بهنوش خرم‌روز: اولین خبر امروز مربوط به شامپانزه‌ها است و جالب اینکه این موضوع، دیروز در اغلب خبرگزاری‌ها جز خبرهای اول بود. لایوساینس گزارش داده که دانشمندان تازه متوجه شده‌اند انگیزه این همه دعوا و کتک‌کاری بین شامپانزه‌ها، خصوصا گروه‌های شامپانزه‌های نر، چیست. محققین برای رسیدن به این نتیجه نزدیک به یک دهه این موجودات را زیر نظر داشته‌اند و در این مدت، تنها در پارک ملی کیبیل، 21 مورد قتل را در نزاع بین شامپانزه‌ها ثبت کرده‌اند. اما فکر می‌کنید دعوا بر سر چه بود؟ یک تکه زمین!
بله، شامپانزه‌ها به خاطر قلمرو با هم می‌جنگند و در این نبردهای تن به تن، حتی همدیگر را می‌کشند یا بهتر است بگویم همسایه‌هایشان را می‌کشند. با این که هنوز مشخص نیست که قلمرو بزرگ‌تر دقیقا به چه درد شامپانزه‌ها می‌خورد، اما دانشمندان حدس می‌زنند که مسئله دسترسی بیشتر به غذا و شاید هم ماده‌ها باشد. شاید برایتان جالب باشد بدانید شامپانزه‌ها به قلمروهای یکدیگر به صورت گروهی شبیخون هم می‌زنند.
اما اگر در دنیای حیوانات این دعواها حداکثر به مرگ چند قطعه تمام می‌شود، در جنگ‌های انسانی عوارض متعددی هم وجود دارد که طرفین تا مدت‌ها پس از پایان جنگ گرفتار آن هستند. یکی از این عوارض که اغلب دامن‌گیر سربازان می‌شود، اختلال روانشناختی استرس پس از سانحه است. بر اساس آمارهای موجود، تقریبا نیمی از سربازان آمریکایی که از جنگ‌های عراق و افغانستان بازگشته‌اند، به نوعی شرایط آسیب روانشناختی مبتلا شده‌اند که بسیار شبیه به اختلال استرس پس از سانحه یا همان PTSD است. این اختلال اغلب براثر تجربه خطرات شدید و مرگ‌بار یا صحنه‌های بسیار دلخراش و یا حتی ضربه‌های مغزی در میدان جنگ به وجود می‌آید. درمان این اختلال چندان ساده نیست. اما پاپ‌ساینس گزارشی در مورد یک محیط مجازی منتشر کرده که با بازتعریف تجارب سربازان برای آن‌ها، به درمان این اختلال در آن‌ها کمک می‌کند. این فضای مجازی از یک تردمیل، یک صفحه پر از منحنی و چندین پروژکتور و دوربین تشکیل شده که به سربازان اجازه می‌دهد در دنیای مجازی خود در شش جهت حرکت نمایند. برای سربازانی که قرار است یاد بگیرند از یک عضو مصنوعی استفاده کنند یا دوره نقاهت یک آسیب مغزی را می‌گذرانند، این فضا فرصت خوبی برای بازآموزی و تمرین راه رفتن، رانندگی یا گشتن در محیطی غیر از بیمارستان است. اما برای کسانی که به آسیب‌های روانشناختی بعد از جنگ مبتلا شده‌اند، این فضا یک مکان امن برای تکرار تجربه‌های جنگ است. به عقیده پزشکان این روش بهبودی سربازان را سرعت می‌بخشد.
مثل اغلب روزهای ماه گذشته، آی‌پد عنوان اول خبرهای فناوری را به خود اختصاص داده است، اما این‌بار خبر قدری حال و هوای مذهبی هم دارد. از این پس، جامعه کشیش‌ها را هم باید به گروه طرفداران آی‌پد شرکت اپل اضافه کرد. داستان از این قرار است که یک کشیش ایتالیایی با مشورت با واتیکان، یک برنامه کاربردی رایگان برای آی‌پد نوشته که تمام اطلاعات، سخنرانی‌ها و شعرهایی را که کشیش‌ها برای مراسم مذهبی کلیسا نیاز دارند، در بر می‌گیرد. پاپ‌ساینس گزارش داده که در آینده‌ای نه چندان دور (شاید تنها طی چند هفته آینده) کشیش‌ها می‌توانند با استفاده از آی‌پد مراسم مذهبی را برگزار نمایند.
در همین لحظه که دارید این گزارش را می‌خوانید، چند هزار توییت روی توییتر ارسال شده باشد و بیش از چند ده وبلاگ هم به روز شده باشند. بسیاری از این مطالب سرگرمی‌های فردی است و برای هیچ کس دیگر هم جالب نیست. اما خیلی از مطالب هم به اشتراک گذاشته می‌شوند و افراد زیادی آن‌ها را می‌بینند. نیوساینتیست دیروز در گزارش مفصلی با اشاره به تعداد بسیار بالای توییت‌ها و بلاگ‌ها، به این موضوع پرداخته که این روزها بسیاری از گرایش‌های اجتماعی و حتی اقتصادی که روی زندگی همه ما به نحوی تاثیر دارند، به واسطه توییت‌ها و بلاگ‌ها قابل پیش‌بینی شده است. حتی وقتی شرکت گوگل آمار جستجوها را اعلام می‌کند و مواردی که بیشترین جستجو را داشته‌اند نشان می‌دهد، به این پیش‌بینی کمک می‌کند یا شاید حتی بر این جریان تاثیرگذار است. تا به حال به این فکر کرده‌اید که واقعا جهت این ارتباط از کدام طرف است؟ یعنی دقیقا جریان‌های واقعی، جریان‌های مجازی را هدایت می‌کنند یا برعکس؟
در حالی که هنوز کشورهای دنیا برای تامین انرژی خود به منابع فسیلی وابسته‌اند، شاید دم دست‌ترین راه‌حل موجود برای مهار گرمایش جهانی،این باشد که دی‌اکسید کربن تولید شده را انبار کنیم و نگذاریم که وارد جو شود. اما مهم‌ترین مسئله در این روش این است که مطمئن شویم دی‌اکسید کربنی که ذخیره کرده‌ایم، آزاد نخواهد شد. در راه‌حل‌های قبلی، ذخیره دی‌اکسید کربن ممکن بود به صورت ترکیب با آب یا خاک باز آزاد شود. اما نیوساینتیست دیروز در ستون ویژه ماشین سبز خود که به آخرین پیشرفت‌های فناوری محیطی اختصاص دارد، در مورد آخرین نسخه برای ذخیره دی‌اکسید کربن اضافی نوشته است. بر اساس این گزارش، کافی است یک مشت باکتری داشته باشید و به آن‌ها اوره اضافه کنید و ترکیب به دست آمده را در مخزن زیرزمینی ذخیره دی‌اکسید کربن بریزید. باکتری‌ها در امتداد سطح لایه‌ای می‌سازند که مخزن دی‌اکسید کربن را مهر و موم می‌کند. به همین راحتی!
خوشبختانه به روال اغلب روزها، یک خبر خوب هم از دنیای پزشکی داریم. دیابت نوع 1 بیماری است که از هر 400 تا 600 کودک و نوجوان، یکی را مبتلا می‌سازد. دو نقصان باعث به وجود آمدن این بیماری هستد: حمله سیستم ایمنی خودکار و اختلال در سلول‌های بتای تولید انسولین. اما خبر خوب ساینس‌دیلی در مورد درمان ژنتیکی این بیماری در موش‌ها است. با این روش جدید ژن درمانی، 50 درصد موش‌های مبتلا درمان شده‌اند، یعنی میزان قند خون‌شان به حد طبیعی برگشته و دیگر نیازی به تزریق انسولین ندارند. دانشمندان خیلی امیدوارند که در آینده‌ای نزدیک این روش در مورد انسان‌ها هم جواب بدهد.
نظر شما