او کتابشناس، مولف و محقق، مدیرکتابخانه‌هایی ارزشمند، روحانیِ روشنفکر و استاد تاریخی است که در سه دهه گذشته، چه بسیار برای ترویج فرهنگ مکتوب و توسعه کتابخانه‌ها و اندیشه «وقفِ کتاب» کوشیده است.
این نوشته خبرآنلاین ادای احترامی‌ست به حجت الاسلام دکتر رسول‌جعفریان ؛
به بهانه مراسم تجلیلش در آیین «چله عشق» در کتابخانه ملی ایران؛
به بهانه ماه آبان که ماه ترویج کتاب و کتابخوانی است؛
به بهانه چهارم آبان که روز وقف است و به بهانه تلاش‌هایش برای ترویج فرهنگ وقف کتاب؛
به بهانه یادآوری کوچکی از کارهای ارزشمند او برای توسعه کتاب و کتابخانه ها و فرهنگ مکتوب؛
و خلاصه بهانه‌ای است برای قدردانی و ادای احترام به مجموعه ارزشمندی از یادداشت‌ها و مقالات او در گروه نخبگان خبرآنلاین.
«چله عشقِ»مهر ماه و چهارمین روز آبان ماه - روز ملی وقف-، فرصتی شد تا در جست‌وجوی فعالان فرهنگ مکتوب و مُروجان «وقف کتاب و کتابخانه» به نام مولف و محقق پنجاه و پنج ساله‌ای برسیم که چه بسیار مقالات متعددی نگاشته و سخنرانی‌ها داشته و گام‌هایی بس ارزشمند در مسیر ترویج فرهنگ وقف کتاب برداشته است.
محقق و مولف آثار ماندگار
رسول جعفریان؛ روحانیِ محقق و مولف است و برکتی در کارها و تولیداتش دارد که تالیفات و تحقیقات و تصحیحات و اهتمامش برای تولید آثار ماندگار تنها در قالب کتاب، به بیش از 150 اثر می رسد. نگاهی به زندگی نامه و آثارش استاد مهدوی راد، درباره پژوهش های تاریخی او می گوید: رسول جعفریان هزاران سند را از زیر خروارها خاک بیرون آورد
هفته گذشته بود که در آیین «چله عشق» در کتابخانه ملی ایران، برای تالیف کتاب «درس‌هایی از نهضت عاشورا» از او تجلیل شد. هفته پیشترش نیز دکتر داوود فیرحی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در یادداشتی درباره این استاد تاریخ دانشگاه تهران نوشت: به دو دلیل برای رسول جعفریان احترام قائل هستم
او در کنار تمام کارهای تالیفی و تحقیقی، کارشناس دینی سریال های مهمی همچون سریال امام علی(ع)، سریال مختار، فیلم محمدرسول الله(س) و.... نیز بوده است. یادداشت محمد مهاجری: برای آقای رسول جعفریان
کتابشناسِ استاددیده
رسول جعفریان؛ کتابشناس است و از دوستی و حشر و نشرش با دانشمندان و فرزانگان علمی ایران و خصوصا پدرکتابشناسی ایران، استاد ایرج افشار برخوردار بوده است و این استاددیدگی، افق نگاهش را وسعت بخشیده است. او البته با همه تلاش‌هایش برای توسعه فرهنگ مکتوب، مردی آنلاین است و مدافع نشر دیجیتال و مُروج آنلاین شدن کتاب و کتابخانه‌ها.
عکس زیر: در منزل مرحوم استاد افشار در کنار دکتر اصغر مهدوی
جست‌وجوگر تاریخ
رسول جعفریان؛ مورخ و پژوهشگر اسناد تاریخی است و استاد تاریخ دانشگاه تهران؛ این تاریخشناسی او چه فرصت‌ها و فضیلت‌ها برای او فراهم آورده تا قدر آثار مکتوب از کاغذ تا چاپخانه و از کتابخانه تا مطبوعات را عمیق بداند و قدر فرهنگ وقف در تاریخ ایران را به درستی بشناسد. اما این جست‌وجوگری در گذشته، او را در تاریخ و سنت و گذشته‌گرایی، متوقف نکرده و همواره دغدغه‌هایش درک شرایط جهان مدرن و رو به آینده بوده است. او دغدغه اش توسعه دانش و علوم در ایران است. جهان غرب را می شناسد و با غرب ستیزی مخالف است. با هرمقوله ای از جنس ترویج خرافات و پیوندهای دینی مخالف است و عمیقا دغدغه فهم تمدنی دارد.
روحانیِ روشنفکر
رسول جعفریان؛ روحانی کتابخوانده و برآمده از حوزه علمیه است اما جنس روح و فکر و اندیشه و عملش، نه مُنجمد در حجره‌ها و سنت گذشته‌گرایی حوزه‌ها شده و نه فهمش از جهان، متوقف در کتب کلاسیک حوزوی. بلکه او از جنس روحانیت روشنفکر دینی ماست که مقتضیات زمانه را چُنان به خوبی درک می‌کند که دایره ارتباطش با نخبگان و روشنفکران داخلی و خارجی، وسعتی گرانقدر دارد.
ارتباطات نخبگانی و روابط بین المللی او، همواره دستاوردهای ارزشمند بسیاری برای توسعه فرهنگ وقف و اهداء کتاب برای کتابخانه‌های مجلس و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و کتابخانه تخصصی تاریخ داشته است. این تنها یک نمونه از نتایج مثبت اخیر برای کتابخانه دانشگاه تهران است: هدیه ارزشمند دانشمند آمریکایی
عکس زیر: دکتر جولین اف.(پت) مک دونالد
این مجموعه ارزشمند با بیش از ۱۹۰ عنوان از ویراست های رباعیات خیام، مطالعات، نگارگری‌ها ، زندگی‌نامه‌ها و آثار مکتوب دیگری که بر اساس "نسخه چاپی ادوارد فیتزجرالد" از "رباعیات خیام" بوده است، توسط دکتر «جولین اف.(پت) مک دونالد» و با مساعدت «مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه واشنگتن دی سی» ماه گذشته به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران اهدا شد.
مدیری تحولگرا و نوگرا
رسول جعفریان؛ مدیر کتاب و کتابخانه است. مدیری از جنس تحول و تغییر. نه از جنس روحانیت محافظه‌کار و مدیریتی ترسو و متوقف. او چه آنگاه که رئیس کتابخانه و موزه مجلس بود و چه امروز که رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران است، همواره در حال تغییر و نوسازی و گسترش و تحولگرایی‌هایی مدرن بوده است. یادداشت سیدعبدالجواد موسوی: معجزه رسول جعفریان
هزاران جلد از آثار کتابخانه مجلس که در مخزن ها، خاک می خوردند، در دوره مدیریت او اسکن شدند و روی سایت کتابخانه مجلس به رایگان برای مخاطبان داخلی و خارجی عرضه شدند. راه اندازی موزه چاپ، فعال سازی کتابخانه ایرانشناسی، تسهیل در استفاده جوانان از خدمات کتابخانه و... بخشی از نتایج تلاش های او در کتابخانه مجلس بود. یادداشت علی اکبر صفری: جعفریان و آرزوهای 100ساله پژوهشگران
آنچنانکه پس از پایان مدیریتش در کتابخانه مجلس بسیاری از اهالی فرهنگ تلاش های او را ستودند: یادداشت علی دهباشی: کارنامه زرین یک مدیر واقعا فرهنگی!
همه آنها که از نزدیک با او بوده‌اند، می‌دانند که او هیچ وقت، مدیر پشت‌میز نشینی نبوده است. یادداشت اکبر ایرانی: رسول جعفریان و اسپند روی آتش! و سرعت عملش در مدیریت کتابخانه‌ها، کارکنان و همکاران را گاهی به ستوه می‌آورد. او مدیری‌ست که تلاش می‌کند با موانع تحول و نوگرایی مبارزه کند و هرجا که نقطه تحول و تغییری نبیند، آنجا نمی ماند. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، گذشته، حال و آینده!
این یکی از آخرین اقدامات تحولگرایانه دوره مدیریت او در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران است که با فشار و تلاش شبانه روزی همکاران در مهر ماه گذشته افتتاح شد: افتتاح بخش روزنامه‌ها و مجلات قدیمی فارسی و انگلیسی کتابخانه دانشگاه تهران
مجموعه‌ای که حالا ۲ هزار و ۷۶۴ مجله فارسی و ۲ هزار و ۶۴۸ مجله لاتین و نیز یک هزار و ۹۸۹ عنوان روزنامه فارسی و ۱۰۲ عنوان روزنامه به زبان لاتین در آن نگهداری می‌شود.
عکس زیر: سالن مطالعه بخش روزنامه ها و مجلات قدیمی کتابخانه دانشگاه تهران
بنیانگذار کتابخانه تخصصی تاریخ
رسول جعفریان؛ بنیانگذار، مدیر و توسعه‌دهنده یکی از مهترین کتابخانه‌های قم نیز هست: کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام.
او این کتابخانه را همچون فرزندی معنوی، بسیار دوست می‌دارد و 25 سال است برای توسعه آن با حمایت حجت الاسلام سیدجواد شهرستانی، نمایندهٔ آیت الله سیستانی در ایران، تلاش کرده است. کتابخانه‌ای ارزشمند، با 225 هزار جلد کتاب و31 هزار نسخه دیجیتال که بخش فیزیکی هم دارند.
فعال در رسانه‌ها و اندیشه‌گستر در گروه نخبگان خبرآنلاین
رسول جعفریان؛ مرد رسانه است. او همواره آنلاین است. یادداشت‌ها و مقالاتش پیوسته در رسانه‌های مکتوب و آنلاین تاثیرگذار بوده است. در این 10 سال گذشته، مطالب صفحه اختصاصی اش در گروه نخبگان خبرآنلاین را شخصا بارگذاری و منتشر کرده است.
نوشتن از تلاش‌های بی‌وقفه و فرهنگ‌گستری او در این مختصر نمی‌گنجد. که به قول علی ططری، پژوهشگر تاریخ: جعفریان، جعفریان است. این متن، ادای احترامی کوچک است به عضو فعال گروه نخبگان خبرآنلاین، برای تلاش‌های بزرگ او.
حُسن ختام این نوشته، گلچینی است از مقالات او که به مناسبت روز ملی وقف، درباره ترویج و تبیین تاریخ وقف کتاب و کتابخانه و وقفنامه‌های تاریخی نوشته است:
درآمد دو روستا برای وقف کتاب در دوره قاجار
قرآنی نفیس که در سال 540 وقف حرم رضوی شد
کتابی پزشکی که شاه عباس برای حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) وقف کرده
شرایطی که شاه سلطان حسین برای استفاده از یک کتاب وقفی گذاشت
وقف نسخه ای کهن از آثار بیرونی در اصفهان عصر قاجاری
وقف‌نامه‌ای از انیس‌الدوله همسر ناصرالدین شاه قاجار
کتابی از کتب موقوفه مدرسه چهارباغ اصفهان
وقف‌نامه‌ای بسیار ادیبانه به قلم آقا حسین خوانساری
/6262
نظر شما