با افزایش تعداد کاربران اینترنت در جهان، هنوز هم به دلیل گران بودن و نیز محدودیتهای اعمال شده از سوی برخی دولتها دوسوم مردم دنیا از دسترسی به فضای مجازی محروم هستند و همین موضوع سبب شده است تا کمپانیهای بزرگ به دنبال یافتن راهکارهایی برای مقابله با این مشکل باشند؛ راهکارهایی که گاه بحث داغ روز درشبکههای اجتماعی میشوند و این بار قرعه به نام طرح Outernet افتاده است؛ طرحی که گفته میشود قرار است همه محدودیتها را از میان بردارد و کاری کند که هیچ کسی در کره زمین پیدا نشود که از اینترنت بیبهره مانده باشد. حالا در تازهترین راهکار، کمپانی امریکایی MDIF، این طرح را به صورت آزمایشی آغاز کرده و قرار است با قرار دادن صدها ماهواره مینیاتوری در فضا و حرکت آنها در مدار پایین زمین، اینترنت رایگان را به همه مردم زمین برساند. هرچند گفته میشود حداقل بخشی از این طرح تا ژوئن سالجاری میلادی کلید میخورد ولی حالا شنیدهها حاکی از آن است که تا سال 2016 خبری از اینترنت رایگان اوترنت نیست.
اینترنت ماهواره ای
اما طرح اوترنت چگونه کار میکند و با چه اهدافی قرار است کار خود را آغاز کند؟ Syed Karim بنیانگذار و مدیرعامل طرح بزرگ و طرح اینترنتی Outernet معتقد است این طرح، سلاحی برای افزایش اطلاعات همه مردم جهان و مقابله با محدودیت هاست و تنها حقیقتی که اوترنت را از اینترنت معمولی متمایز میکند، این است که از ماهوارههای ارزانقیمت پخش میشود.
وی ادامه داد: هریک از ماهوارههای قرار گرفته در مدار زمین (cubesats)، اطلاعات شبکه را از زمین میگیرند و با استفاده از تکنیکی به نام UDP که درواقع اشتراک اطلاعات بین کاربران یک شبکه است، اطلاعات و محتواهای مختلف را به مردم میرساند. درست مانند سیگنالهایی که مردم روی تلویزیون خود دریافت میکنند و محتوا را از کانالهای مختلف تلویزیون میبینند، اوترنت نیز اطلاعات را پخش میکند و به کاربر اجازه میدهد که در سایتهای مختلف جست و جو کند. این اطلاعات و دادههای شبکه، ازطریق ماهوارههای موجود در فضا پخش میشود و با کمک گیرندههای مجهز به آنتنهایی مشخص روی زمین، جمعآوری میشود. این گیرندهها لینکهای وای فای یا به عبارت دیگر هات اسپاتهای وای فای ایجاد میکنند و اجازه میدهند که اطلاعات در گوشیهای هوشمند و رایانه کاربران کپی شود تا هر وقت که اراده کنند، بتوانند از این دیتا بهره بگیرند. در حال حاضر فاز آزمایشی این طرح کلید خورده است و به عنوان مثال گفته میشود یک هات اسپات در دهکدهای کوچک واقع در آفریقای مرکزی، میتواند دهها جلد کتاب و سایر اطلاعات را حداقل در اختیار 300 نفر قرار بدهد. همچنین بخشی از دهکدهای در غرب کنیا، جمهوری دومینیکن و دیترویت امریکا نیز بخشی دیگر از مناطقی هستند که اوترنت در آن مورد آزمایش قرار گرفته و موفق شده است اینترنت رایگان باکیفیت را در اختیار مردم قرار دهد.
اوترنت آپلود ندارد
اما موضوع مهم این است که در حال حاضر اوترنت تنها میتواند ارتباطی یکطرفه را برقرار کند پس دردی از علاقه مندان به فیسبوک و شبکههای اجتماعی مختلف درمان نمیشود. همچنین با این اینترنت رایگان، نمیتوان ایمیل فرستاد یا چت کرد ولی میتوان به اطلاعات مورد نیاز دست یافت، کتابهایی را با حفظ قانون کپی رایت به رایگان دانلود کرد و البته لازم به یادآوری است که اطلاعاتی همچون آب و هوا و حوادث غیرمترقبه در این طرح به طور دائم، آپدیت میشود. به طور کلی باید گفت در اوترنت تنها میتوان دانلود کرد و آپلود در این سیستم جایی ندارد ولی در درازمدت این موضوع نیز مورد توجه دست اندرکاران این طرح قرار گرفته است.
این سیستم در حال حاضر میتواند روزانه تا 200مگابایت اطلاعات را ارسال و منتشر کند ولی قرار است این حجم اطلاعاتی تا 100گیگابایت بالا برود و بخش عمدهای از مناطق زمین را تحت پوشش خود قرار دهد هرچند ممکن است کمی طول بکشد. حالا انتظار میرود گیرندههای اوترنت را بتوان در کمپهای پناهندگان، مدارس نقاط دورافتاده و مراکز سلامت چنین نقاطی نصب کرد و اینترنت رایگان آن را مورد استفاده قرار داد. کشورهایی که از دسترسی به اینترنت و اطلاعات بازماندهاند مطمئناً در جنگ اطلاعات قرن بیست و یکم بازنده خواهند بود و به همین دلیل این طرح و طرحهای مشابه، در نقاطی که اصلاً اینترنت در آن نواحی وجود ندارد، خیلی گران بوده یا با محدودیتهایی مواجه است، کارآیی دارد.
با توجه به اثرهای مثبت این طرح، در سالجاری میلادی، بانک جهانی نیز موافقت کرده است تا در زمینه توزیع و گستراندن اینترنت در سودان جنوبی به منظور تحت پوشش قرار دادن مدارس این منطقه در طرح اوترنت همکاری داشته باشد و البته معلمان و دانشآموزان این منطقه هم به وسایل یا پرینترهایی نیاز دارند که بتوانند از این اطلاعات بهره بگیرند.
طرحهایی برای اینترنت ارزان
پیش از این نیز دولت امریکا میلیونها دلار صرف توسعه اینترنت کرده بود و از طرحهای مختلف آن میتوان به «اینترنت چمدانی» اشاره کرد. اینترنت چمدانی درست شبیه به یک چمدان معمولی است ولی داخل آن یک لپ تاپ، یک آنتن کوچک بدون سیم، فلاش دیسک و چندین حلقه سیدی وجود دارد و با مجموعه این ابزارها میتوان در هر نقطهای از زمین، یک شبکه اینترنت مستقل ایجاد کرد.
در ژوئن 2013 نیز گوگل، این غول دنیای فناوری اجرای طرح بالن گوگلی (Project Loon)را آغاز کرد تا با کمک تعدادی بالن بتواند سیگنالهای اینترنت را به مراکزی ویژه در زمین ارسال کند و سپس به دست کاربران نهایی برسد که تست یک سال بعد آن نیز در برزیل با موفقیت همراه شد. بالنهای گوگل همچنان بر فراز آسمان کشورها پرواز میکنند هرچند سقوط این بالنها را نیز تاکنون شاهد بودهایم. فیسبوک نیز که هرگز نمیخواهد از رقبایش عقب بماند در سال 2014 از طرح خود برای رساندن اینترنت به مردم با کمک پهبادی ویژه خبر داد و دست به کار شد و پس ازآن نیز کنسرسیومی از چند کمپانی با کمک فیسبوک، طرح Internet. org را به راه انداختند تا اینترنت رایگان را به کشورهای فقیر برسانند. همچنین طرح SpaceX آلن ماسک که البته در گام نخست با شکست مواجه شد و همچنین طرحهای کمپانیهای دیگری که از تعدادی ماهواره مدار پایین استفاده میکنند از دیگر طرحهایی هستند که به دنبال تأمین اینترنت ارزان و یا رایگان جهانی هستند.
ولی به هرحال همه کارشناسان، اوترنت را طرحی کاملتر از نمونههای قبلی میدانند که در صورت موفقیت، میتواند انقلابی شگرف در عصر اینترنت ایجاد کند. بنیانگذار و مدیرعامل اوترنت میگوید: این طرحها با استفاده از شبکههای ارتباطی موجود کار میکنند و نمیتوانند دسترسی رایگان به اینترنت را فراهم کنند، درحالی که اوترنت این کار را آغاز خواهد کرد.
وی ادامه میدهد: به عنوان مثال طرح Internet. org فیسبوک، تنها بخشی از فضای وب را به رایگان در اختیار کاربر قرار میدهد که میتوان به ویکی پدیا و سایتهای خبری اشاره کرد ولی این کار هم تنها در مراکز و محلهایی که زیر پوشش دیتای تلفن همراه باشند امکانپذیر است. وی میافزاید: این کمپانی با هدف تقویت کیفیت زندگی و چشمانداز اقتصادی فقیرترین مردمان جهان آغاز به کار کرده است. Syed Karim ادامه میدهد: برای رشد و توسعه یک منطقه چه عناصری نیاز داریم؟ مسلماً انرژی در جایگاه نخست قرار دارد و پس از آن، توزیع اطلاعات برای آموزش یا ارتباط است که میزان توسعه یافتگی یک منطقه را رقم میزند پس بر این امور تمرکز کردیم.
این کمپانی البته در درازمدت به دنبال درآمدزایی نیز است و به گفته مدیرعامل اوترنت، رسانههایی که میخواهند محتوا و اخبارشان در مناطق دورافتاده نیز مورد استفاده قرار بگیرد میتوانند در قالب قراردادی مشخص، محتوای خود را در اختیار میلیاردها نفر قرار دهند و به این ترتیب هم اسپانسر این طرح باشند و هم به اقتصاد خود کمک کنند، چرا که بنیانگذاران این طرح میخواهند اقتصادشان به موازات اقتصاد مشتریان، رشد کرده و شکوفا شود. سازمان ملل تخمین زده است که 3/4میلیارد نفر در سراسر جهان از اینترنت بیبهره هستند که بیشتر این موارد از بهای بالای اینترنت یا نبود زیرساختهای مورد نیاز نشأت میگیرد. انتشار و پخش رایگان اطلاعات توسط اوترنت، راهی برای این مردم خواهد بود تا بسرعت به اطلاعات مفید آنلاین دسترسی پیدا کنند. حالا باید منتظر ماند و دید چند درصد از کره زمین میتواند در واقعیت تحت پوشش این اینترنت رایگان قرار بگیرد.
5656
نظر شما