به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مهرداد رایانی مخصوص مجری کارشناس تئاتر «چشم شب روشن» شامگاه شنبه هفتم بهمن، میزبان رحمت امینی کارگردان تئاتر و مدرس دانشگاه و فرشید دولت‌آبادی کارگردان و پژوهشگر تئاتر بود و با این دو پیرامون بحث ساز و کار و ارزیابی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به گفت‌وگو پرداخت.
رایانی مبحث حضور بخش شهرستان در جشنواره تئاتر فجر را موضوع اصلی برنامه دانست و از مهمانانش خواست تا از کم‌وکیف این حوزه در جشنواره سی‌وششم بگویند که امینی در این باره گفت: اساس تئاتر فجر، ورود چهره‌ها در منطقه و بوم خودشان بوده است که همه کارهای تئاتر را خودشان به عهده می‌گرفتند. این بخش، نقش بسزایی در منطقه خود و هم در کشور داشتند. در یک جشنواره دولتی سهم تهران نباید بیشتر از شهرستانها باشد.
او تاکید کرد: جشنواره تئاتر فجر با بودجه دولت برگزار می‌شود، پس جشنواره دولتی محسوب می‌شود و این بدان معناست که تیم برگزارکننده باید به همه بخش‌ها توجه کند، در حالی که معمولاً سهم تهران نسبت به شهرستانها بیشتر است و این به دور از عدالت است.
کارگردان نمایش «یک بزرگداشت باشکوه» درباره علت حذف بخش شهرستان اظهار کرد: بخشی از آن به خود تئاتر منطقه‌ای و بخش دیگر به زیرساخت‌ها برمی‌گردد. مناطق تمایلی به برگزاری تئاتر فجر ندارند زیرا برایشان هزینه دارد و بودجه کافی ندارند. اگر روزی مسئول باشم جشنواره منطقه‌ای را احیا می کنم.
امینی ادامه داد: آمال بچه‌های شهرستان، تهران شده است. من اگر روزی مسئولیتی داشته باشم جشنواره منطقه‌ای را احیا خواهم کرد تا از این تمرکزگرایی کاسته شود. فرایند انتخاب آثار تئاتر در جشنواره این نیست که فیلم آثار دیده شود، آنچه کمک به دیده شدن می‌کند اجرای زنده آن است.
این عضو کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: من به همه گروه‌ها که در این جشنواره حضور پیدا کردند خسته نباشید می‌گویم ولی ما هنوز باید برای حقانیت بچه‌های تئاتر بجنگیم. ورامین جزء تهران است اما هنوز یک بلک‌باکس ندارد. چرا باید بخش تئاتر منطقه‌ای حذف بشود؟ کسی همکاری نکرد.
او تصریح کرد: تئاتر قرار است چیزهایی را نقد کند که حتی در سینما نمی‌شود گفت؛ تا مسئولی ببیند و به خودش بیاید. در شهرستان اگر مورد نقد شهرستان باشد دفعه بعد نمی‌گذارند برگزار بشود.هر دبیری می خواهد طرحی نو دراندازد.
رایانی، مشکل را نبود سند مکتوب و چشم‌انداز دانست و گفت: هر دبیری طرح نوی خود را می‌خواهد بیاندازد که این باعث سردرگمی هنرمند می‌شود.
امینی نیز درباره تخصص مدیریت یا هنرمند بودن دبیران جشنواره اظهار کرد: کارهای خوبی از آقای مهندس‌پور دیده‌ام. ایشان با نگاه‌هایی که دارند خواستند تفاوت‌های را ایجاد کنند. نکته این است که جشنواره فجر درست است که شیوه‌نامه مصوبی نداشته ولی یک رویه داشته است که این روال معمولاً ادامه پیدا نمی‌کرد. در فوتبال هم چهارچوب‌ها به اقتضای هر کشوری فرق می‌کند چون تفکرها متفاوت است.
رایانی ضمن تایید صحبت‌های امینی ادامه داد: سند بالادستی وجود ندارد مگر دو سه خط در سند انقلاب فرهنگی. این یکی از معضلات است که چیزی نیست تا انتظارات در آن خلاصه و برآورده بشود. یک دبیر باید دو سه سال دبیر باشد تا کارهای درجه یک ارائه بدهد.
امینی بیان کرد: انتظارمان از جشنواره فجر چیست؟ وقتی پسوند فجر می‌آید یعنی این سوال مطرح می‌شود که این جشنواره برای انقلاب چه کرده است؟ اما مگر مثلا در لیگ آزاد همه از آزادگان هستند؟ ما ۳۲ استان داریم که در جشنواره فجر باید به هر کدامشان امکانات مناسب بدهیم. در برنامه‌هایی مثل همین گفت و گوی امشب به نتیجه برسیم. با یکی از دوستان بزرگ بین‌الملل مکاتبه‌ای داشتم که می‌گفت اگر کار خوبی بخواهد از آن طرف بیاید نمی‌توانند کمتر از سه سال برنامه بدهند. یک دبیر باید دو سه سال دبیر باشد تا کارهای درجه یک ارائه بدهد.
این کارگردان تئاتر افزود: اگر دم از خصوصی‌سازی جشنواره تئاتر می‌زنیم باید منابع و اسپانسر بیاوریم ولی وقتی عنوان تئاتر فجر را داریم یعنی باید عدالت داشته باشیم و بودجه اختصاص داده شده را به کل کشور بدهیم. اینجاست که می‌توانیم شیوه‌های ابداعی برای زیرساخت‌های حمایت معنوی به کار ببریم مانند فوتبال.
مولف کتاب «اولین کتاب بازیگری من» تصریح کرد: ما باید جشنواره تئاتر فجر را با پیش‌دوره نقد کنیم. در این پنج شش سال تعداد سالن‌هایمان بالا رفت. این را هم بدانیم که جشنواره در حال پوست‌اندازی است.
او ادامه داد: دبیران وارد گفت و گو بشوند. وقتی دبیر جشنواره تئاتر فجر منفک از تشکیلات هنر باشد می‌تواند اثرپذیر باشد. کار خوبی که آقای شفیعی کرد دعوت از آقای رایانی و دیگران بود که مدیر هنری باشند تا این توانایی‌ها و قدرت‌ها را در کنار خود داشته باشند. اینها اگر در یک شورای سیاستگذاری قرار بگیرند خوب است.
امینی افزود: دود هر نوع تغییر و اتفاقی به چشم تئاتر می‌رود. در این 10 روز جشنواره، توجه مسئولان بیشتر می‌شود. در زمان کار من، دوستی در نمایش‌هایش دچار مشکل شد ولی ما نامه‌نگاری نکردیم، علنی نکردیم و قضیه حل شد. دبیر باید مدبری کند.
او در پایان بیان کرد: نگاه تلویزیون به تئاتر مهربان باشد همانطور که تئاتر با بازیگرها و نویسنده‌های خوبی که تربیت می‌کند به تلویزیون کمک می‌کند.
فرشید دولت‌آبادی نیز در این گفت و گو بیان کرد: امسال اگر از بچه‌های شهرستان درباره جشنواره بپرسید می‌بینید که اتفاق خوبی نیفتاده است. نگاه از بالا به افراد می‌شود و طوری صحبت می‌شود که گویی این فرد که چندین سال سابقه کار دارد اضافی است. اینجا فیلم آثار تئاتر را می‌بینند اما برای آثار خارج از کشور بلیت می‌گیرند و می‌روند تا اجرای زنده را ببینند در حالیکه باید برعکس باشد. حذف جشنواره منطقه‌ای باعث حذف شهرستانی می‌شود.
او ادامه داد: جشنواره تئاتر فجر سازوکاری داشته است که تا دوره سی‌ویکم با این سازوکار پیش رفت اما از این دوره به بعد نظمش بهم خورد چون از بزرگان، چه دولتی و چه هنرمندان استفاده نشد.
این پژوهشگر تئاتر افزود: کسی که دبیر جشنواره می‌شود نباید کسی را مسئول بخش نمایشنامه نویسی بکند که حداقل خودش پنج شش تا نمایشنامه نوشته باشد یا سابقه مدیریت داشته باشد؟ کار دارد تخریب می‌شود و بحث بر این است که دبیر باید برای هر تغییری تنهایی کاری کند؟ نباید با بزرگان مشورتی کند؟
دولت آبادی تاکید کرد: ادعای تکثرگرایی وجود دارد اما آنچه شاهدش هستیم تک‌صدایی با فرکانس‌های مختلف است و گفتگویی وجود ندارد.
او از ورود سیاستمداران به هنر تئاتر انتقاد کرد و گفت: آیا من می‌توانم درباره فقه نظر بدهم؟ چهره سیاسی چه وجاهتی دارد که در این زمینه ورود پیدا کند؟ به نظرم دارد بازی می‌شود.
نویسنده نمایشنامه «گام زدن بر یخ‌های نازک» اظهار کرد: اینکه در پایان جشنواره کارهای پذیرفته شده اجرا بشوند چه فایده‌ای دارد؟ اگر یک بازاریابی بود خوب بود ولی وقتی نیست چرا باید این کار را بکنم؟
دولت آبادی ادامه داد: تمرکز جشنواره بر چیست؟ به نظرم بر روی پوستر جشنواره حواشی به وجود آمد و این از شگردهای مدیریتی بود که اذهان را به سمت پوستر کشاند و از اصل ماجرا دور کرد. شکل خوبی ندارد که از اجرای کار هنرمندی که سال‌ها کار کرده جلوگیری کنیم.
او در پایان گفت: خصومت شخصی با کسی نداریم و نقد به عملکرد آقایان است.
همچنین رایانی در این برنامه اعلام کرد: ما از مسئولان جشنواره دعوت کردیم تا در برنامه حضور داشته باشند و توضیح بدهند تا ما چیزی را تحمیل و محکوم نکنیم اما نیامدند. امیدوارم در آینده محفلی پیش بیاید که پاسخگو باشند.
58243
نظر شما