد کنید.

6- یاد فقرا

و تصدقواعلی فقرائکم و...

به نیازمندان و بینوایانتان صدقه بدهید.

7- رعایت اخلاق اجتماعی

و وقروا کبارکم و ارحموا صغارکم...

به بزرگان خود احترام، و بر کوچک‌هایتان ترحم، و به بستگانتان نیکی کنید.

8- کنترل زبان

واحفظوا السنتکم

زبانتان را نگه دارید (زبان خود را از گفتار ناپسند و زشت نگهدارید)

9- کنترل چشم

و غضوا عما لایحل النظر الیه ابصارکم...

چشم‌هایتان را از آنچه نگاه به آن حلال نیست، بپوشانید.

10- کنترل گوش

و غضوا عما لایحل الاستماع الیه اسماعکم...

گوش‌هایتان را از آنچه شنیدنش حلال نیست، فرو بندید.

11- اکرام ایتام

و تحننوا علی ایتام الناس...

به یتیمان مردم، محبت کنید تا بر یتیمان شما محبت ورزند.

12- توبه

و توبوا الی‌الله من ذنوبکم...

از گناهانتان به پیشگاه خداوند توبه کنید.

13- دعا

و ارفعو الیه ایدیکم بالدعاء فی‌اوقات...

در هنگام نمازها، دستانتان را بر آستان او به دعا بلند کنید. که آن هنگام خداوند با نظر رحمت به بندگانش می‌نگرد و هرگاه با او مناجات کنند، پاسخ‌شان می‌دهد و چون او را صدا بزنند، جوابشان می‌گوید و چون او را بخوانند، اجابتشان می‌کند.

14- عمل

ایها الناس ان انفسکم مرهونه باعمالکم...

ای مردم! جان‌های شما در گرو کارهای شماست، پس با آمرزش خواهی‌ خود، آن‌ها را آزاد سازید؛ و پشت‌های شما از بار گناهانتان سنگین است، پس با طول دادن سجده‌های خود، آن‌ها را سبک کنید.

15- نماز

و اعملوا ان‌الله تعالی ذکره...

بدانید که خداوند که یادش والاست به عزت خود سوگند خورده است که نمازگزاران و سجده‌کنندگان را عذاب نمی‌کند و در روزی که مردم در پیشگاه پروردگار جهانیان برای حساب می‌ایستند، آنان را با آتش هراسان نمی‌سازد.

16- اطعام

ایها‌الناس من فطر منکم صائماً مؤمناً...

ای مردم. هر که از شما در این ماه، روزه‌داری را افطار دهد پاداش او برای آن،نزد خدا، آزاد کردن یک برده و آمرزش گناهان گذشته اوست.

17- حسن خلق

ایها‌الناس من حسن منکم فی‌هذا الشهر خلقه...

ای مردم! هرکس اخلاقش را در این ماه، نیکو سازد، برای او وسیله عبور از صراط خواهد بود، در آن روز که گام‌ها بر صراط می‌لغزد.

18- مدارا با زیردست

و من خفف فی‌هذا الشهر عما ملکت یمینه...

و هر کس دراین ماه بر زیردستان خود آسان بگیرد، خداوند حساب او را سبک خواهد گرفت و هر کس در این ماه، شر خود را از دیگران بازدارد، خداوند در روز دیدارش، غضب خویش را از او بازخواهد داشت.

19- صله ارحام

و من وصل فیه رحمه وصله‌الله برحمته یوم یلقاه...

و هر که در این ماه به خویشاوند خود نیکی کند، در روز دیدار، خداوند با رحمتش به او نیکی خواهد کرد. و هر کس از آن خویشان خود ببرد. خداوند در روز دیدار، رحمتش را از او قطع خواهد نمود.

20- انجام مستحبات رمضان

و من تطوع فیه‌الصلاه...

و هر کس در آن، نماز مستحبی بخواند، برای او دوری از آتش، نوشته می‌شود.

21- پیوند ولایت

و من ادی فیه فرضاً کان له ثواب...

و هر کس واجبی را در آن ادا کند، پاداش کسی را دارد که هفتاد واجب را در ماه‌های دیگر ادا کرده است.

22- اجر صلوات بر پیامبر و آل او

و من اکثر فیه الصلاه علی...

و هر کسی در آن، بر من زیاد صلوات بفرستد، خداوند کفه‌ میزان عمل نیک او را در قیامت سنگین می‌کند.

23- قرآن

و من تلافیه آیه من‌القرآن...

و هر کس در آن، آیه‌ای از قرآن تلاوت کند. پاداش کسی را دارد که در ماه‌های دیگر ختم قرآن کرده است.

24- بهشت و دوزخ

ایهاالناس ان ابواب الجنان...

ای مردم! در این ماه، درهای بهشت بازند. پس از پروردگارتان بخواهید که آن‌ها را بر شما نبندد و درهای دوزخ بسته‌اند پس از پروردگارتان بخواهید که آن‌ها را بر شما نگشاید.

25- برترین اعمال

یا رسول‌الله! ما افضل الاعمال فی‌هذا الشهر...

امام علی(ع) می‌فرماید من برخاستم و گفتم: ای پیامبر خدا! برترین کارها در این ماه چیست؟ فرمود: ای ابوالحسن! برترین کارها در این ماه، پرهیز از حرام‌های الهی

در یادداشت بعدی بیشتر در مورد فضائل ماه مبارک توضیح خواهم داد.