احسان ابطحی: مقامات اسراییلی و آمریکایی با اعلام این مطلب تأکید کردند که واشنگتن به دنبال نمادی قابل لمس برای پیشرفت در زمینه صلح است تا کشورهای عربی را به عادی‌سازی روابط با اسراییل تشویق و ترغیب نماید. تلاش‌‌های دولت ایالات‌متحده با تمایل بیشتر نمایندگان کنگره آمریکا برای انتقاد از وضعیت شهرک‌ها در کرانه باختری رود اردن همراه خواهد بود اما این موضوع به دلیل توافق نا‌نوشته میان اسراییل و دولت جورج بوش، رئیس‌جمهور پیشین ایالات‌متحده با پیچیدگی‌هایی همراه است.
موضوع شهرکهای یهودی‌نشین در دیدار اخیر باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مطرح شد. اوباما پس از این دیدار که روز 18 ماه می‌در کاخ‌سفید انجام شد تأکید کرد که برای پیشرفت در مذاکرات صلح، ساخت شهرک‌ها باید متوقف شود. ژنرال بازنشسته جیمز جونز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و جورج میچل نماینده ویژه دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده در امور خاورمیانه هم در دیدار‌های جداگانه خود با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسراییل به طور ویژه بر درخواست خود برای توقف شهرک‌سازی‌ها در سرزمین‌های فلسطینی تأکید کردند.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده هم در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی الجزیره که مقر آن در قطر قرار دارد، تأکید کرد: ما خواستار توقف شهرک‌سازی‌ها و همچنین توقف رشد طبیعی آنها هستیم. ما خواستار توقف کامل هر نوع فعالیت مربوط به شهرک‌سازی در سرزمین‌های فلسطینی هستیم. این موضوعی است که رئیس‌جمهور خواستار آن شده‌است.
رشد طبیعی شهرک‌ها از نظر هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا به رشد جمعیت شهرک‌نشین‌ها از جمله افزایش زاد و ولد و پذیرش فرزند‌خوانده از سوی ساکنان این سرزمین‌ها اشاره دارد. این در حالی است که توقف ساخت شهرکهای صهیونیست‌نشین موضوعی است که در برنامه صلح "نقشه راه" که در سال 2003 مطرح شد، وجود دارد و اسراییل باید آن را بپذیرد.
دولت بوش اما در عمل مخالفت چندانی با ساخت شهرکهای صهیونیست‌نشین نداشت و تفاهمی محرمانه میان واشنگتن و اسراییل برای توسعه شهرک‌ها به وجود آمده بود. اما این تنها "تغییری" نیست که میان دولت بوش و دولت اوباما در مورد موضوع صلح‌خاورمیانه احساس می‌شود. اساساً اوباما پیش و پس از ورود به کاخ سفید بر موضوع صلح خاورمیانه تأکید فراوانی داشت و اکنون هم پیشبرد و به ثمر رساندن موضوع صلح در خاورمیانه موضوعی است که پس از موضوع افغانستان و پاکستان در صدر اولویت‌های برنامه سیاست‌خارجی باراک اوباما قرار دارد.
اوباما در دوم ماه مارس سال 2007 زمانی که هنوز سناتور ایالت ایلینوی آمریکا بود، در سخنانی در کمیته روابط عمومی آمریکا و اسراییل (AIPAC) اسراییل را "قدرتمند‌ترین متحد آمریکا در منطقه" توصیف کرد. او در بخش دیگری از سخنانش گفت: "ما باید تعهد کامل خود به روابط دفاعی منحصر به فرد با اسراییل را حفظ کنیم و به طور کامل به کمک‌های نظامی و همکاری با اسراییل در راستای برنامه دفاع موشکی ادامه دهیم".
رئیس‌جمهور ایالات‌متحده در آن زمان در کنگره این کشور عضویت داشت درباره دولت جدید وقت فلسطین که به دنبال مذاکرات وحدت ملی به تشکیل دولت جدید ائتلافی فلسطین منجر شده بود، گفت: "ما همه باید نسبت به این توافق نگرانی داشته باشیم و درباره توافق انجام شده میان جریان‌های مختلف فلسطینی که ماه گذشته در مکه انجام شد نگران باشیم. "
اوباما همچنین از جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده به دلیل دیدار او با مقامات حماس انتقاد کرد. اوباما در این باره گفت: "حماس یک دولت نیست. حماس یک سازمان تروریستی است. "
در ماه ژوئن سال 2008 میلادی باراک اوباما به اولین نامزد ریاست‌جمهوری تاریخ ایالات‌متحده تبدیل شد که از موضع همیشگی اسراییل در مورد بیت‌المقدس و حاکمیت همیشگی این رژیم بر آن دفاع کرد و در چهارم ژوئن سال 2008 گفت: "بیت‌المقدس پایتخت اسراییل باقی خواهد ماند و باید یکپارچه باقی بماند. "
چند روز بعد اما اوباما گفت: "واضح است که طرف‌های درگیر در مورد موضوعات مورد مذاکره باید تصمیم بگیرند و موضوع بیت‌المقدس یکی از این موضوعات است. "
در ژوییه سال 2008 میلادی اوباما که در توری بین‌المللی در مورد مسایل مختلف جهانی به سر می‌برد، با شیمون پرز، رئیس‌جمهور و ایهود اولمرت نخست‌وزیر وقت اسراییل دیدار و گفت‌و‌گو کرد. او همچنین با بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب راستگرای لیکود که از رهبران مخالف دولت بود نیز دیدار و گفت‌و‌گو کرد. اوباما در جریان این سفر همچنین با محمود عباس، رئیس دولت خود‌گردان فلسطین و سلام فیاض نخست‌وزیر این دولت هم دیدار کرد. اوباما در این سفر بار دیگر تأکید کرد که بیت‌المقدس باید پایتخت اسراییل باقی بماند اما این نکته را هم اضافه کرد که سرزمین‌های مورد مناقشه در این شهر و دیگر مناطق باید بدون دخالت مستقیم آمریکا در مذاکرات مورد مصالحه و توافق قرار بگیرند.
رئیس‌جمهور ایالات‌متحده در این مورد گفت: "این موضوعی است که باید در مذاکرات طرفین درگیر مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. مذاکرات میان فلسطینیان و اسراییلی‌ها. این موضوعی نیست که ایالات‌متحده بخواهد در مورد چگونگی آن موضعی را به طرفین درگیر دیکته کند. اوباما در عین حال اضافه کرد که " بیش از آنکه این موضوعی باشد که بخواهیم از آن حمایت کنیم، این موضوعات موضوعاتی دشوار هستند که سابقه‌ای طولانی دارند. " اوباما در همین سفر تأکید کرد که دولت اسراییل با دشمنان مشخصی روبه‌روست که به دنبال محو آن هستند، اما این دولت در عین حال دوستان و متحدانی نیز در ایالات‌متحده دارد که همواره در کنار مردم اسراییل ایستاده‌اند. "
این‌ها همه در حالی بود که جو بایدن، نامزد پست معاونت اوباما در سخنانی تأکید کرد که اوباما به شدت طرفدار اسراییل است.
بایدن در این باره گفت: "من رئیس سنای کمیته روابط خارجی سنای آمریکا هستم. من به عنوان بایدن حرفم را به شما می‌زنم. من پست معاونت اوباما را نمی‌پذیرفتم اگر در دل، قلب و ذهنم معتقد نبودم که اوباما در مورد اسراییل همانطور فکر می‌کند، که من فکر می‌کنم. من قول می‌‌دهم که اسراییل در دوره اوباما امن‌تر از همیشه باشد. "
در فوریه سال 2009 باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده اعلام کرد که کنفرانس ضدنژاد‌پرستی دوربان را به دلیل آنکه ممکن است اتفاقاتی که در دور قبل این نشست در مورد اسراییل رخ داد دوباره رخ دهد، این نشست را تحریم می‌کند. به گفته مقامات آمریکایی کنفرانس جهانی ضدنژاد‌پرستی تبدیل شده‌بود. این تصمیم اوباما مورد ستایش روزنامه نشنال پست، که یک نشریه محافظه‌کار است، قرار گرفت.
اوباما در ژانویه سال 2006 هم با اشاره به بحران میان اسراییل و فلسطینیان، ضمن انتقاد از حماس از آریل شارون، نخست‌وزیر پیشین اسراییل ستایش کرد. اوباما در دیدار با سیلون شالوم، وزیر امور خارجه وقت اسراییل و در آستانه پیروزی بزرگ حماس در انتخابات پارلمانی سراسری فلسطین گفت که نقش شارون در بحران میان اسراییل و فلسطین کاملاً مهم و سازنده بوده است. اوباما همچنین دو روز بعد در دیدار با دانشجویان فلسطینی حمایت خود را از دولت فتح اعلام و با حماس مخالفت کرد. او تأکید کرد که خواستار دولتی واحد است که به عنوان یک قدرت بتواند شریک قابل ملاحظه‌‌ای برای صلح با اسراییل باشد. اوباما در سخنانی که مستقیم حماس را نشانه می‌رفت گفت که اگر اسراییل تهدید به نابودی شود آمریکا همواره در کنار اسراییل خواهد بود.
در مارس سال 2007 سناتور اوباما، به فعالان حزب دموکرات در ایالت آیوا گفت که هیچ کس بیش از مردم فلسطین رنج نمی‌برد... و ما باید شرایطی فراهم کنیم تا کمک‌هایمان به طور مستقیم در اختیار مردم فلسطین قرار بگیرد.
اوباما همچنین به طور مستقیم درباره وضعیت مردم فلسطین در بحران خاورمیانه سخن گفت و تأکید کرد: "... راه حل بحران خاورمیانه و زندگی بهتر برای مردم فلسطین... این موضوعی است که می‌تواند به دست بیاید، اما این موضوع نیازمند جست‌وجوی روح طرف فلسطینی است... آنها باید حق حیات اسراییل را به رسمیت بشناسند، آنها باید تروریسم و خشونت را به عنوان ابزاری برای دستیابی به فرجامی سیاسی رد کنند، آنها باید به توافقات خود پایبند باشند. من فکر می‌کنم در چنین بستری اسراییلی‌ها با خوشحالی می‌گویند: "اجازه دهید مذاکرات ادامه پیدا کند تا فلسطینی‌ها در کنار ما در امنیت و صلح زندگی کنند.»
اوباما همچنین در سال 2006 همچنین از حامیان قانون ضد تروریسم فلسطینیان بود که در بخشی از آن آمده است: "اعضای جامعه جهانی باید تا زمانی که حماس اسراییل را به رسمیت نشناخته، خشونت را رد نکرده، خلع سلاح نشده و توافق‌نامه‌های پیشین از جمله نقشه راه را نپذیرفته از ارتباط و کمک مالی به این گروه خودداری کنند. "
در هفتم آوریل سال 2007 میلادی، اوباما که در استانبول ترکیه در میزگردی با دانشجویان شرکت کرده بود، تعهد خود را به دستیابی به توافق میان اسراییل و فلسطینیان اعلام کرد و از ترکیه به دلیل تلاش‌‌هایش برای میانجی‌گری صلح قدردانی کرد.
این در شرایطی است که دولت جدید اسراییل که افراطی‌ترین دولت در تاریخ این رژیم به شمار می‌رود، پیش از این بار‌ها مخالفت خود را با توافق آناپولیس اعلام و تأکید کرده که راه حل تأسیس دو کشور را برای ایجاد صلح میان فلسطینیان و اسراییل به رسمیت نمی‌شناسد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسراییل هم در آخرین دیدارش با مقامات ایالات‌متحده حاضر به پذیرش طرح تأسیس دو دولت نشد، موضوعی که باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده شدیداً بر آن تأکید دارد.
نظر شما