امیرمسعود عابدین: اگر تاریخ پیشرانه‌های احتراق داخلی را ورق بزنید، تقریبا هر ترکیب عجیب و غریبی را پیدا می‌کنید؛ پنج سیلندرهای خاص آئودی، V۱۰های فراری، W۱۶ بوگاتی و غیره. اما بین همه این‌ها، یک غیبت عجیب وجود دارد: موتور هفت سیلندر.
در نگاه اول شاید به نظر برسد که عدد هفت می‌تواند جایی بین شش و هشت برای خودش دست و پا کند، اما واقعیت این است که مهندسی و فیزیک، هیچ‌کدام با آن کنار نمی‌آیند.
چرا هفت سیلندر کابوس میل‌لنگ‌سازها است؟
براساس گزارش carscoops، مشکل از جایی شروع می‌شود که قرار است سیلندرها روی میل‌لنگ تنظیم شوند. شش‌سیلندر خطی با تقسیم‌بندی ۶۰ درجه‌ای، یک نمونه ایده‌آل است. V۸ هم با زاویه‌های ۴۵ درجه‌ای و میل‌لنگ کراس‌پلین، آرام و متعادل کار می‌کند.
هفت سیلندر نه با هندسه سازگار است و نه با منطق. برای یک موتور هفت سیلندر باید میل‌لنگ را روی زاویه ۵۱.۴۲۸۵۷ درجه تنظیم کرد؛ عددی که فقط ماشین‌کاری بسیار پیچیده و هزینه‌بر می‌تواند از پسش برآید.
چون موتور هفت سیلندر به‌طور طبیعی نامتعادل است، داستان بدتر می‌شود. ارتعاشات هارمونیک در آن طوری شکل می‌گیرند که نه شبیه پنج سیلندرهای دوست‌داشتنی آئودی هستند و نه مثل سه سیلندرهای کوچک، قابل مهار با شفت‌های تعادل.
در واقع هفت سیلندر آنقدر دور از تعادل است که نه به اندازه یک سه سیلندر جمع‌وجور است و نه به نرمی یک شش‌سیلندر یا V۸ می‌رسد.
در صورت امکان، باز هم ارزشش را ندارد؟
فرض کنید مهندسان بتوانند این مشکل‌ها را حل کنند؛ باز هم سوال مهم‌تر باقی می‌ماند: برای چه؟
یک موتور شش سیلندر همه‌چیز دارد؛ نرمی، قدرت، تعادل. یک موتور هشت سیلندر برتری‌اش در گشتاور و شخصیت صوتی است. اما موتور هفت سیلندر نه قدرت خاصی بیشتر می‌دهد، نه کوچک‌تر می‌شود، نه نرم‌تر کار می‌کند.
این‌گونه می‌شود که ترکیب هفت سیلندر، در بهترین حالت، نتیجه‌ای بی‌فایده و پرهزینه دارد. اگر قرار بود کسی از روی سر شوق و جنون مهندسی چنین موتوری بسازد، احتمالا در دهه طلایی آزمایش‌های عجیب دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی این اتفاق افتاده بود؛ اما نشد.
تنها جاهایی که هفت‌سیلندر دوام آورده
اگر واقعا بخواهید موتورهای هفت‌سیلندر را ببینید، باید به سراغ دنیاهای دیگری بروید؛ کشتی‌های بزرگ، موتورهای صنعتی غول‌پیکر یا تجهیزات کشاورزی با هزاران کیلو قطعات چدنی و فلایویل‌هایی به اندازه میز ناهارخوری. آن‌جا دور موتور فقط چند صد rpm است و وزن زیاد می‌تواند لرزش‌ها را خفه کند.
اما در یک خودرو که آرامش، دور موتور بالا و پاسخ‌گویی لازم است، کاملا غیرممکن می‌شود.
وقتی که آینده، دیگر به تعداد سیلندر اهمیت نمی‌دهد
با حرکت صنعت خودرو به سمت پیشرانه‌های هیبریدی و الکتریکی، مسابقه «سیلندر بیشتر» مدت‌هاست نفس‌های آخرش را می‌کشد. موتورهای سه و چهار سیلندر توربو می‌توانند قدرت‌هایی تولید کنند که زمانی فقط از شش یا هشت سیلندر برمی‌آمد. اگر گشتاور آنی و نرمی فوق‌العاده می‌خواهید، یک موتور الکتریکی بهترین پاسخ است.
بنابراین در چنین دورانی، ساختن یک موتور هفت سیلندر بسیار عجیب است.
۵۸۳۲۲
نظر شما