تمدن

به مناسبت سالروز درگذشت محمدعلی فروغی

استفاده ابزاری فروغی و استبداد از یکدیگر/ نقد بیماری «سیاه و سفید بینی»؛احیای فروغی و طرد شریعتی / ذکاءالملک در شب استبداد متجددمآبانه ما

اخبار اندیشهفروغی نخست وزیری نبود که صرفا گوش به فرمان استبداد جدید بنشیند، بلکه می‌خواست اهداف و نیات تجددخواهانه‌اش را با ابزار استبداد جدید نیز دنبال کند. به عبارت دیگر، اگر استبداد نو از او استفاده ابزاری می‌کرد او نیز از استبداد جدید استفاده ابزاری می‌کرد. او مغز متفکر تجددمآبی مستبدانه و استبداد متجددمآبانه بود. فروغی نظریه‌پرداز تجدد برای ایران و ایرانِ متجدد بود، ناسیونالیستی مدرنیست.

مراسم بزرگداشت مهدی گلشنی در اصفهان برگزار شد

احیای عظمت فکری و علمی ایران از چه راهی می گذرد؟

اخبار اندیشهگلشنی معتقد است این تحول فکری بزرگ در ایران بازتاب نیافته است و جامعه علمی کشور همچنان در فضای میان‌گیر، بی‌تعریف و بدون نقش‌آفرینی تمدنی قرار دارد. به گفته او، اگر ایران بخواهد مسیر متفاوت و تمدنی را طی کند، باید علم را دوباره در چهارچوب ریشه‌های الهی و فلسفی خویش بازتعریف کند.

پیام فیلسوف ایرانی به مناسبت روز جهان فلسفه

رضا داوری اردکانی: می‌توان با روشن شدن چراغی به ظلمت شب پایان داد/ از این اکنون به آسانی نمی‌توان عبور کرد/ پایان روزگار کانت، هابس، دکارت و بیکن

اخبار اندیشهرضا داوری اردکانی : ما وارث فلسفه دوره اسلامی هستیم و کم‌وبیش با فلسفه اروپایی هم آشنا شده‌ایم، اما روزگارمان میل و رغبتی به فلسفه ندارد و گردش امور چنان است که حتی به خرد و دانایی نیز احساس نیاز نمی‌شود. دوران بی‌نیازی از خرد دوران عجیبی است. این دوران هرچه باشد مجال مناسبی برای روکردن به فلسفه نیست. هرچند که وقتی این احساس به نهایت شدت برسد می‌توان به روشن شدن چراغی امید بست که به ظلمت شب تاریک پایان دهد و نگذارد که جان‌ها به ستوه آید؛ ولی چنین حادثه‌ای کمتر پیش می‌آید.

بررسی کتاب و کتابخوانی و علل اضمحلال آن در ایران

فراستخواه از زوال طبقه متوسط فرهنگی و کاهش کتابخوانی گفت / مطالعه تمدنی، معاصرساز، مسئله‌محور یا دگرگون‌ساز، و سبک زندگی یعنی چه؟

اخبار اندیشهمقصود فراستخواه چهار گونه خواندن تمدنی، معاصرساز، دگرگون‌ساز و سبک زندگی را به‌عنوان میراث تاریخی و اجتماعی ما صورت‌بندی می‌کند و از زوال طبقه متوسط فرهنگی، زوال اوقات فراغت، فروپاشی مرجعیت فکری و فرسایش حیات ذهنی به‌عنوان موانع تازه بر سر راه خواندن نام می‌برد.

ترامپ میخ آخر را بر تابوت نظم لیبرال زد / هانتینگتون بهتر تشخیص داد یا فوکویاما؟ / ایده «برخورد تمدن‌ها» زودرس اما نه اشتباه

اخبار اندیشهچشم‌انداز هانتینگتون از نظم جدید به مراتب تیره‌تر از فوکویاما بود، اگرچه هر دو دیدگاهی دوپهلو و دوگانه بودند. فوکویاما مقاله خود را با این استدلال مشهور به پایان رساند که بهای صلح دائمی، کسالت بوروکراتیک خواهد بود، که در آن «جسارت، شجاعت، تخیل و آرمان‌گرایی» مبارزه ایدئولوژیک، جای خود را به صرف «محاسبات اقتصادی، حل بی‌پایان مسائل فنی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و ارضای خواسته‌های پیچیده مصرف‌کننده» خواهد داد. از نظر فوکویاما، «قرن‌های ملال» آتی، یک بحران وجودی برای افرادی ایجاد خواهد کرد که در جهانی عاری از فرصت برای شکوه سیاسی، به دنبال به رسمیت شناخته شدن اجتماعی هستند.

علل بیگانگی نسل امروز با فرهنگ ایرانی چیست؟

اخبار دینطی سالهای اخیر و با گسترش ابزار نوین ارتباط جمعی در سراسر دنیا ، انفجاری از فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف که قدمت آن‌ها بسیار کمتر از فرهنگ چندین و چند ساله ما ایرانیان است، ایجاد شده است.

هنر اسلامی همچنان جذاب و ناشناخته است

اخبار دینیک پژوهشگرهنر اسلامی گفت: هنر اسلامی یه دلیلی آنکه پایه و بستر آن بر سنت‌ها و باورهای عمیق اسلامی بنا گذاشته شده نه تنها در هیاهوی دنیای مدرن به حاشیه نرفته، همچنان برای متخصصان و کارشناسان حرفه‌ای این جذابیت ها و ناشناخت های خود را دارد.

پدر مشروطه‌خواهی سکولار ایرانی یا لغزیده در مسیر تجدد؟

اخبار دینمیرزای نائینی هم از استبداد می‌گریخت، هم از هرج‌ومرج غربی. اما روایت‌هایی که امروز از او ساخته می‌شود، بیش از آن‌که به حقیقت نزدیک باشد، ساخته و پرداخته‌ منازعات سیاسی معاصر است.

رونمایی از نسخه نادر قرآن از سوی ناشر ایرانی؛

نمایش نسخه هزار ساله قرآن در نمایشگاه کتاب شارجه

اخبار دیندر چهلمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب شارجه، نسخه‌ای فکسیمیله از مصحف قرآنی متعلق به خوش‌نویس مشهور ابن البوّاب که حدود هزار سال پیش نگارش شده، در معرض دید عموم قرار گرفت و بازدیدکنندگان فرصت یافتند با زیبایی و ظرافت خوش‌نویسی عربی قرون گذشته آشنا شوند.

جایی در مرز برزیل و پرو، طبیعت یا تمدن؟

هرم عظیم باستانی در دل جنگل‌های آمازون / آیا اینجا مقبره تمدنی فراموش‌شده است؟

طبیعتمنطقه‌ای که این قله در آن قرار دارد، یکی از غنی‌ترین زیستگاه‌های جهان به شمار می‌رود ولی هنوز مشخص نیست که راز نهفته در این قله واقعا چیست؟

واکاوی معمای پیشی گرفتن غرب از بقیه جهان

احیای مدرنیته بر روی ویرانه های امپراتوری اروپا / نجات غرب با "شکست" در احیای امپراتوری روم / چندپارگی اروپا و "زمین شکسته"، موتور نوآوری و رقابت شد

اخبار اندیشهدر بخش پنجم، شیدل این پیوند میان سیاست و اقتصاد را آشکار می‌کند. او استدلال می‌کند که همه نظریه‌های موجود درباره علل «برتری غرب» از نهادهای دموکراتیک گرفته تا علم، استعمار، یا سرمایه‌داری در نهایت به یک شرط زیربنایی وابسته‌اند: نبود امپراتوری واحد در اروپا. رقابت مستمر میان دولت‌ها نوآوری فناورانه، اصلاحات نهادی و آزادی‌های نسبی را برانگیخت، زیرا هیچ قدرتی نمی‌توانست برای همیشه بر دیگری چیره شود. 

بسیج دانشجویی دانشگاه تهران برگزار می کند: نشست نقد و بررسی «فیرحی و تجدد»

اخبار اندیشهکانال مرحوم داوود فیرحی اعلام کرد که بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم سیاسی نشست «فیرحی و تجدد» را برگزار می کند.

نگاهی به تاریخ، جایگاه و اهمیت زبان فارسی در تمدن اسلامی

فارسی؛ زبان دوم تمدن اسلامی: از شعر سلاطین عثمانی تا زبان دربار هند / نقش فارسی در تکوین زبان عثمانی/زبان دیوانی سلجوقیان و عثمانیان به کل فارسی بود

اخبار اندیشهزبان فارسی در متن و بطن تمدن اسلامی حضوری پررنگ و چشمگیر دارد. بخش مهمی از میراث تاریخی، ادبی، تفسیری، عرفانی و فرهنگی تمدن اسلامی به زبان فارسی نوشته شده است تا جایی که هستند پژوهشگرانی که معتقدند شناخت تاریخ و تمدن اسلامی تنها وابسته به دانش زبان عربی نیست، بلکه آشنایی با زبان فارسی نیز از لوازم شناخت و فهم این تمدن بزرگ است. آری در سراسر جهان در تمدن اسلامی هیچ زبانی پس از عربی، به پای زبان فارسی نمی‌رسد. لذا بی‌تردید می‌توان «فارسی» را زبان دوم تمدن اسلامی خواند. 

بررسی نقش ترجمه و تفکر در گفت و گوی تمدن ها

امکانی برای گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها / مترجم، گره‌گشای متن نیست

اخبار اندیشهشکوه حسینی معتقد است: آنچه گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها را میسر کرده همین ترجمه متون است. آنچه اکنون در اختیار ماست، دستاورد سده‌ها تلاش مردمانی است که به اشکال و انحای گوناگون میراث گذشته را از گوشه و کنار جهان به هم پیوند داده‌اند و این پیوندها در غنا و تقویت آنچه در روزگار حاضر در دست ماست نقش بسزایی داشته و اصولاً آشنایی و تفاهم را میان گویشوران این فرهنگ‌ها میسر ساخته است.

زبان فارسی؛ قلب تپنده تمدن ایرانی در گذر تاریخ

اخبار دیندر ششمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی مبانی ایران‌شناختی که با موضوع «ظرفیت‌های تمدنی زبان و ادبیات فارسی» و با سخنرانی علی‌اشرف صادقی و محمود جعفری دهقی در مرکز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت برگزار شد، به کارکرد وحدت بخش و هویتی زبان و ادبیات فارسی در گذرِ تاریخی چند هزار ساله و در پرتو حوادث و تعاملات درونی و بیرونی سرزمینی تأکید شد.

از هانتینگتون تا چارلی کرک / از نظریه هانتینگتون تا نقشه راه «آمریکای مسیحی»/ تاریخ فراموش‌شدهٔ آمریکا در باره مسلمانانش

اخبار اندیشهچارلی کرک از نظر فرهنگی معتقد است جدایی کلیسا از دولت امریکا درست نیست و رفع بحران قانون اساسی در کشور با مسیحی شدن ملت حل می‌شود. به عبارت بهتر معتقد است چون دولت‌مان مسیحی است باید جامعه را هم با آن همخوان ساخت . او به وضوح امریکا را برای مسیحیان می‌داند و معتقد است کلیسای آنجلیک باید بر هفت حوزه دولت، رسانه‌ها، آموزش، کسب و کار، خانواده، مذهب و تفریحات مسلط باشد.

بایدهای توسعه تمدن محور، با حفاظت از میراث فرهنگی در دستور کار حاکمیت جمهوری اسلامی ایران

فراخوان به حاکمیت به تغییر پارادایم برای حفظ و توسعه ایران کهن / سپر امنیتی ایران در جنگ روایت‌ها / مقاومت تمدن ایرانی در جنگ ۱۲ روزه در برابر غرب

اخبار اندیشهنیاز است تا حاکمیت این نکته را به شکل جدی مدنظر داشته باشد که عبور از پیچ‌های تاریخی و همراهی مردم با حاکمیت در این زمینه، نیاز به تاب‌آوری روانی در سطح ملی دارد و در این زمینه بزرگداشت تمامیت میراث فرهنگی مشترکمان، می‌تواند کمک شایان توجهی نماید. دلیل می‌تواند این موضوع باشد که مواریث تاریخی ملموس و ناملموس کشور، الگوهای تاریخی خواستن و توانستن ملت ایران را برای ایشان به نمایش می‌گذارند.

در بزرگداشت صدمین سالروز تولد ایرج افشار مطرح شد

محقق داماد: ایرانی‌ها از دین خرافی متنفر و همواره دین‌داری خردمندانه داشته اند / خدا را باید با اندیشه شناخت نه با خرافات

اخبار اندیشهمصطفی محقق داماد گفت: یکی از مفاخر مهم ما ملت ایران این است که از دین خرافی متنفریم. ما ایرانی‌ها از قدیم دین‌داری خردمندانه داشتیم. به طوری که ایرانیان از دوره ساسانی هم جامعه دین‌دار بود اما دین‌داران خردمند. دین و خرد در ایران زمین به یکدیگر متصل بود

نماینده مجلس خواستار تشکیل کارگروه ثبت جهانی تمدن جیرفت شد

کرماننماینده جیرفت و عنبرآباد گفت : تمدن جیرفت یکی از شاخص‌ترین تمدن‌های باستانی ایران است که شایستگی ثبت در فهرست میراث جهانی را دارد؛ در همین راستا طی جلسه‌ای با وزیر میراث‌فرهنگی، مقرر شد کارگروه ثبت جهانی تمدن جیرفت با مسئولیت استاندار کرمان تشکیل شود.

معلم الهیات؛ وارثان روشنایی در عصر تاریکی معنا

اخبار دیندر نگاه فلسفی، معلم الهیات انسانی است که از افق دانایی فراتر رفته و به مقام حکمت رسیده است. او از شاگردان خود نمی‌خواهد صرفاً بیاموزند، بلکه می‌خواهد دگرگون شوند.

ریشه‌های عمیق اسلام در کشورهای بالکان؛ مساجد نماد حضور تمدن اسلامی است

اخبار دینورود اسلام به بالکان تحولات گسترده‌ای در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به همراه داشت و شواهد تاریخی نشان می‌دهد مسلمانان ایرانی و ترک نقش عمده‌ای در گسترش اسلام در این منطقه داشته‌اند.

درباره کتاب «نوربرت‌الیاس و جامعه‌شناسی ورزش»

ورزش محملی برای گسترش تمدن

اخبار اندیشهالیاس‬ ورزش را محمل مناسبی برای خویشتن‏داری، خودکنترلی، تعدیل هیجانات و خشونت‌‏ها در راستای فرایند گسترش تمدن به شمار آورده و باور دارد که این دگرگونی‌های ساختاری شرایط ایجاد روند ورزشی‌‏شدنِ جامعه را فراهم کرده و باعث شکل‌گیری و شکوفایی رژیم پارلمانیته در انگلستان شد

کهن‌ترین کشور و تمدن جهان کدام است؟/ جایگاه ایران کجاست؟/ گزارش روزنامه تایمز هندوستان را بخوانید

میراث فرهنگی و گردشگریچندین کشور، از جمله ایران، مصر و ویتنام، به خاطر قدمت شگفت‌انگیز و تداوم تاریخی‌شان در آخرین به‌روزرسانی سال ۲۰۲۵ باز هم در صدر کهن‌ترین کشورها جای گرفتند.

مساجد الجزایر؛ آیینه تاریخ، تمدن و هویت اسلامی در قلب مغرب عربی

اخبار دینالجزایر همچون دیگر سرزمین‌های اسلامی سرشار از مساجدی است که از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب گسترده‌اند، اما برخی از این مساجد به دلیل جایگاه تاریخی و معماری منحصربه‌فرد خود، فراتر از یک عبادتگاه صرف، به نماد هویت و تمدن اسلامی این سرزمین بدل شده‌اند.

جعبه آرایش حیرت‌انگیز با نقش مار و عقرب!

کشف گور اشرافی ۳ هزار ساله در خراسان با جواهرات طلا!

شبه علماخیراً در منطقه باستانی تپه چلو در خراسان، آرامگاه ۳ هزار ساله‌ای کشف شده که متعلق به یک نوجوان اشراف‌زاده بوده است و در آن جواهرات طلا، جعبه لوازم آرایش با نقش عقرب و مار و زیورآلات متعدد دیگری یافت شده است.

الگوی حکمرانی شیعی در حکومت امیرالمؤمنین علی(ع)

اخبار دینپژوهشگر دینی گفت: حکومت امیرالمؤمنین علی(ع) به‌عنوان الگوی حکمرانی شیعی، حاوی اصولی است که در تمام زمان‌ها و مکان‌ها قابل اجرا و سودمند است، هرچند نوع حکمرانی در هر جامعه با توجه به فرهنگ، ساختار و پیشینه مردم تعیین می‌شود.

خبرآنلاین گزارش می‌دهد؛

قطع جریان «زاینده‌رود» و حذف تمدن چندهزار ساله اصفهان/ تبعات کاهش سطوح کشاورزی در نصف‌جهان چیست؟!

اصفهانتمدنی کهن اصفهان از «زاینده‌رود» جان زندگی گرفته است؛ قطع جریان زاینده رود صرفاً حذف کشاورزی نیست. حذف تمدنی چند هزار ساله و شهری با شهرت جهانی است که برای سال‌های متمادی فرهنگ و هنر آفریده و جایگاه مکاتب مختلف علمی هنری فلسفی و دینی بوده است.