این روایت که مسند است، در چندین منبع دیگر هم آمده چنین است:
أَخْبَرَکُمْ أَبُو عُمَرَ بْنُ حَیَوَیْهِ قَالَ: حَدَّثَنَا یَحْیَی قَالَ: حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ قَالَ: أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ الثَّقَفِیُّ قَالَ: أَخْبَرَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ حُسَیْنٍ قَالَ: قِیلَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: لَوِ اتَّخَذْنَا لَکَ شَیْئًا تَرْتَفِعُ عَلَیْهِ، تُکَلِّمُ مِنْهُ النَّاسَ، فَقَالَ : «لَا أَزَالُ بَیْنَکُمْ تَطَئُونَ عَقِبِی حَتَّی یَکُونَ اللَّهُ یَرْفَعُنِی»، ثُمَّ قَالَ: «لَا تَرْفَعُونِی فَوْقَ حَقِّی، فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی اتَّخَذَنِی عَبْدًا قَبْلَ أَنْ یَتَّخِذَنِی رَسُولًا»
ابو عمر بن حیویه به ما خبر داد، از یحیی، از حسین، از عبدالوهاب ثقفی که به ما خبر داد و گفت:
جعفر بن محمد از پدرش از علی بن حسین روایت کرد که فرمود:
به رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ گفته شد: ای کاش چیزی برای شما قرار دهیم تا روی آن بایستید و از آنجا با مردم سخن بگویید.
پیامبر فرمود: «من همواره در میان شما هستم و شما بر جای پای من قدم می‌گذارید تا آنگاه که خداوند خودش مرا بالا ببرد».
سپس فرمود: «مرا بیش از حقم بالا مبرید، زیرا خداوند متعال مرا بنده‌ای برگزید، پیش از آنکه مرا رسول خود گردانید».
آنچه در این روایت جالب است این که نخست بحث از آن است که چیزی زیر پای حضرت بگذارند تا روی آن بایستد و سخن بگوید در حالی که بالاتر از مردم قرار گرفته است.
حضرت این را مدخل یک نکته مهم تری قرار می دهد و می فرماید تا من هستم، همان جایی هستم که شما در کنار من، بر جای من قدم می گذارید و این ادامه دارد تا وقتی که خداوند من را بالا ببرد ـ به نظر می رسد اشاره اش به زمان قبض روح باشد. یعنی تا هستم، همین رویه را خواهم داشت.
آنگاه قاعده ای را در سخن اخیر می گوید و آن این که مرا بیش از حقم بالا مبرید، خداوند مرا بنده خود قرار داد پیش از آن رسولش قرار دهد. بدین ترتیب حضرت بر عبودیت و بندگی و همطرازی خود با همه بندگان خداوند تأکید می کند.
نکته بلاغی این روایت آن است که رفعت مادی سوژه ای برای رفعت غیرمادی می شود و تازه آن هم از دو جهت، یکی رفتن نزد خداوند ـ در وقت مرگ ـ و دیگری برتری و رفعت از چهارچوب بندگی بکار می رود.
معنایش این اس تکه تا وقتی زنده هستم، و نزد خداوند نرفته ام، در همین سطح بندگی خداوند خواهم بود.
اهمیت این نقل در این نیز هست که رسول (ص) اجازه نمی دهد در باره او غلوّ شود و از پیروانش می خواهد او را در حد همان بنده خداوند که البته رسول او هم هست، بپذیرند.
در یک تتمه ای که از سفیان الثوری برای این روایت نقل شده، تأکید شده است که حضرت می فرمود، شما رفتار نصارا را با من نداشته باشید که با عیسی چنان کردند.
نظر شما